Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub osobowej oraz w przypadku zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT (art. 14 ust. 1 ustawy o VAT). Przepis ten stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 14 ust. 4 ustawy o VAT).
Odpowiadając na Pana pytanie, należy zauważyć, że nie wszystkie wiaty są budynkami. Budynkami są tylko wiaty trwale związane z gruntem. Natomiast wiaty niezwiązane trwale z gruntem nie są budynkami, lecz rzeczami ruchomymi. Na takim stanowisku stoją również organy podatkowe.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 lipca 2008 r. (sygn. IBPP3/443-246/08/AB, publ. http://sip.mf.gov.pl/sip/) czytamy: „W PKOB nie ma mowy o budynkach czy budowlach niezwiązanych trwale z gruntem, ponadto w objaśnieniach wstępnych do PKOB można znaleźć informację, że klasyfikacja ta nie wyróżnia obiektów budowlanych tymczasowych. W tym kontekście obiekty budowlane tymczasowe niezwiązane trwale z gruntem powinny być uznawane jako rzeczy ruchome i klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w zależności od materiału, z jakiego są wytworzone. Zatem mając na uwadze powyższe należy uznać wiatę drewnianą niezwiązaną trwale z gruntem za rzecz ruchomą, czyli towar inny niż budynki i budowle”.
Nie ulega wątpliwości, że wiaty stanowiące rzeczy ruchome (niezwiązane trwale z gruntem) są towarami w rozumieniu VAT. Towarami są m.in. rzeczy ruchome, natomiast rzeczami są wszelkie przedmioty materialne, w tym nieukończone przedmioty materialne. A zatem jeżeli nieukończona wiata na drewno nie jest trwale związana z gruntem (nie jest budynkiem w budowie), bez wątpienia należy ją opodatkować VAT w ramach remanentu likwidacyjnego (skoro przy jej budowie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego).
Podobnie miałaby się rzecz, gdyby wiata w trakcie budowy była trwale związana z gruntem, a więc stanowiłaby budynek w budowie. Przyjmuje się bowiem, że sprzedaż gruntów z nieukończonymi budynkami z punktu widzenia VAT stanowi dostawę tych budynków opodatkowaną według stawek dla nich właściwych.
Na takim stanowisku stoją również organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 23 lipca 2009 r. (nr IBPP2/443--339/09/UH) czytamy, że „(...) nieukończony budynek (w stanie surowym otwartym z dachem), o którym mowa we wniosku, sklasyfikowany po zakończeniu budowy w grupowaniu PKOB 1110 (dom mieszkalny jednorodzinny w zabudowie szeregowej) w świetle wyżej wskazanych przepisów i definicji należy uznać za obiekt budownictwa mieszkaniowego”.
Prowadzi to do wniosku, że nieukończone budynki i budowle są towarami w rozumieniu VAT (skoro - jak wcześniej wspomniano - są przedmiotem dostawy towarów opodatkowanej VAT). Dotyczy to również nieukończonych budynków i budowli będących środkami trwałymi w budowie.
A zatem niezależnie od rodzaju wiaty (tj. niezależnie od tego, czy jest ona trwale związana z gruntem, czy też nie) jest Pan zobowiązany uwzględnić ją w remanencie likwidacyjnym VAT. Podstawą opodatkowania tego środka trwałego w budowie jako towaru będzie jego koszt wytworzenia, określony w momencie sporządzania remanentu likwidacyjnego (art. 14 ust. 8 w zw. z art. 29 ust. 10 ustawy o VAT). Przy ustalaniu tego kosztu należy uwzględnić przede wszystkim koszty materiałów użytych do dnia sporządzenia remanentu.
Reasumując, w przedstawionej sytuacji jest Pan zobowiązany uwzględnić w remanencie likwidacyjnym środek trwały w budowie (wiatę na drewno). Podstawą jego opodatkowania (jako towaru) będzie koszt wytworzenia określony w momencie sporządzania remanentu likwidacyjnego.
Tomasz Krywan
doradca podatkowy
Podstawa prawna:
art. 14 ust. 1 i 8 oraz art. 29 ust. 10 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).