Na pytania redakcji mojafirma.infor.pl/biznes odpowiedzi udzieliła Małgorzata Brzoza - Rzecznik prasowy Ministerstwa Finansów.
Biznes.wieszjak.pl: Jak Ministerstwo Finansów komentuje podjętą przez Izbę Finansową NSA uchwałę z 24 października 2011 r. w sprawie pakietów medycznych?
Małgorzata Brzoza: Podjęta w dniu 24 października 2011 r. uchwała podtrzymująca dotychczasowe stanowisko NSA wyrażone w uchwale siedmiu sędziów z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FSK 1/10, ostatecznie utrwali pogląd wielokrotnie prezentowany zarówno przez Ministra Finansów, jak i organy podatkowe, że wartość zindywidualizowanych abonamentów medycznych zakupionych przez pracodawcę dla pracowników jest przychodem ze stosunku pracy, podlegającym opodatkowaniu. Abonament medyczny stanowi bowiem nieodpłatne świadczenie, a przychód z tego tytułu powstaje w momencie otrzymania uprawnienia do korzystania z usług medycznych (abonamentu medycznego), a nie w momencie skorzystania z konkretnej usługi medycznej.
Podkreślenia wymaga, iż kwestia opodatkowania przychodu z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia w postaci abonamentu medycznego była m.in. przedmiotem odpowiedzi na interpelacje i zapytania poselskie. Przykładowo, na stronie sejmowej w zakładce interpelacje i zapytania poselskie figuruje interpelacja Pana Posła Sławomira Kopycińskiego, który występował w sprawie „abonamentów medycznych” (odpowiedź na interpelację nr 17922) oraz odpowiedź Ministra Finansów udzielona po uchwale siedmiu sędziów z dnia 24 maja 2010 r., która nie straciła na aktualności.
Biznes.wieszjak.pl: Czy resort finansów planuje jakąś akcję informacyjną lub kontrolną odnośnie korygowania deklaracji podatkowych pracowników, którzy korzystali w ostatnich 5 latach z pakietów medycznych fundowanych przez pracodawców, a od wartości tych pakietów nie były odprowadzane zaliczki na PIT ani składki ubezpieczeniowe.
Małgorzata Brzoza: Ministerstwo Finansów nie planuje zintensyfikowanych kontroli podatkowych ani specjalnych akcji informacyjnych w tym zakresie. Organy podatkowe na bieżąco weryfikują wywiązywanie się przez podatników z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, a uchwała NSA potwierdza jedynie stanowisko od dawca prezentowane i praktykowane przez organy podatkowe.
Biznes.wieszjak.pl: Jak podatnicy mają obliczać wartość takich nieodpłatnych świadczeń (jak pakiety medyczne, czy imprezy integracyjne). Przykładowo w sytuacji ryczałtowej opłaty za pewną „hurtową” ilość tych abonamentów (np. 100 sztuk rocznie), gdy ilość pracowników w przeciągu roku ulega zmianom (np. fluktuuje od 80 do 90 pracowników uprawnionych do korzystania z takich pakietów). A jak np. ustalić przychód pracownika z imprezy integracyjnej, gdy wszyscy pracownicy mogli wziąć w niej udział ale obecność nie była obowiązkowa i przyszła np. połowa pracowników?
Małgorzata Brzoza: Obowiązek prawidłowego obliczenia wartości przekazanego świadczenia ciąży na świadczeniodawcy, w tym przypadku pracodawcy finansującemu pracownikom pakiety medyczne bądź udział w imprezie integracyjnej. Pracodawca jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych powinien doliczyć do przychodu podatnika ze stosunku pracy wartość otrzymanych przez pracownika nieodpłatnych świadczeń i od całości dochodu obliczyć i odprowadzić zaliczkę na podatek, na zasadach określonych w art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wartość tych świadczeń powinna zostać odzwierciedlona w przychodach ze stosunku pracy w informacji PIT-11 o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy za rok podatkowy, sporządzanej przez płatnika i przekazywanej podatnikowi i właściwemu dla jego miejsca zamieszkania urzędowi skarbowemu. Jeśli płatnik nie uwzględnił w informacjach PIT-11 za lata ubiegłe wartości świadczeń nieodpłatnych, winien sporządzić korekty tych informacji. Posłużą one podatnikom do sporządzenia korekt zeznań podatkowych za te lata.
Fakt „hurtowego” nabycia pakietów medycznych dla pracowników nie oznacza, że pracodawca nie ma wiedzy dla kogo je wykupił. Stąd też, fluktuacja kadr w firmie pozostaje bez wpływu na możliwość zidentyfikowania pracowników otrzymujących świadczenia nieodpłatne. Podkreślenia natomiast wymaga, iż w przypadku imprez integracyjnych otrzymanie świadczenia nieodpłatnego następuje poprzez uczestnictwo pracownika w takiej imprezie. Jeśli zatem część pracowników nie wzięła udziału w imprezie, to nie ma mowy o powstaniu po ich stronie przychodu.
Skoro ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zwalnia od podatku wartości świadczenia nieodpłatnego, np. z tytułu otrzymania pakietu medycznego lub uczestnictwa pracownika w imprezie integracyjnej, spółka jako płatnik winna dołożyć wszelkich starań, aby wywiązać się z obowiązków płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od przedmiotowych świadczeń.
Zbieżne stanowisko zajął WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 23 marca 2009 r., sygn. akt I SA/Gl 1123/08 dotyczącym nieodpłatnych świadczeń z tytułu finansowania przez pracodawcę bezpłatnego dowozu pracowników do i z pracy, w którym stwierdził, iż „skoro organy podatkowe były w stanie ustalić ogólny koszt przewozów w danym miesiącu oraz dokładną ilość pracowników dojeżdżających do pracy w danym okresie rozliczeniowym, to za niewiarygodne należało uznać twierdzenie skarżącej spółki, jakoby nie miała ona możliwości prowadzenia ewidencji pozwalającej na określenie przychodu pracowników korzystających ze świadczeń przewozu.”
Z kolei, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 czerwca 2010 r., sygn. akt II FSK 1460/09, który oddalił skargę kasacyjną od ww. wyroku WSA w Gliwicach przyznając rację temu sądowi, stwierdził natomiast, iż „(…)obowiązek ponoszenia przez spółkę kosztów dojazdu do pracy pracowników nie wynikał wprost z przepisów innych ustaw. Już zatem tylko wskazana okoliczność powinna była skłonić skarżącą spółkę do stworzenia takiego systemu ewidencji przychodów pracowników z tytułu pokrywania zwrotu części lub całości kosztów dojazdu do pracy, który umożliwiłby jednoznacznie precyzyjne określenie tych przychodów do opodatkowania w 2005 r.
Powoływanie się obecnie na braki w ewidencjonowaniu tych przychodów, co jak wynika z akt sprawy jest tylko częściowo uzasadnione, nie może zwolnić skarżącej spółki od obowiązków obciążających ją jako płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od przedmiotowych świadczeń na rzecz pracowników spółki, w świetle art. 30 § 1 i 3 Ordynacji podatkowej w związku z art. 8 tej ustawy. Przerzucanie obowiązków w tym zakresie na organy podatkowe nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia.”
Treść uchwały Izby Finansowej NSA z 24 października 2011 r. - sygn. II FPS 7/10
Czy ryczałtowo opłacane pakiety medyczne powodują powstanie przychodu w PIT?
Komentarz eksperta z PwC do uchwały NSA - skutki dla pracowników i firm