Zgodnie z art. 137 § 3 ordynacji podatkowej pełnomocnik ma prawo i obowiązek dołączyć do akt sprawy podatkowej oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa.
Adwokat, radca prawny, a także doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organ podatkowy może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony.
Załączenie do akt oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa jest obowiązkiem pełnomocnika. W aktach zawsze musi być bowiem dokument, z którego wynika umocowanie do działania, w konkretnej sprawie, w imieniu strony.
Zdaniem Ministra Finansów z treści pełnomocnictwa powinien jasno wynikać jego zakres, tzn. jakich czynności, w jakim postępowaniu, przed jakim organem może dokonywać pełnomocnik w imieniu swojego mocodawcy. W pełnomocnictwie należy także wskazać, czy obejmuje ono wszelkie czynności procesowe, czy też tylko niektóre z nich, a ponadto określić, czy dotyczy całego postępowania, czy też tylko określonego etapu.
Wydaje się, że określenia używane w typowych pełnomocnictwach ogólnych: "do wszelkich czynności", "przed wszelkimi organami" powinny wystarczyć ale widać, że Minister Finansów zaleca pewną kazuistykę. Więc lepiej w pełnomocnictwie ogólnym zapisać więcej treści.
W postępowaniu podatkowym akta zakłada się od chwili wszczęcia tego postępowania, a nie przed jego wszczęciem. Postępowanie nie może bowiem toczyć się przed jego wszczęciem, a to oznacza też, że nie może być wówczas akt sprawy, do których pełnomocnik mógłby złożyć pełnomocnictwo, w tym także jego uwierzytelniony odpis.
W orzecznictwie sądowym dominuje argumentacja, którą zaprezentował m.in. Naczelny Sad Administracyjny w Warszawie w wyroku z 11 kwietnia 2008 r. (sygn. akt II FSK 128/08). NSA uznał w tym wyroku, że brzmienie art. 137 § 3 zdanie pierwsze Ordynacji podatkowej nie pozostawia wątpliwości, iż pełnomocnik, chcąc występować w postępowaniu w takim charakterze, jest zobligowany do przedłożenia do akt konkretnej sprawy dokumentu potwierdzającego umocowanie do działania w cudzym imieniu i wyznaczającego jego zakres.
Bez względu na zakres udzielonego pełnomocnictwa to pełnomocnik decyduje o tym, czy będzie zastępował stronę w zakresie, w jakim został umocowany. Tym samym - zdaniem MF - złożenie dokumentu pełnomocnictwa do akt jednej z kilku spraw prowadzonych przez ten sam organ podatkowy, nawet gdy będzie to pełnomocnictwo ogólne, nie zwalnia pełnomocnika z obowiązku załączenia oryginału lub poświadczonej urzędowo kopii takiego dokumentu do akt kolejnej sprawy. Podobny pogląd wyrażony został w wyroku NSA z dnia 24 października 2007 r., sygn. akt II FSK 1217/06.
Warto dodać, że cytowany art. 137 § 3 ordynacji podatkowej, na mocy przepisu art. 306k tej ustawy, ma odpowiednie zastosowanie do zaświadczeń.
Zdaniem Ministra Finansów obowiązek złożenia do akt konkretnego postępowania oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa nie jest równoznaczny z nieuznawaniem przez organy podatkowe pełnomocnictw ogólnych. Do akt może zostać bowiem przedłożona np. odpis pełnomocnictwa ogólnego, jako potwierdzenie, iż w danej sprawie strona będzie reprezentowana przez danego pełnomocnika.
Ponadto zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225. poz. 1635, z późn. zm.) opłacie tej w wysokości 17 zł podlega każdorazowe złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz jego odpisu, wypisu lub kopii - w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym.
A o tym, co należy rozumieć przez sprawę administracyjną i kiedy wymagane jest złożenie pełnomocnictwa, stanowią przepisy odrębne, np. powołane powyżej przepisy ustawy Ordynacja podatkowa.
Polecamy: VAT 2011
Polecamy: Podatki 2011
Opłata skarbowa ma charakter następczy w stosunku do przepisów ustawy Ordynacja podatkowa i w przypadku dokumentów stwierdzających ustanowienie pełnomocnika wynika z liczby spraw (postępowań) prowadzonych przez organ administracji publicznej.
Warto też wiedzieć, że zwolniony z opłaty skarbowej jest dokument stwierdzający udzielenie pełnomocnictwa oraz jego odpis, wypis lub kopia:
1) poświadczony notarialnie lub przez uprawniony organ, upoważniające do odbioru dokumentów
2) w sprawach:
a) karnych, karnych skarbowych i dyscyplinarnych oraz w sprawach o wykroczenia,
b) cywilnych, w których mocodawcy przysługuje zwolnienie od kosztów sądowych;
3) jeżeli pełnomocnictwo udzielane jest małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu;
4) jeżeli mocodawcą jest podmiot określony w art. 7 pkt 1–5 ustawy (m.in. przedstawicielstwa dyplomatyczne, organizacje międzynarodowe, jednostki budżetowe, jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pożytku publicznego, osoby korzystające ze świadczeń pomocy społecznej z powodu ubóstwa )
5) jeżeli dotyczy podpisywania deklaracji podatkowych składanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Źródło: Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów z 5 sierpnia 2010 r. - z upoważnienia Ministra Finansów - na zapytanie poselskie nr 7441 z lipca 2010 r.