1. metoda kasowa, tj. koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 5, 6 i 10 Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Dz. U. z 2012 r. poz. 361 (ustawa o podatku dochodowym), lub
2. metoda memoriałowa, która mówi iż koszty ewidencjonuje się w powiązaniu z przychodami danego roku, których one dotyczą.
Metoda memoriałowa jest bardziej uciążliwa, tak więc powszechnie jest stosowana metoda kasowa.
Polecamy: Nowa PKPIR 2016 – zmiany od 8 kwietnia 2016 r.
Każdy podatnik powinien pamiętać o naczelnej zasadzie wykazania kosztu, a mianowicie: „Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów” (art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym). Oznacza to, że zasadne są koszty, które są bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Wydatki, które ponosi podatnik można podzielić na grupy wydatków i ich specyfikę księgowania w KPiR
Pierwsza grupa to wydatki związane z zakupem towarów handlowych i materiałów (do produkcji). Tego rodzaju wydatki są księgowane w KPiR w kolumnie numer 10 w dacie dokumentu, a jeżeli towar lub materiał otrzymaliśmy wcześniej niż dokument zakupu, fakt otrzymania towaru powinien zostać odnotowany w KPiR w dacie dostawy. W takiej sytuacji księgowanie następuje na podstawie dokumentu wewnętrznego, na którym wykazujemy: nazwę sprzedawcy, datę otrzymania towaru, ilość, rodzaj oraz cenę.
Stolarz zakupił drewno do wykonania półki, które otrzymał 26.03.2015 r. ale faktura została wystawiona 10.04.2015 r. – księgowanie w KPiR nastąpi 26.03.2015 r.
PKPiR 2016 - ułatwietnia i nowy wzór
Druga grupa wydatków to koszty uboczne zakupu, które księgujemy w kolumnie 11 KPiR. Do nich należą przede wszystkim koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze. Ważne jest, aby nie mylić pozostałych kosztów tj. kolumna 13 z kosztami ubocznymi w przypadku nabycia usługi przy zakupie towaru handlowego.
Podatnik, który zakupił drewniane deski jako towar handlowy, ma na fakturze wykazaną także pozycję cięcia desek. Usługa cięcia nie jest kosztem ubocznym, jest jedynie osobno nabytą usługą księgowaną w kolumnie 13.
Trzecia grupa kosztów dotyczy wynagrodzenia w gotówce i naturze tj. kolumna 12 KPiR. Wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę księgujemy w kwocie brutto w momencie kiedy jest wypłacane. Ponadto wykazujemy w tej kolumnie wynagrodzenia wypłacone osobom z tytułu umów zlecenia i umów o dzieło.
W sytuacji, kiedy wynagrodzenie wypłacane jest w naturze i elementem świadczeń w naturze są przedmioty lub usługi dotyczące działalności gospodarczej pracodawcy, takie wynagrodzenie wpisuje się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców, a jeżeli nie ma takiej możliwości to wyceny dokonujemy na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, pamiętając o uwzględnieniu ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. Księgowanie następuje na podstawie odpowiedniej dokumentacji tj.:
– listy płac w przypadku umowy o pracę,
– rachunku w przypadku umowy o dzieło i zlecenie.
Istotne jest, aby księgowanie nastąpiło po uprzednim sprawdzeniu dokumentacji potwierdzającej wypłatę jaką jest: podpisana lista płac, podpisany rachunek, inny dokument podpisany przez pracownika, który potwierdza wypłatę lub wyciąg bankowy.
Czwarta grupa kosztów to pozostałe wydatki – kolumna 13 KPiR. Ta grupa kosztów charakteryzuje się tym, iż księgujemy w niej wszystkie poniesione koszty, które nie zostały zakwalifikowane do kolumn 10-12, a które są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Tak więc w kolumnie 13 pojawią się takie wydatki jak: czynsz za lokal użytkowy, opłaty za telefon, odpisy amortyzacyjne, zapłacone składki ZUS za pracowników, które występują po stronie pracodawcy, rozliczenie delegacji, kwoty poniesione na zakup wyposażenia czy też na remont siedziby firmy.
Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia
Podsumowaniem kosztów w KPiR jest kolumna 14, gdzie znajduje się łączna wartość wydatków z kolumn 12 i 13.
Należny pamiętać, iż koszty muszą być bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz o tym, że na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia związku wykazanego kosztu z prowadzoną działalnością.