Art. 48 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców
Kontrola skarbowa może być wszczęta przez organy podatkowe I instancji. Jest poprzedzona uprzednim zawiadomieniem o zamiarze jej przeprowadzenia. Przedsiębiorca ma od 7-30 dni (dokładny termin podany jest w zawiadomieniu) od otrzymania zawiadomienia, na przygotowanie się do wizyty urzędników. Kontrola przed upływem 7 dni jest możliwa, jednak tylko na wniosek samego przedsiębiorcy. W drugą stronę, jeżeli mija 30 dni od dostarczenia zawiadomienia, a kontroli wciąż nie ma, to urząd musi wysłać ponowne zawiadomienie o planowanym wszczęciu kontroli skarbowej i ponownie ustalić jej termin.
Miejsce, czas i zakres kontroli skarbowej
Przedsiębiorca może wyznaczyć pełnomocnika lub osobę fizyczną upoważnioną do reprezentacji na czas trwania kontroli. Powinien to jednak zrobić odpowiednio wcześniej za pomocą pisemnego wniosku do naczelnika urzędu skarbowego lub innego przedstawiciela organów podatkowych I instancji.
Kontrola skarbowa co do zasady przeprowadzana jest w siedzibie firmy. Przedsiębiorca powinien na czas kontroli udostępnić organom kontrolnym miejsce do pracy. Może się jednak zdarzyć, że z różnych względów będzie to niemożliwe. W takim przypadku firmowa dokumentacja zostanie udostępniona urzędowi skarbowemu na czas trwania kontroli i tam też może być analizowana.
Jeśli chodzi o zakres kontroli, organy kontrolne nie mają prawa wykraczać w swoim postępowaniu kontrolnym poza okres podatkowy uwzględniony w zawiadomieniu. Obowiązują również limity czasowe dla przeprowadzania tego rodzaju czynności w trakcie całego roku kalendarzowego:
- dla mikroprzedsiębiorców do 12 dni roboczych,
- w przypadku większych firm do 18 dni roboczych.
Kontrola skarbowa a prawa przedsiębiorcy
Należy pamiętać, że podczas każdej kontroli skarbowej przedsiębiorcy przysługuje szereg praw, których organy kontrolne powinny przestrzegać.
Jest to przede wszystkim prawo do:
- aktywnego brania udziału w przeprowadzanych czynnościach kontrolnych - przedsiębiorca uczestniczy w gromadzeniu dowodów,
- egzekwowania od organów kontroli przestrzegania obowiązujących w firmie przepisów BHP,
- złożenia zastrzeżenia co do treści wydanego protokołu kontroli lub wniesienia sprzeciwu wobec sposobu jej przeprowadzenia,
- domagania się odszkodowania za szkody poniesione w wyniku przeprowadzanej kontroli,
- ustanowienia pełnomocnika na czas trwania kontroli.
Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów
Kontrola skarbowa a obowiązki przedsiębiorcy
W trakcie kontroli skarbowej przedsiębiorcy mają również pewne obowiązki. Należą do nich:
- zapewnienie wstępu na teren kontrolowanej jednostki i do wszystkich niezbędnych do przeprowadzenia kontroli pomieszczeń,
- udostępnienie całej dokumentacji objętej kontrolą skarbową,
- okazanie majątku podlegającego kontroli oraz umożliwienie jego oględzin,
- umożliwienie organom kontroli sfilmowania/ sfotografowania/ utrwalenia na nośniku wszystkich materiałów, które mogą stanowić dowód w sprawie,
- zapewnienie organom kontroli warunków do pracy, a jeżeli to niemożliwe, wydanie na czas kontroli całej dokumentacji do analizy we wskazanym przez organy kontroli miejscu,
- udzielanie wyjaśnień związanych z przedmiotem kontroli w wyznaczonym przez organy kontroli terminie.