Ryczałt od przychodów zagranicznych – dla kogo?
Zgodnie z nowymi przepisami art. 30j-art. 30p ustawy o PIT, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2021 r. opodatkowaniu ryczałtem od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może podlegać podatnik, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, w którym przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium RP i podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, złoży urzędowi skarbowemu oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem według ustalonego wzoru;
2) nie posiadał miejsca zamieszkania na terytorium RP przez co najmniej pięć z sześciu lat podatkowych poprzedzających bezpośrednio rok podatkowy, w którym przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Do oświadczenia o wyborze ryczałtu podatnik ma obowiązek dołączyć certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w ww. okresie.
Oświadczenie o wyborze ryczałtu podatnik składa jednorazowo za cały okres opodatkowania ryczałtem.
Ryczałt od przychodów zagranicznych – od jakich przychodów?
Opodatkowaniu omawianym ryczałtem podlegają przychody uzyskane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (zwane „przychodami zagranicznymi”), z wyłączeniem przychodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30f ustawy o PIT (chodzi tu o dochody zagranicznej jednostki kontrolowanej).
Przychodów zagranicznych opodatkowanych omawianym ryczałtem:
- nie łączy się z innymi dochodami (przychodami) podlegającymi opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o PIT i
- nie wykazuje się w zeznaniach podatkowych oraz księgach podatkowych,
przy czym podatnik jest obowiązany posiadać dowody niezbędne do ustalenia pochodzenia, wysokości oraz okresu uzyskania przychodów zagranicznych.
Wysokość ryczałtu
Zgodnie z nowym art. 30l ustawy o PIT ryczałt od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania do Polski wynosi 200 000 zł za rok podatkowy niezależnie od wysokości uzyskanych w tym roku przychodów zagranicznych.
Podatnik ma obowiązek wpłacić ryczałt w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
Jeżeli podatnik przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w trakcie roku podatkowego, wysokość ryczałtu ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których podatnik podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w tym roku podatkowym (czyli w których posiadał polską rezydencję podatkową).
Obowiązek ponoszenia wydatków na określone cele
Podatnik, który chce stosować opodatkowanie swoich dochodów zagranicznych w formie omawianego ryczałtu, ma (zgodnie z nowym art. 30m ustawy o PIT) obowiązek poniesienia wydatków na wzrost gospodarczy, rozwój nauki i szkolnictwa, ochronę dziedzictwa kulturowego lub krzewienie kultury fizycznej - w wysokości co najmniej 100 000 zł w roku podatkowym począwszy od roku podatkowego następującego bezpośrednio po roku podatkowym, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium RP.
Jeżeli wydatki na ww. cele poniesione w roku podatkowym przekraczają 100 000 zł, to nadwyżka ponad tę kwotę podlega uwzględnieniu w kwocie wydatków poniesionych w kolejnych latach podatkowych.
Jeżeli wydatki na ww. cele zostały poniesione w walutach obcych, przepis art. 11a ust. 2 ustawy o PIT stosuje się odpowiednio, co oznacza konieczność przeliczenia kwot tych wydatków na złotówki według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Podatnik ma obowiązek składać urzędowi skarbowemu pisemne oświadczenie o poniesieniu ww. wydatków wraz z dokumentami potwierdzającymi ich poniesienie, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym.
Rodzaje wydatków uprawniających do stosowania ryczałtu od przychodów zagranicznych - rozporządzenie
Szczegółowy katalog wydatków, których poniesienie jest obowiązkiem podatnika stosującego omawiany ryczałt, będzie określony w rozporządzeniu. Minister Finansów przygotował już projekt tego rozporządzenia. Znalazły się w nim następujące rodzaje wydatków:
- Darowizny przekazane organizacjom pozarządowym (lub innym podmiotom) prowadzącym działalność pożytku publicznego na cele związane z nauką kulturą i zabytkami, sportem oraz przedsiębiorczością.
- Wydatki na wspieranie działalności sportowej, kulturalnej lub szkolnictwa wyższego i nauki. Kategoria ta jest wzorowana na nowej, obowiązującej też od 2022 roku, uldze podatkowej (ulga sponsoringowa) zawartej w art. 26ha ustawy PIT. A jej podstawowymi celem jest zachęcenie beneficjentów ryczałtu do zaangażowania w działalność sponsoringową.
- Wydatki na nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub wybrane formy opieki nad nim. W celu uniknięcia ewentualnych nadużyć poniesienie wydatków na nabycie zabytku powiązano z obowiązkiem pozostania właścicielem przedmiotowego zabytku przez okres 2 lat od poniesienia wydatku, a wydatki na opiekę nad zabytkiem ograniczono do zapewnienia 2 warunków do naukowego badania i dokumentowania zabytku oraz prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku.
- Wydatki na nabycie udziałów (akcji) alternatywnych spółek inwestycyjnych.
Ważne!
Przychody zagraniczne opodatkowane omawianym ryczałtem oraz wydatki, o których mowa w art. 30m ust. 1, nie stanowią podstawy do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów oraz odliczenia w jakiejkolwiek formie od przychodu, dochodu, podstawy obliczenia podatku i podatku, w tym odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne opłaconych przez podatnika od przychodów objętych ryczałtem oraz korzystania z ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej.
Okres stosowania ryczałtu i przyczyny utraty prawa do ryczałtu
Opodatkowanie w formie omawianego ryczałtu może być stosowane przez 10 kolejnych lat podatkowych, licząc od roku podatkowego, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Polski.
Podatnik traci prawo do opodatkowania ryczałtem:
1) od początku roku podatkowego, w którym złożył oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem – jeżeli w terminie do końca stycznia tego roku podatkowego złoży urzędowi skarbowemu oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem według ustalonego wzoru;
2) z końcem roku podatkowego poprzedzającego rok:
a) w którym przeniósł miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, albo
b) za który nie wpłacił w terminie w całości lub części ryczałtu za rok podatkowy, albo
c) w którym nie poniósł wydatków na ww. cele w kwocie co najmniej 100 tys. zł.
Co istotne, zgodnie z nowym art. 30p ustawy o PIT do członka rodziny (tj. małżonka lub małoletniego dziecka) podatnika podlegającego opodatkowaniu ryczałtem omawiane wyżej przepisy stosuje się odpowiednio, przy czym:
1) ryczałt od przychodów zagranicznych uzyskanych przez członka rodziny podatnika wynosi 100 000 zł za rok podatkowy;
2) członek rodziny podatnika nie jest obowiązany do ponoszenia wydatków, o których mowa w art. 30m ust. 1;
3) członek rodziny podatnika traci prawo opodatkowania ryczałtem również z dniem utraty prawa do opodatkowania ryczałtem przez podatnika zgodnie z art. 30o;
4) w przypadku śmierci podatnika lub utraty statusu członka rodziny podatnika, począwszy od roku podatkowego następującego bezpośrednio po roku podatkowym, w którym okoliczności te wystąpiły:
a) ryczałt od przychodów zagranicznych uzyskanych przez członka rodziny podatnika wynosi 200 000 zł za rok podatkowy,
b) członek rodziny podatnika jest obowiązany do ponoszenia wydatków, o których mowa w art. 30m ust. 1.
Podstawa prawna: art. 30j-art. 30p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu ustalonym w ustawie z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. z 2021 r., poz. 2105.
Źródło: Projekt (z 1 grudnia 2021 r.) rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie rodzajów wydatków uprawniających do skorzystania z prawa do opodatkowania ryczałtem przychodów uzyskanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez osoby przenoszące miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
oprac. Paweł Huczko