MATEUSZ MRZYGŁÓD
aplikant radcowski w kancelarii BSO Prawo & Podatki we Wrocławiu
NIE
Obowiązek podatkowy powstanie dopiero w momencie zawarcia drugiej z umów, tj. umowy przenoszącej własność.
Jedną z możliwych form przeprowadzenia transakcji powszechnie stosowanych w obrocie jest zawarcie najpierw umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości, a następnie umowy przyrzeczonej sprzedaży nieruchomości. Wybór tego sposobu nabycia nieruchomości zależy wyłącznie od woli stron bądź wymuszony jest czy to przez banki udzielające kredytów na zakup nieruchomości, czy deweloperów.
Obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. z chwilą zawarcia każdej opodatkowanej umowy. Obowiązek ten ciąży na kupującym. Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych przy sprzedaży nieruchomości wynosi 2 proc. Podstawę opodatkowania stanowi natomiast wartość rynkowa nabywanej nieruchomości.
W przypadku gdy strony będą zmuszone lub ich wolą będzie zawarcie najpierw umowy warunkowej sprzedaży nieruchomości, a następnie umowy przenoszącej własność nieruchomości, obowiązek podatkowy powstanie dopiero w momencie zawarcia drugiej z umów, tj. umowy przenoszącej własność. Ustawodawca postanowił bowiem odrębnie uregulować moment powstania obowiązku podatkowego w tym przypadku. Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność. Oznacza to, że podatek będzie musiał zostać zapłacony przy okazji drugiej wizyty u notariusza.
Z podobną sytuacją będziemy mieli do czynienia, gdy strony zdecydują się zawrzeć umowę przedwstępną, a następnie przyrzeczoną sprzedaży nieruchomości. Wówczas notariusz dopiero przy zawieraniu przyrzeczonej umowy sprzedaży, jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych, pobierze od nas jego kwotę. Co więcej może nawet uzależnić dokonanie czynności od uprzedniej jego zapłaty.
Podsumowując, należy stwierdzić, że samo zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości oraz umowy warunkowej sprzedaży nieruchomości nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek ten powstaje z chwilą zamknięcia transakcji, tj. przy zawieraniu umów przenoszących własność nieruchomości lub umów przyrzeczonych sprzedaży nieruchomości.
(KT)
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 68, poz. 450).