Program komputerowy w postaci licencji podlega amortyzacji po przyjęciu go do używania, niezależnie od tytułu własności i uiszczonej zapłaty. W przypadku umów licencyjnych nie następuje przeniesienie majątkowych praw autorskich do programu komputerowego, gdyż przedmiotem tych umów jest prawo do korzystania z programu komputerowego, na określonych polach eksploatacji.
Program komputerowy nie jest w ramach istniejących przepisów podatkowych wyszczególniony z nazwy jako odrębny składnik majątku podlegający amortyzacji podatkowej. Amortyzacji podlegają natomiast m.in. licencje zaliczane do wartości niematerialnych i prawnych. Z kolei programy komputerowe mogą stanowić przedmiot licencji.
Amortyzacji podlegają nabyte licencje do korzystania z oprogramowania komputerowego wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż 12 miesięcy, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania.
Wartość początkową wartości niematerialnych i prawnych ustala się na podstawie tych samych przepisów, które mają zastosowanie w przypadku ustalania wartości początkowej środków trwałych. Ustala się ją najpóźniej w miesiącu oddania wartości niematerialnej i prawnej do używania w działalności gospodarczej.
Za wartość początkową zakupionych licencji uważa się cenę nabycia, czyli kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania wartości niematerialnej i prawnej do używania (np. koszty instalacji, uruchomienia oprogramowania) oraz pomniejszoną o podlegający odliczeniu VAT naliczony i skorygowaną o ewentualne różnice kursowe.
Jak wynika z powyższego, fakt rozłożenia płatności na raty nie ma wpływu na ustalenie wartości początkowej nabytej licencji. Ustawodawca użył bowiem określenia „kwota należna zbywcy”, czyli kwota wynikająca z umowy bądź faktury, a nie „kwota faktycznie zapłacona”.
W przypadku licencji na korzystanie z programów komputerowych okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych nie może być krótszy niż 24 miesiące. Oznacza to, że maksymalna roczna stawka amortyzacyjna wynosi 50 proc.
Jedyną dopuszczalną metodą amortyzacji jest metoda liniowa. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej wprowadzonych do ewidencji programów komputerowych w równych ratach co miesiąc, co kwartał albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Stawki amortyzacyjne ustala się na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem dokonywania odpisów. Przepisy podatkowe nie dopuszczają zmiany stawki amortyzacyjnej w trakcie dokonywania odpisów amortyzacyjnych, tak jak w przypadku środków trwałych.
Do wartości początkowej nabytej licencji zalicza się nie tylko kwotę należną sprzedającemu, ale także inne wydatki związane z zakupem. Mogą to być np. koszty instalacji i uruchomienia programu. Jeśli koszty związane z wdrożeniem oprogramowania naliczone są do dnia przekazania wartości niematerialnej i prawnej (samego programu) do używania, to wówczas powiększą one wartość początkową licencji. Jeśli naliczono je później, nie będą składać się na wartość początkową programu komputerowego.
Maria Dolna-Ciemniakowska
doradca podatkowy
Podstawa prawna:
• art. 22b-22m ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.),
• art. 16b-16m ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).