Takie stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 4 lipca 2012 r. (sygn. akt I SA/Gd 432/12), którego fragment prezentujemy poniżej.
Ze stanu faktycznego wynika, że spółka organizuje oraz przeprowadza szkolenia. Nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty ani nie jest wpisana do ewidencji szkół i placówek niepublicznych, a więc nie ma zaświadczenia o takim wpisie. Wykonywane przez nią usługi są usługami kształcenia zawodowego. Spółka zawarła z generalnym wykonawcą umowę, na podstawie której wykonawca zlecił jej zorganizowanie oraz przeprowadzenie szkoleń. Z kolei generalny wykonawca otrzymał takie zlecenie od stowarzyszenia. Spółka zobowiązała się do zorganizowania oraz przeprowadzenia co najmniej 30 szkoleń, finansowanych w 100% ze środków unijnych. W zamian generalny wykonawca wypłaci spółce wynagrodzenie. Czy takie szkolenie, wykonane przez inną firmę niż podmiot, który otrzymał środki na sfinansowanie szkolenia, może korzystać ze zwolnienia z VAT? Otóż WSA w Gdańsku potwierdził, że przeprowadzenie szkolenia na zlecenie innej firmy, która na jego przeprowadzenie otrzymała środki publiczne, korzysta ze zwolnienia z VAT. Przedstawił następującą argumentację swojego stanowiska.
(...) Można w tym miejscu przywołać wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 4 października 2011 r. (sygn. akt I SA/Gd 859/11 - dostępny na stronie: orzeczenia.nsa.gov.pl), który rozpatrywał sprawę z tożsamym problemem prawnym. Przyznając rację podatnikowi sąd ten stwierdził między innymi w uzasadnieniu, że zapis „finansowane w całości ze środków publicznych” nie odnosi się do podmiotów dysponujących środkami, lecz rzeczywistego w kontekście ekonomicznym źródła finansowania środkami. Orzekający w sprawie Sąd podziela powyższe zapatrywanie. Niespornym przy tym jest, że wynagrodzenie Skarżącej za świadczone usługi szkoleniowe, jest finansowane ze środków publicznych. Podmiot organizujący szkolenie otrzymał bowiem środki publiczne na przeprowadzenie określonych szkoleń. Środki te muszą być przy tym przeznaczone na te szkolenia, czyli na pokrycie kosztów takich szkoleń. Nie może ulegać wątpliwości, że jednym z kosztów szkolenia, jest wynagrodzenie podmiotu przeprowadzającego to szkolenie. W żadnym bowiem przepisie, który może zostać zastosowany w niniejszej sprawie, nie został postawiony wymóg, aby podmiot organizujący szkolenie, był jednocześnie zobowiązany do jego przeprowadzenia. Skoro tak, może on zlecić przeprowadzenie takiego szkolenia i wypłacić podmiotowi prowadzącemu szkolenie odpowiednie wynagrodzenie z otrzymanych środków publicznych. Oznacza to tym samym, że podmiot przeprowadzający szkolenie, jest finansowany ze środków publicznych. Organ podatkowy nie przedstawił przy tym żadnej argumentacji mogącej podważyć powyższe stanowisko, stwierdzając jedynie, że Skarżący nie był bezpośrednim beneficjentem otrzymanych środków publicznych. Brak jest przy tym jakiegokolwiek uzasadnienia, z powołaniem się na odpowiednie przepisy prawne, z których by wynikało, że zwolnienie przysługuje jedynie bezpośredniemu beneficjentowi. Normodawca stwierdził jedynie, że szkolenia mają być finansowane ze środków publicznych, zaś bez znaczenia prawnego pozostawiona została kwestia, w jaki sposób te środki publiczne zostaną otrzymane.
Akademia VAT
Przygotuj się na 200 zmian w podatku VAT. Zapraszamy na cykl warsztatów >>
Problem zaistniały w niniejszej sprawie, a mianowicie sposób przekazywania odpowiednich środków publicznych (pośrednio bądź bezpośrednio), nie jest problemem nowym i wydaje się, że został on już w orzecznictwie sądowym rozwiązany. Problem ten bowiem pojawił się na tle zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku były określone dochody, między innymi pod warunkiem, że pochodziły od ściśle określonego podmiotu. Na tle stosowania tego przepisu pojawiała się sporna kwestia, związana z przekazywaniem środków pieniężnych. Środki te otrzymywał mianowicie podmiot realizujący określony projekt i wypłacał je innej osobie, która faktycznie projekt realizowała. Pojawiła się wówczas koncepcja organów podatkowych, że środki, które otrzymywała osoba faktycznie realizująca projekt, nie były środkami otrzymanymi od określonych podmiotów wymienionych w stosownym przepisie, lecz od podmiotu, który otrzymał te środki na realizację projektu. Koncepcja ta została jednak przez Naczelny Sąd Administracyjny uznana za błędną. Tytułem przykładu można wskazać na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 czerwca 2011 r. (II FSK 306/10 - dostępny na stronie: orzeczenia.nsa.gov.pl). W wyroku tym NSA wskazał, że sposób przekazywania środków bezzwrotnej pomocy, to jest prefinansowanie czy też refinansowanie, nie ma wpływu na zasadniczą ocenę, iż pomoc ta pochodzi z tychże środków, a tak określony sposób przekazywania środków jest kwestią techniczną, która nie ma znaczenia dla oceny źródła pochodzenia środków przeznaczonych na realizację określonych programów. Decydujące jest ustalenie podmiotu, który finalnie ponosi ciężar finansowania programu. NSA w wyżej wskazanym wyroku stwierdził nawet, że omawiane zwolnienie podatkowe praktycznie by nie funkcjonowało, gdyby techniczny sposób przekazywania środków uniemożliwić miał objęcie ich zwolnieniem. W uzasadnieniu powołane zostały również inne orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w tym przedmiocie. Stanowisko takie wyrażone zostało także w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 września 2011 r. (II FSK 618/10 - orzeczenia.nsa.gov.pl).
Więcej na ten temat przeczytacie Państwo w Biuletynie VAT
Zamów prenumeratę Biuletynu VAT >>