Darowizna na cele charytatywno-opiekuńcze
Podstawą prawną odliczenia darowizn przekazywanych kościelnym osobom prawnym na działalność charytatywno-opiekuńczą są ustawy regulujące stosunki państwa do poszczególnych Kościołów.
Możliwość odliczania darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze wynika m.in. z art. 55 ust. 7 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2018 r. poz. 380). W świetle tego przepisu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym i podatkiem wyrównawczym, jeżeli kościelna osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz - w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny – sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność. Natomiast w odniesieniu do darowizn na inne cele mają zastosowanie ogólne przepisy podatkowe.
Odliczenie darowizny na tych samych zasadach przewiduje również art. 40 ust. 7 ustawy z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 1726).
Nie tylko darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła Katolickiego i Kościoła Prawosławnego korzystają z preferencji podatkowej. Odliczyć można również darowizny na inne Kościoły, m.in. Kościół Ewangelicko-Metodystyczny, Kościół Chrześcijan Baptystów, Kościół Ewangelicko-Reformowany, Kościół Ewangelicko-Augsburski, Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, Kościół Zielonoświątkowy, Kościół Starokatolicki Mariawitów, Kościół Polskokatolicki, Kościół Katolicki Mariawitów.
Działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła
Jeżeli chodzi o Kościół Katolicki, działalność charytatywno-opiekuńcza uregulowana została w Rozdziale 6 Działu II ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. W art. 39 ustawy przyjęto, że działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła obejmuje w szczególności:
- prowadzenie zakładów dla sierot, starców, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki;
- prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek;
- organizowanie pomocy w zakresie ochrony macierzyństwa;
- organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom i osobom, w tym pozbawionym wolności;
- prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk;
- udzielanie pomocy w zapewnianiu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdującym się w potrzebie;
- krzewienie idei pomocy bliźnim i postaw społecznych temu sprzyjających;
- przekazywanie za granicę pomocy ofiarom klęsk żywiołowych i osobom znajdującym się w szczególnej potrzebie.
Wysokość odliczenia
W przypadku tej darowizny ustawodawca nie przewidział limitu. Odlicza się wartość faktycznie przekazanej darowizny, do pełnej wysokości dochodu (przychodu).
Przy czym, w przypadku gdy przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru plus podatek - w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny.
Polecamy: Komplet podatki 2019
Dokumentacja darowizny
W celu skutecznego odliczenia darowizn na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą należy wykazać się:
- dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy;
- dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu - w przypadku darowizny innej niż pieniężna;
- sprawozdaniem obdarowanego o przeznaczeniu darowizny (w okresie dwóch lat od dnia jej przekazania) na działalność charytatywno-opiekuńczą.
Sposób odliczania darowizny
Darowiznę można odliczyć w trakcie roku podatkowego, przy obliczaniu zaliczek na podatek, albo w rocznym zeznaniu podatkowym.
W przypadku podatników podatku dochodowego od osób fizycznych w zeznaniu rocznym PIT-36 lub PIT-37 (w dołączanym do tych zeznań załączniku PIT/O) należy wykazać kwotę (wartość) przekazanej darowizny, kwotę (wartość) odliczonej darowizny oraz dane obdarowanego poprzez podanie m.in. jego nazwy i adresu. Natomiast podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych wykazują w zeznaniu CIT-8 kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę, adres i numer identyfikacji podatkowej.