Spółka jawna
Spółka jawna jest osobową spółką handlową. Nie jest osobą prawną, ale posiada zdolność prawną oraz zdolność sądową. Oznacza to, że we własnym imieniu może nabywać prawa, tworzyć zobowiązania, pozywać, być pozywaną.
Majątkiem spółki jest jej mienie- wkład wniesiony przez wspólników oraz to co spółka nabywa w czasie swojego funkcjonowania. To, co wspólnicy wnoszą w formie wkładu staje się własnością spółki. Wkładem mogą być m. in:
- prawa rzeczowe (własność ruchomości, nieruchomości),
- ograniczone prawa rzeczowe (prawo użytkowania),
- świadczenia, praca na rzecz spółki,
- prawa obligacyjne - akcje, udziały, obligacje i inne.
Polecamy: serwis PIT
Spółka jawna jest podatnikiem podatku VAT, jednak podatek dochodowy rozliczają samodzielnie wspólnicy.
Każdy ze wspólników ma i prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki, ale nie otrzymuje za to dodatkowego wynagrodzenia.
Wniesienie wkładu niepieniężnego (aportu) a powstanie przychodu
Wniesienie do spółki jawnej wkładu niepieniężnego w postaci akcji nie spowoduje powstania przychodu podatkowego. Przemawiają za tym poniższe okoliczności.
Nominalna (w ujęciu pieniężnym, w cenach bieżących) wartość udziałów i akcji uważana jest za przychód z kapitałów pieniężnych. Natomiast kapitały pieniężne i prawa majątkowe uważa się za źródło przychodu. Jednak dotyczy to tylko wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny lub udziałów, akcji w spółce mającej osobowość prawną (np. spółki kapitałowe). Spółka jawna nie jest do takich zaliczana (spółka jawna jest spółką osobową, nie ma osobowości prawnej).
Takie uregulowanie wynika z art. 10 ust. 1 pkt 7 oraz art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm., zwaną dalej ustawą o PIT).
Ponadto opodatkowaniu podlegają przychody otrzymane z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną oraz zbycia papierów wartościowych, nawet jeśli nie zostały faktycznie otrzymane (art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o PIT). Wniesienie akcji do spółki jawnej jako wkładu niepieniężnego nie jest odpłatne. Wspólnik nie otrzymuje za te akcje zapłaty.
Polecamy: Limity ulg i odliczeń w PIT
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 22 września 2010 r. (II FSK 836/09) stwierdził, że Nie sposób też ustalić co jest przychodem w takim przypadku, jaką wartość osoba wnosząca wkład niepieniężny otrzymuje lub ma otrzymać w zamian za niego. Oczywistym bowiem jest, że wartość wkładu nie jest tym, co wspólnik wnoszący wkład otrzymuje za jego wniesienie do spółki komandytowej. Wniesienie wkładu niepieniężnego o określonej wartości […]jako takie nie może być jednocześnie uznane za zwrotne otrzymanie przychodu w wysokości właśnie wartości tegoż wnoszonego wkładu. To na wkład o określonej wartości wnoszony jest aport niepieniężny mający go stanowić.
Spółka komandytowa, tak jak spółka jawna, jest spółką osobową i nie posiada osobowości prawnej.
Wiele trudności sprawiłoby określenie wysokości należnej zapłaty za wniesione akcje. Akcje te zostaną bowiem przekształcone na wkład i stają się własnością spółki. Oznaczenie wartości wkładu nie może być rozumiane jako oznaczenie wysokości przychodu, jaki zostanie uzyskany. Ponadto umowa spółki może przewidywać, ze wspólnicy w różnym stopniu będą uczestniczyli w zyskach i stratach
Aport (wkład niepieniężny) wnoszony do spółki osobowej nie stanowi odpłatnego zbycia przedmiotu wkładu.
W zamian za wniesiony przez osobę fizyczną aport, otrzymuje ona udziały w spółce. Udziały posiadają określoną wartość materialną, ale pomimo tego nie są ceną nabycia. Udziały dają wspólnikowi możliwość korzystania z całokształtu praw i obowiązków wynikających z uczestnictwa w spółce. Wspólnik nie uzyskuje natomiast dochodu, który podlega opodatkowaniu.
Wartość wnoszonych akcji jest wartością wkładu w spółce jawnej, według którego wspólnik uczestniczy między innymi w zyskach i stratach tej spółki.
Podkreślił to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 6 lipca 2011 roku (I SA/Lu 345/11): Wnoszony do spółki jawnej aport nie skutkuje dla osoby wnoszącej powstaniem konkretnego i wymiernego przysporzenia majątkowego, tj. innymi słowy nie powoduje po jej stronie przyrostu majątkowego. Tym samym nie stanowi dochodu, w rozumieniu art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f., jak też dochodu ustalanego na podstawie szczególnych zasad, o których mowa w art. 24 u.p.d.o.f.
Nie stanowi również przychodu, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. W zamian za wniesiony aport osoba fizyczna otrzymuje jedynie udziały. Brak jest zatem podstaw, aby za zasadne uznać stanowisko, że nabycie udziału w spółce jawnej, w zamian za wniesiony aport, stanowi przysporzenie majątkowe o walorach i formie odpłatności za wniesienie wkładu do spółki jawnej. Udział wspólnika w spółce jawnej stanowi bowiem zespół praw i obowiązków wspólnika wobec spółki jawnej i pozostałych wspólników.
Wniesienie akcji w postaci wkładu niepieniężnego do spółki jawnej nie podlega opodatkowaniu również na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Zawiera on otwarty katalog przychodów, które:
- pochodzą z innych źródeł,
- podlegają opodatkowaniu,
- mają postać pieniędzy i wartości pieniężnych oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, i które są otrzymywane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym.