Dominika Kunicka
konsultant w dziale doradztwa podatkowego Pricewaterhouse-Coopers w biurze wrocławskim
Aby spełniać warunki ustawy o PIT, umożliwiające zakwalifikowanie umowy jako podatkowej umowy leasingu finansowego, umowa musi być zawarta na czas oznaczony i suma opłat ustalonych w umowie, pomniejszona o należny VAT, musi być równa co najmniej wartości początkowej środka trwałego będącego przedmiotem leasingu finansowego. Ponadto w umowie musi się znaleźć zapis, iż odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy dokonuje korzystający.
Kosztem uzyskania przychodów leasingobiorcy są koszty amortyzacji przedmiotu leasingu oraz część odsetkowa raty leasingowej, natomiast część kapitałowa raty nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.
Wysokość odpisów amortyzacyjnych należy ustalić posługując się ogólnymi zasadami ustawy o PIT. Po pierwsze, ustala się wartość początkową środka trwałego. Wartością początkową środków trwałych jest cena nabycia, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania oraz pomniejszona o VAT, jeżeli na podstawie przepisów ustawy o VAT podlega on odliczeniu. W praktyce najczęściej będzie to wartość początkowa netto wskazana w umowie.
W sytuacji gdy samochód jest oddany przez leasingodawcę ponownie w leasing, zgodnie z niektórymi interpretacjami organów skarbowych, wartością początkową jest cena historyczna, za jaką leasingodawca nabył przedmiot leasingu od dostawcy. Wtedy wartość opłat z tytułu umowy może okazać się mniejsza od wartości początkowej, co uniemożliwi uznanie takiej umowy za umowę leasingu. W konsekwencji podatnik (leasingobiorca) nie będzie miał prawa zaliczać odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów. Istotne jest więc upewnienie się, iż dana umowa spełnia warunki uznania jej za podatkową umowę leasingu.
Następnie należy określić stawkę amortyzacyjną przedmiotu leasingu. Z pytania rozumiem, że samochód jest zaklasyfikowany jako samochód specjalny, o symbolu 743 KŚT. Może on być amortyzowany metodą liniową za pomocą stawki wynikającej z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych, tj. 14 proc. Może być również amortyzowany metodą degresywną, wtedy w pierwszym roku używania środka trwałego podwyższa się jego stawkę amortyzacyjną o współczynnik nie wyższy niż 2,0 (w szczególnych przypadkach nie wyższy niż 3,0).
Samochód będący przedmiotem lea-singu był używany przez okres czterech lat. Potencjalnie może więc pani skorzystać z indywidualnej stawki amortyzacyjnej przeznaczonej dla samochodów używanych, pierwszy raz wprowadzonych do ewidencji u danego podatnika. W świetle ustawy o PIT indywidualną stawkę amortyzacyjną ustala się na podstawie okresu amortyzacji określonego w ustawie. W przypadku samochodu używanego okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy.
Okres amortyzacji przedmiotu leasingu wynika z przepisów ustawy o PIT. Natomiast okres harmonogramu spłat wynika z zawartej umowy leasingowej. Długość tych okresów jest od siebie niezależna. Jednak w opisanym stanie faktycznym możliwe jest ustalenie okresu amortyzacji równego okresowi spłat wynikającemu z harmonogramu spłat, tj. 36 miesięcy.
Zgodnie z przepisami ustawy o PIT, najpóźniej w miesiącu przyjęcia środka trwałego do ewidencji podatnik powinien dokonać zapisów w ewidencji środków trwałych, wskazując m.in. symbol KŚT, wartość początkową środka trwałego oraz stawkę amortyzacyjną.
(KK)