Ulga (odliczenie) dla inwestujących w alternatywną spółkę inwestycyjną (ASI) lub wspólnie z ASI
Ta ulga podatkowa stanowi istotne novum w polskich przepisach o podatku dochodowym dla osób fizycznych i ma nawiązywać do istniejących w tym obszarze uregulowań prawnych choćby w Wielkiej Brytanii, Francji czy na Cyprze.
Zgodnie z nowymi przepisami ulga daje możliwość odliczenia od podstawy obliczania podatku dochodowego kwoty stanowiącej 50% wydatków poniesionych na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej (ASI) lub w spółce kapitałowej, której ma dotyczyć inwestycja. Inwestorzy muszą jednak posiadać co najmniej 5% udziałów (akcji) w ASI, albo co najmniej 5% udziałów (akcji) w okresie 90 dni od dnia nabycia lub objęcia przez podatnika udziałów (akcji) w spółce kapitałowej.
Limit ulgi
Limit ulgi nie powinien przekroczyć 250 000 złotych w roku podatkowym, a korzystać ze zwolnienia mogą zarówno podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych, jak również opodatkowani podatkiem liniowym.
Jakie warunki trzeba spełnić by skorzystać z ulgi?
To jednak nie wszystkie wymagania, jakie muszą spełnić podmioty zainteresowane potencjalnymi korzyściami podatkowymi. By móc się zakwalifikować do ulgi, muszą wziąć pod uwagę kilka innych warunków:
- Źródło finansowania udziałów w ASI. Udziałowcem (akcjonariuszem) ASI powinien być podmiot, który nabył lub objął udziały (akcje) w ASI sfinansowane w całości lub w części ze środków europejskich, niemających charakteru bezzwrotnego, przeznaczonych na inwestycje Venture Capital na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
To istotne ograniczenie, gdyż koniecznym czynnikiem w przypadku ASI - która inwestuje w spółę kapitałową - jest źródło finansowania kapitału alternatywnej spółki inwestycyjnej. Udziały (akcje) w ASI powinny zostać nabyte lub objęte przynajmniej w części ze środków europejskich, o których mówi treść ustawy o finansach publicznych. Oznacza to, że, aby inwestor prywatny mógł skorzystać z omawianej ulgi, musi inwestować z funduszami Venture Capital wspieranymi ze środków publicznych (np. BRIdge Alfa czy PFR).
- Obowiązek zawarcia przez podatnika umowy inwestycyjnej z ASI. Dokument określa prawa i obowiązki obu podmiotów wynikających z nabycia przez podatnika udziałów (akcji) w ASI. Jego alternatywę stanowi umowa inwestycyjna, regulująca wspólną inwestycję ASI i podatnika w spółkę kapitałową, w której ASI nabędzie lub obejmie pakiet co najmniej 5% udziałów (akcji).
- Brak powiązania podatnika zarówno między ASI, jak również spółką kapitałową, której dotyczy inwestycja. W okresie 2 lat poprzedzających dzień pierwszego objęcia lub nabycia udziałów (akcji) w ASI lub w spółce kapitałowej, podmioty te nie mogą być powiązane z podatnikiem.
- Posiadanie udziałów (akcji), przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy. W razie ich zbycia przed upływem tego okresu podatnik jest obowiązany doliczyć odpowiednio poprzednio odliczone kwoty do dochodu za rok podatkowy, w którym nastąpiło zbycie udziałów (akcji) w ASI lub w spółce kapitałowej.
Nowelizacja również w ustawie CIT
Wraz z omawianymi zmianami doszło także do nowelizacji ustawy o CIT w zakresie opodatkowania dochodów uzyskanych przez ASI ze zbycia przysługujących jej udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały zbywa.
Wcześniej alternatywne spółki inwestycyjne korzystały ze zwolnienia obejmującego dochody uzyskane w roku podatkowym ze zbycia udziałów. Musiały jednak wykazać, że ASI, która zbywa udziały (akcje) posiadała ich nie mniej niż 10% przed dniem zbycia w kapitale spółki, której udziały były zbywane, nieprzerwanie przez okres 2 lat.
Nowelizacja ustawy CIT przewiduje możliwość skorzystania przez ASI ze zwolnienia w sytuacji, gdy posiada 5% udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały zbywa.
Zmiany szansą dla ASI
Ulga dotyczy inwestowania w kooperacji z alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi. ASI jest wehikułem inwestycyjnym, który został wprowadzony do polskiego porządku prawnego w 2016 r. na drodze nowelizacji ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
ASI może prowadzić swoją działalność w kilku formach prawnych, m.in.:
- w formie spółki kapitałowej;
- spółki komandytowo-akcyjnej.
Widać zatem, że nie jest to nowa forma organizacyjna – inna od tych, które uregulowane są już choćby w kodeksie spółek handlowych. Alternatywną spółkę inwestycyjną wyróżnia obowiązek posiadania zarządzającego; podmiotu, który będzie rozporządzał co najmniej portfelem inwestycyjnym ASI oraz brał odpowiedzialność za ryzyko związane z działalnością funduszu. Wykonywanie działalności zarządzającego jest w kolei reglamentowane przez ustawę i wymaga – w zależności od wartości aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych ASI – uzyskania zezwolenia KNF bądź wpisu do Rejestru Zarządzających ASI prowadzonego przez tę instytucję.
Oprócz omawianej wyżej korzyści podatkowej na gruncie podatku CIT związanej z wyjściem z inwestycji, ASI jako spółka kapitałowa może korzystać ze zwolnienia dywidendowego w przypadku posiadania co najmniej 10% udziałów/akcji w spółce nieprzerwanie przez okres 2 lat.
Jarosław Straś, Associate, KWKR Konieczny Wierzbicki i Partnerzy