Podatek od nagród w konkursach
Kluczowym dla odpowiedzi na powyższe zagadnienie będzie art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej "Ustawa").
Przepis zawarty w art. 30 Ustawy zakłada, że zryczałtowany podatek dochodowy pobiera się od dochodów (przychodów) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego - w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Przytoczona regulacja pozwala jednoznacznie stwierdzić, że dochody z tytułu wygranych w konkursach podlegają podatkowi w wysokości 10%. Może się pojawić jednak w tym miejscu wątpliwość w jaki sposób interpretować pojęcie „konkurs”.
Tutaj niezmiernie pomocnym będzie dotychczasowe orzecznictwo i praktyka sądów. Wystarczającym wydaje się być chociażby wyrok z dnia 15 grudnia 2015 r. (sygn. akt II FSK 2615/13), w którym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że pojęcie „konkurs” zawiera kilka elementów:
„W pierwszej kolejności powinno nastąpić ogłoszenie konkursu wraz ze stosownym regulaminem, po czym uczestnicy konkursu powinni podjąć stosowne działania, które z samej natury konkursu winny zawierać w sobie element rywalizacji. Zakończeniem konkursu, który jest wynikiem współzawodnictwa uczestników konkursu, jest ogłoszenie wyników i nierzadko rozdanie nagród. Nie ulega też wątpliwości w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, że wynik konkursu ma ścisły związek z efektem bezpośredniego współzawodnictwa uczestników konkursu i ich rywalizacji”.
W tym samym orzeczeniu NSA powołał się na definicję konkursu zawartą w Wielkim Słowniku Języka Polskiego, zgodnie z którym jest to "przedsięwzięcie artystyczne, rozrywkowe, sportowe, edukacyjne lub biznesowe, którego uczestnicy rywalizują o pierwszeństwo wyróżniane nagrodami".
Z kolei w innym orzeczeniu, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podzielił stanowisko przedstawione w toku postępowania przez Ministra Finansów, iż „by można mówić o konkursie z dziedziny sportu, konkurs ten powinien mieć ścisły związek z efektem bezpośredniego współzawodnictwa sportowego uczestników konkursu, powinien wyłaniać najlepszych w danej konkurencji sportowej, a ponadto aby mógł być uznany za konkurs niezbędne jest sporządzenie jego regulaminu, w którym zostanie określona nazwa konkursu, wskazany organizator, uczestnicy konkursu, nagrody oraz sposób wyłonienia zwycięzców”.
Zważywszy na powyższe interpretacje nie może być zatem wątpliwości, że rywalizacja sportowa, oparta na określonych regulaminach/zasadach i prowadząca do stwierdzenia kto spośród uczestników był „najlepszy” w tej rywalizacji spełnia przesłanki „konkursu” na gruncie art. 30 ust. 1 pkt 2 Ustawy.
Zwolnienie z opodatkowania nagród w konkursach
W ramach naszych rozważań warto zwrócić dodatkowo uwagę na zwolnienie podatkowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 68 Ustawy, które potwierdza równocześnie możliwość traktowania wydarzeń sportowych z nagrodami jako „konkursy”.
Zgodnie z art. 21 Ustawy wolne od podatku dochodowego są wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług - jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.
Jak można zaobserwować, aby skorzystać ze zwolnienia muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki:
1) konkurs powinien mieć odpowiedni charakter – np. sportowy,
2) wartość nagrody nie może być wyższa niż 2000 zł.
Innymi słowy, jeżeli nagroda nie przekroczy 2000 zł – korzysta ze zwolnienia. Jeżeli jednak przekroczy ona tą kwotę, wówczas 10% podatku pobiera się od całej wartości nagrody, a nie jedynie od nadwyżki ponad 2000 zł.
Podmiotem odpowiedzialnym, co do zasady, za weryfikację wartości nagrody oraz pobór podatku jest organizator konkursu. Wynika to bezpośrednio z art. 41 ust. 4 w zw. z 42 ust. 1a Ustawy.
Podsumowanie
Biorąc zatem udział w imprezach, zawodach lub innych wydarzeniach sportowych, w których przewidziane są nagrody, dobrze jest mieć na względzie potencjalną konieczność odprowadzenia stosownego podatku. Należy równocześnie pamiętać, że bez znaczenia pozostaje przy tym miejsce uzyskania tych środków. Opodatkowaniu podlegają wartości uzyskane tak w Polsce, jak innych państwach członkowskich UE lub EOG. Przy czym to, w jaki sposób będą pobrane podatki z tytułu uzyskania nagród za granicą, przeważnie można ocenić na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych z danym państwem.
Konrad Makar, aplikant radcowski
Kancelaria Prawa Sportowego i Gospodarczego „Dauerman"