RADA
Jeśli zapłata za usługę transportową jest ustalona w walucie obcej, to do przeliczenia jej na złote muszą Państwo przyjąć średni kurs waluty obcej ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego lub wystawienia faktury, jeśli wystawili ją Państwo przed terminem powstania obowiązku podatkowego.
Jeżeli natomiast zapłata za usługę jest podana w złotych, w oparciu o ustaloną przez strony kwotę w walucie obcej oraz jej kurs, to fakturę powinni Państwo wystawić od razu w złotych bez dokonywania przeliczeń dla celów VAT. W takim przypadku dopuszczalne jest dowolne ustalenie ze zleceniodawcą kursu przeliczeniowego dla kwoty, według której ustalane jest wynagrodzenie za usługę w złotówkach.
UZASADNIENIE
Z punktu widzenia przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych należy rozróżnić dwie sytuacje. Te sytuacje zachodzą również w Państwa przypadku.
Po pierwsze, zapłata za usługę (np. za usługę transportową) ustalona jest w walucie obcej. W takim przypadku faktura również jest wystawiana w walucie obcej. Natomiast podstawa opodatkowania w złotych dla celów VAT ustalana jest w oparciu o przepisy art. 31a ustawy o VAT. Pamiętajmy, że kwota VAT na fakturze musi być zawsze ustalona w złotych, niezależnie od tego, w jakiej walucie wystawiona jest faktura.
W tym przypadku fakturę wystawioną w walucie obcej należy bezwzględnie przeliczyć dla celów VAT na zasadach określonych w art. 31a ustawy o VAT. Odmienne uzgodnienia umowne w tej kwestii nie mają żadnego znaczenia - pierwszeństwo mają przepisy VAT. Dlatego w przypadku świadczenia usług transportowych należy zastosować kurs średni waluty obcej ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury, gdy faktura została wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego (art. 31a ust. 2 ustawy o VAT). Jeśli faktura została wystawiona w dniu powstania obowiązku podatkowego lub później (co jest niezgodne z przepisami), to podatnicy muszą przyjąć kurs średni waluty obcej ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Po drugie, zapłata za usługę (np. za usługę transportową) może być ustalona w złotych, w oparciu o ustaloną przez strony kwotę w walucie obcej oraz jej kurs. W takiej sytuacji faktura powinna być wystawiona w złotych, gdyż w tej walucie zostało ustalone wynagrodzenie. Kwota w walucie obcej oraz kurs określane są jedynie dla celów obliczenia tego wynagrodzenia.
W tym przypadku fakturę należy wystawić od razu w złotych, bez dokonywania przeliczeń dla celów VAT. Dopuszczalne jest dowolne ustalenie ze zleceniodawcą kursu przeliczeniowego dla kwoty, według której ustalane jest wynagrodzenie za usługę w złotówkach. Może to być kurs z dnia załadunku, kurs z dnia wystawienia faktury, czy to dowolny inny kurs. Nie musi być to również kurs średni NBP, może to być - przykładowo - kurs określonego banku, np. banku kontrahenta.
W konsekwencji w Państwa przypadku sposób rozliczenia będzie uzależniony od tego, o którą sytuację chodzi.
Przykład
Polska firma transportowa dostaje zlecenie na wykonanie usługi transportowej. Zgodnie z umową wynagrodzenie netto za usługę wynosi 1000 euro. Usługa została wykonana 17 marca, a 19 marca polska firma wystawiła fakturę. Faktura powinna zostać wystawiona w euro (na kwotę netto 1000 euro), a do jej przeliczenia dla celów VAT należałoby zastosować kurs średni euro z 18 marca (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury).
Inaczej by było, gdyby wynagrodzenie netto zostało ustalone w równowartości w złotych kwoty 1000 euro, według kursu średniego NBP z dnia wykonania usługi (dnia rozładunku towarów). W tej sytuacji faktura powinna być wystawiona w złotych na kwotę netto 4465,30 zł (1000 x kurs średni euro z 17 marca 2009 r., tj. 4,4653 zł).
• art. 31a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11
Tomasz Krywan
doradca podatkowy