RADA
Nie. Metodę uproszczoną przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy można zastosować tylko w przypadku opłacania zaliczek miesięcznie. Przepisy nie dopuszczają możliwości kwartalnego opłacania zaliczek metodą uproszczoną. Taką możliwość jednoznacznie wykluczają również organy podatkowe. Dlatego po dokonaniu wyboru kwartalnej metody wpłacania zaliczek na podatek dochodowy podatnik nie może ustalać wysokości tych zaliczek w sposób uproszczony, czyli od dochodu osiągniętego w latach poprzednich.
UZASADNIENIE
Z dniem 1 stycznia 2007 r. wprowadzono dla tzw. małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność gospodarczą możliwość wyboru kwartalnej formy wpłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zaliczki kwartalne wpłaca się w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą należnych zaliczek za poprzednie kwartały. O wyborze kwartalnej formy wpłacania zaliczek podmioty mające do tego prawo powinny jednorazowo zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 20 lutego roku podatkowego, a rozpoczynający działalność w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień jej rozpoczęcia, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Jednym z warunków skorzystania z możliwości opłacania zaliczek w odstępach kwartalnych jest terminowe złożenie właściwemu organowi podatkowemu oświadczenia o wyborze tego sposobu opłacania zaliczek.
Mali podatnicy próbują uzyskać akceptację organów podatkowych dla jednoczesnego stosowania kwartalnych zaliczek i zaliczek uproszczonych. Możliwość taka jednak wymagałaby złożenia dwóch oświadczeń:
1) o wyborze możliwości opłacania zaliczek kwartalnie,
2) o wyborze obliczania zaliczek metodą uproszczoną (oświadczenie składa się po raz pierwszy, wybierając tę formę do 20 lutego danego roku podatkowego, pod warunkiem osiągnięcia odpowiednio wysokich dochodów w latach poprzednich, gdyż na ich podstawie oblicza się i wpłaca zaliczkę w stałej wysokości przez cały rok podatkowy).
Konsekwencją połączenia możliwości opłacania zaliczek kwartalnie z metodą uproszczoną byłoby zwolnienie małego podatnika z obowiązku obliczania zaliczek w trakcie roku podatkowego od rzeczywiście osiągniętych dochodów. W trakcie 2007 r. mały podatnik brałby pod uwagę dochody osiągnięte w 2005 r. (lub w 2004 r.), obliczał od nich należny podatek dochodowy i dzielił na cztery. W ten sposób zostałaby obliczona zaliczka uproszczona płatna kwartalnie. Byłoby to duże ułatwienie dla małych podatników. W przypadku firm korzystających z trwającego wzrostu gospodarczego, w takich branżach jak np. budownictwo, pozwoliłoby to na płacenie w trakcie roku podatkowego niższych należności z tytułu podatku dochodowego. Dopiero w momencie składania zeznania PIT-36 lub PIT-36L należałoby zapłacić podatek dochodowy od dochodów rzeczywiście osiągniętych w 2007 r.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Organy podatkowe nie zgadzają się jednak na łączenie opłacania zaliczek w odstępach kwartalnych z metodą uproszczoną, wskazując, że w żadnym przepisie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określono takiego sposobu wyliczenia zaliczek kwartalnych przez małych podatników.
Takie stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 13 czerwca 2007 r. (nr BI/4117-0023/07). Wniosek o wyjaśnienie, czy jest możliwe opłacanie zaliczek kwartalnych metodą uproszczoną zadał podatnik prowadzący działalność gospodarczą w zakresie doradztwa podatkowego opodatkowaną podatkiem liniowym. 22 stycznia 2007 r. złożył w urzędzie skarbowym oświadczenie, że będąc tzw. małym podatnikiem, wybrał kwartalną formę płacenia zaliczek na podatek dochodowy. W jego ocenie przepisy pozwalają podatnikom, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, na uiszczanie ich w odstępach kwartalnych. Organ odwoławczy, uznając ten pogląd za błędny, podtrzymał niekorzystne dla podatnika rozstrzygnięcie organu I instancji, podkreślając, że:
Twierdzenie, że „nie sposób znaleźć jakiegokolwiek zapisu (...) niedopuszczającego kwartalnego opłacenia liniowego podatku dochodowego w formie uproszczonej” nie daje Podatnikowi podstawy do rozszerzającej wykładni przepisów podatkowych. Błędne jest również twierdzenie, że „zarówno w art. 44 ust. 6b ani w żadnym innym nie określono sposobu wyliczenia zaliczek kwartalnych przez małych podatników opłacających tzw. podatek liniowy w formie uproszczonej”, co w ocenie Podatnika nie przesądza o tym, że „dana grupa podatników jest wyłączona z wyboru kwartalnej formy opłacania zaliczek”. Ustawodawca określił bowiem w art. 44 ust. 3g ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. sposób ustalania wysokości zaliczek wpłacanych kwartalnie, zaś w treści art. 44 ust. 6b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. jednoznacznie wskazał, że możliwość wpłacania zaliczek uproszczonych dotyczy wyłącznie zaliczek miesięcznych. Powołanie się przez Podatnika na zapis art. 44 ust. 6c pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. jako potwierdzenia swojej tezy jest nieprawidłowe, ponieważ przepis ten odwołuje się do ogólnych terminów wpłacania zaliczek zarówno miesięcznych, jak i kwartalnych (art. 44 ust. 6), zaś dla podatnika, który wybrał metodę uproszczoną, ustawodawca jednoznacznie określił możliwość wpłat miesięcznych tych zaliczek - co wynika z art. 44 ust. 6b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.
Przykład
Mały podatnik wybrał na 2007 r. kwartalną metodę płacenia zaliczek na podatek dochodowy. Analiza perspektyw rozwoju firmy pokazała, że w 2008 r. ma ona szansę podwoić zysk przed opodatkowaniem w stosunku do 2007 r. i wyniesie on co najmniej 400 000 zł. W terminie do 20 lutego 2008 r. przedsiębiorca złoży oświadczenie o rezygnacji z kwartalnego opłacania zaliczek na podatek dochodowy. Jednocześnie złoży oświadczenie o wyborze miesięcznych zaliczek uproszczonych na 2008 r. i lata następne. Wysokość zaliczek obliczy na podstawie dochodu za 2006 r., kiedy firma osiągnęła zysk przed opodatkowaniem na poziomie 45 000 zł. W konsekwencji przez 2008 r. podatnik będzie płacił zaliczki na podatek dochodowy obliczone od dochodu 45 000 zł, a podatek od szacowanego dochodu 400 000 zł dopłaci w rozliczeniu rocznym za 2008 r. (czyli najpóźniej dopiero z końcem kwietnia 2009 r.).
• art. 44 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 115, poz. 793
Tomasz Król
konsultant podatkowy