Czy wydatki na napoje wydawane pracownikom stanowią koszt

RADA

Wydatki na wodę oraz inne napoje, do których zapewnienia pracownikom jest Pan zobowiązany na podstawie przepisów BHP, stanowią dla Pana koszt uzyskania przychodu. Również wydatki związane z dzierżawą dystrybutora stanowią dla Pana koszt uzyskania przychodów. Dla pracownika świadczenie to jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.

UZASADNIENIE

Woda zdatna do picia. Wydatki na wodę mineralną udostępnianą przez Pana pracownikom można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Jako pracodawca jest Pan w szczególności zobowiązany do zapewnienia wszystkim pracownikom wody zdatnej do picia lub innych napojów. Obowiązek taki wynika z przepisów BHP. Na podstawie § 112 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca jest bowiem obowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje. Miejsce czerpania wody zdatnej do picia powinno znajdować się nie dalej niż 75 m od stanowisk pracy. Przepisy nie określają, co należy rozumieć przez wodę zdatną do picia. Potwierdzają to również organy podatkowe. W piśmie z 15 listopada 2007 r., nr PBI/4270i-1/MS/07, Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku stwierdził:

powyższe przepisy nie precyzują, jaka woda jest wodą zdatną do picia, ani też jakie to są napoje. Dlatego też definicję wody zdatnej do picia spełnia również: niegazowana woda źródlana podawana z dystrybutora z podajnikiem.

W związku z tym poniesione przez Pana wydatki na zakup butli z wodą mineralną oraz dzierżawę dystrybutora służącego jej podawaniu są dla Pana kosztem uzyskania przychodów.

Po stronie Pana pracowników, korzystających z udostępnionej im wody mineralnej, powstanie przychód. Będzie on jednak zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych. Wynika to z art. 21 ust. 1 pkt 11 updof. Na jego podstawie zwolnione z pdof są:

świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Inne napoje. Jako pracodawca ma Pan obowiązek zapewnienia oprócz wody także innych napojów pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych, tj.:

• w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25 °C,

• w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1000,

• przy pracach na otwartej przestrzeni w temperaturze otoczenia poniżej 10 °C lub powyżej 25 °C,

• przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet,

• na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28 °C.

Jeżeli więc nabędzie Pan zimne napoje (cola, fanta), aby wydawać je w dniach, w których temperatura na stanowiskach pracy spowodowana warunkami atmosferycznymi przekroczy 28 °C, to tego rodzaju wydatki będą stanowiły dla Pana koszt uzyskania przychodów.

Podobnie jak w przypadku wody udostępnianej pracownikom do picia, tak i napojów otrzymywanych w dniach, kiedy na stanowisku pracy temperatura przekracza 28 °C, po stronie Pana pracowników powstanie przychód. Będzie on jednak zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 updof.

Problem z kwalifikowaniem przez Pana wydatków na różnego rodzaju napoje chłodzące powstanie w przypadku, gdy w niektórych dniach temperatura nie osiągnie wysokości zobowiązującej Pana do ich zapewnienia. Pomimo to przez całe lato różnego rodzaju napoje chłodzące będą dostępne bez ograniczeń dla Pana pracowników, np. w lodówce. Należy uznać, że nawet w sytuacji gdy pracodawca oprócz wody zdatnej do picia zapewnia pracownikom dodatkowo inne napoje (np. chłodzące), wydatki na te napoje stanowią dla niego koszty uzyskania przychodów. Zgodnie z § 112 cytowanego powyżej rozporządzenia pracodawca jest bowiem obowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje. W związku z użyciem słowa „lub” powyższy przepis oznacza, że pracodawca może postąpić na dwa sposoby. Może zapewnić pracownikom:

• tylko wodę zdatną do picia,

• wodę zdatną do picia i jednocześnie inne napoje.

Wybór w tym względzie należy do pracodawcy. Jednak gdy pracodawca zdecyduje, że będzie zapewniał pracownikom zarówno wodę zdatną do picia, jak i inne napoje, to należy uznać, że wydatki te w całości stanowią dla pracodawcy koszty uzyskania przychodów.

Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe. W piśmie z 4 czerwca 2007 r., nr 1471/DPR1/423/29/07/UMK, Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, odpowiadając na pytanie dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów wydatków związanych z zakupem artykułów spożywczych, takich jak: woda mineralna, kawa, herbata, przeznaczonych dla pracowników w czasie wykonywania pracy, stwierdził:

(...) W ocenie Naczelnika tut. Urzędu powołany we wniosku przez Spółkę przepis § 112 cyt. wyżej rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczy obowiązku zapewnienia przez pracodawcę wszystkim pracownikom wody zdatnej do picia lub innych napojów, przy czym nie jest sprecyzowane, jakiego rodzaju mają to być napoje. Należy więc uznać, że ustawodawca pozostawił to w gestii pracodawcy, pod warunkiem iż woda i napoje będą dostępne w ilościach zaspokajających potrzeby pracownika w ciągu całej zmiany roboczej. W sytuacji zatem gdy pracodawca, ponosząc wydatki na rzecz pracownika, realizuje ciążący na nim ustawowy obowiązek zapewnienia pracownikom napojów, wydatki takie stanowią niewątpliwie koszty uzyskania przychodów.

Dla pracowników tego rodzaju świadczenia, jako przysługujące zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy, korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 updof.

PRZYKŁAD

Pomieszczenia biurowe są klimatyzowane i utrzymywana jest stała temperatura 21°C. Pracodawca zapewnił pracownikom wodę pitną. Ponadto zakupił dla nich inne napoje za kwotę netto 400 zł.

Napoje te są dla pracowników ogólnie dostępne w lodówce firmowej. Korzystają z tych napojów w zależności od potrzeb. Pracodawca może zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki na zakup wody pitnej oraz kwotę 400 zł za pozostałe napoje. Wartości spożywanej wody i pozostałych napojów pracodawca nie zalicza do przychodów pracowników.

Podsumowując, należy stwierdzić, że wydatki na wodę i inne napoje wydawane pracownikom na podstawie przepisów BHP stanowią dla pracodawcy koszt uzyskania przychodów. Świadczenia te stanowią dla pracowników przychód korzystający ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 updof.

• art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 11, art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 97, poz. 623

• § 112 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy - j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 49, poz. 330

• § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów - Dz.U. Nr 60, poz. 279

Krzysztof Rustecki

ekspert w zakresie podatków dochodowych