RADA
Wartość udostępnianej przez zleceniodawcę infrastruktury technicznej potrzebnej do wykonywania pracy nie powinna powiększać przychodów osiąganych przez menedżerów. Niestety w ostatnim czasie organy podatkowe coraz częściej domagają się opodatkowania tego rodzaju świadczeń. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Zarządzanie przedsiębiorstwem lub jego działem, bez względu na to, czy następuje na podstawie kontraktu menedżerskiego, czy umowy o pracę, wymaga dostępu do niezbędnych narzędzi pracy, takich jak telefon, komputer, samochód.
Organy podatkowe, co do zasady, nie kwestionują kosztowego charakteru takich nakładów po stronie zleceniodawcy, jednak równocześnie uznają je za przychód menedżera z tytułu nieodpłatnych świadczeń. W piśmie Naczelnika Podlaskiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku z 27 września 2006 r. nr P-I/423/AN/06 czytamy, że:
(...) udostępnienie prezesowi zarządu w ramach umowy o zarządzanie telefonu, komputera przenośnego, samochodu oraz zwrot kosztów podróży służbowych stanowi świadczenie mające konkretny wymiar finansowy, ponieważ w przypadku nieudostępnienia przez spółkę ww. składników ponosiłby on osobiście te koszty, a co za tym idzie - żądałby wyższego wynagrodzenia. Zatem ponoszone przez spółkę wydatki na rzecz prezesa zarządu związane z korzystaniem z samochodu służbowego, komputera przenośnego i telefonów na podstawie zawartej z nim umowy o zarządzanie stanowić będą dla niego wartość otrzymanych świadczeń (oddanie tych składników majątku w miejsce świadczenia pieniężnego), tj. przychód podatkowy, od którego spółka jako płatnik obowiązana będzie do obliczenia, pobrania i wpłacenia do urzędu zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Ta i inne opinie tej samej treści znajdujące się na stronie internetowej Ministerstwa Finansów powstały, jak się wydaje, na skutek nie dość wnikliwej analizy stanu faktycznego i błędnej interpretacji przepisów.
Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 updof przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Środki techniczne przekazane menedżerowi do przejściowego używania, z zastrzeżeniem że mają służyć wyłącznie wykonywaniu umowy o zarządzanie, nie stanowią przysporzenia majątkowego, ponieważ domniemany beneficjent nie może nimi swobodnie (czyli zgodnie z własnym uznaniem i dla własnych potrzeb) dysponować. Inaczej rzecz by się miała, gdyby ten sam sprzęt służył również albo wyłącznie do celów prywatnych, wówczas w tym zakresie świadczenie rodziłoby skutki podatkowe u menedżera, można byłoby je bowiem uznać za dodatkowe wynagrodzenie.
Trudny do zaakceptowania jest także argument, że w wypadku nieudostępnienia infrastruktury technicznej przez zleceniodawcę menedżer musiałby we własnym zakresie ponieść koszty zakupu danego urządzenia, a to eskalowałoby jego żądania finansowe wobec zleceniodawcy i w konsekwencji sprzyjałoby powiększeniu przychodu do opodatkowania.
Umowa między stronami najczęściej określa, kto i w jakim zakresie powinien dostarczyć potrzebne narzędzia pracy. Jeśli stroną tą jest zleceniodawca, to honorarium przyznane menedżerowi będzie z pewnością tak skalkulowane, żeby fakt ten uwzględnić. Nie ma w związku z tym powodu, aby z góry przyjmować, że obowiązek zapewnienia sobie infrastruktury technicznej leży zawsze po stronie menedżera.
Trzeba ponadto zaznaczyć, że w świetle przepisów updof status podatkowy menedżera zatrudnionego na podstawie kontraktu cywilnoprawnego, nawet jeśli prowadzi on działalność gospodarczą, jest w pewien sposób zbliżony do statusu pracownika. Organy podatkowe traktują bowiem wszelkie wpływy z tytułu umów o zarządzanie i kontraktów menedżerskich jako działalność wykonywaną osobiście (art. 13 pkt 9 updof), a wysokość możliwych do odliczenia przez menedżera kosztów uzyskania przychodów równa jest kosztom podatkowym przysługującym pracownikowi (art. 22 ust. 9 pkt 5 updof).
Tymczasem od pracowników korzystających z mienia pracodawcy w celu wykonywania czynności służbowych - czyli znajdujących się w analogicznej sytuacji faktycznej jak menedżer - nikt nie zażąda podatku w wysokości wartości czynszowej udostępnionego im np. komputera czy innego narzędzia pracy.
• art. 11 ust. 1, art. 13 pkt 9, art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243
Małgorzata Rymarz
konsultant w kancelarii doradztwa podatkowego