Zdarza się , że w umowach o pracę znajdują się postanowienia dotyczące przenoszenia na pracodawców autorskich praw majątkowych do utworów stworzonych przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy. Jest to istotny zapis z punktu widzenia rozliczeń podatkowych.
Prawa autorskie
Prawo podatkowe zawiera regulacje pozwalające stosować podwyższone, 50% koszty uzyskania przychodów. Dotyczy to przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami.
Koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Ponadto 50% koszty są stosowane do przychodów z tytułu zapłaty za przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego, topografii układu scalonego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego przez pierwszego właściciela.
Większe koszty
Możliwość szerszego zastosowania tego rozwiązania podatkowego wynika przede wszystkim z natury ochrony prawno-autorskiej, która nie stawia przed działalnością człowieka tak daleko idących wymagań, jak prawo własności przemysłowej (chroniące np. wynalazki, wzory użytkowe i przemysłowe).
Taką samą ochroną prawno-autorską mogą być objęte zarówno wiersze poety, słowa do muzyki, obraz wybitnego malarza, czy efekt pracy konsultanta lub informatyka pracującego w korporacji. Wystarczy, aby takie dzieło stanowiło rezultat działalności o charakterze kreacyjnym i aby miało indywidualny charakter - przynajmniej pod względem formy, wykazywało pewne, choćby minimalne, elementy twórcze.
Paradoksalnie można powiedzieć, że utwór może powstać jako dzieło pracy konsultanta zajmującego się przygotowywaniem rutynowych raportów, jeżeli tylko zostaną one opracowane nie do końca zgodnie z powszechnymi zasadami ich sporządzania i w zakresie formy odznaczają się oryginalnością.
Spełnienie warunków
Dla prawidłowego i skutecznego stosowania 50% kosztów trzeba spełnić kilka warunków. Przede wszystkim muszą istnieć utwory wykonane przez osobę otrzymującą wynagrodzenie (pracownika, zleceniobiorcę).
Wynagrodzenie za przeniesienie praw powinno być wyraźnie ustalone, a cały proces właściwie udokumentowany. Zastosowanie 50% kosztów może mieć miejsce, tak w odniesieniu do zapłaty za poszczególne, okazjonalne projekty, jak i do regularnego wynagrodzenia za pracę (a właściwie do jego racjonalnie obliczonej części). Należy pamiętać, że 50% koszty to szansa na efektywną podwyżkę dla pracowników bez dodatkowych kosztów pracodawcy. Przepisy te stwarzają prostą i legalną metodę optymalizacji podatkowej.
Ważne!
Utworem według prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia