Zbigniew BŁaszczyk
doradca podatkowy, kancelaria Tax-US
Mimo że nie ma takiego formalnego wymogu, to jednak podatnik, który chce odliczyć VAT z błędnej faktury, powinien wystawić notę korygującą.
Zasady wystawiania faktur VAT określone zostały w art. 106 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz w wydanym na jej podstawie rozporządzeniu ministra finansów z 25 maja 2005 r. m.in. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. nr 95, poz. 798). Zgodnie z par. 9 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia faktura powinna zawierać co najmniej imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy. Z kolei w art. 106 ust. 1 ustawy o VAT ustawodawca nakazał określenie w fakturze danych podatnika (wystawcy faktury) i nabywcy. Jednakże pojęcie adres, o którym mowa w rozporządzeniu, jest pojęciem nieprecyzyjnym. Oczywiste jest, że w praktyce mamy na fakturze adres siedziby sprzedawcy i nabywcy. Logiczną konsekwencją jest podawanie w adresie numeru budynku i lokalu, pod warunkiem że taki adres występuje.
Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, należy stwierdzić, że skoro nabywca stwierdził, że faktura VAT dokumentująca transakcję zawiera błędy (jest niekompletna), może zgodnie z par. 18 powyższego rozporządzenia wystawić notę korygującą, w szczególności w zakresie danych nabywcy. Minister finansów, używając słowa - może, nie nakazał korygowania danych. Jednocześnie nie określił również negatywnych konsekwencji niedokonania takiej korekty.
Zatem na pierwsze pytanie podatniczki odpowiedź brzmi: nie musi wystawiać noty korygującej, albowiem gdyby minister finansów widział taką konieczność, to w miejsce określenia - może użyłby sformułowania - powinien. Ale drugie pytanie podatniczki sprawę komplikuje. Fakt, że nie wskazano wprost konsekwencji niewystawienia noty korygującej, nie przesądza, że takich konsekwencji nie ma. Prawo do odliczenia podatku naliczonego jest prawem szczególnym, przynajmniej w rozumieniu organów skarbowych i sądów administracyjnych. Można z niego skorzystać pod wieloma rygorami, w tym pod warunkiem posiadania dowodu nabycia określonego jako faktura VAT. A ta powinna spełnić wymogi, o których pisaliśmy wyżej. Na szczęście spotykamy orzeczenia sądów, z których wynika, że wymogi formalne stawiane fakturom VAT nie mogą być celem samym w sobie, zwłaszcza w sytuacji gdy organy podatkowe nie mają wątpliwości co do tego, że kwestionowane faktury odzwierciedlają rzeczywiste zdarzenia gospodarcze i ujęte zostały w ewidencji zakupu. Stanowisko takie wyrażał wielokrotnie Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 22 kwietnia 1997 r., sygn. akt III SA 1859/95, wyrok z 22 kwietnia 1997 r., sygn. akt III SA 1659/95), nawet gdy wada faktury dotyczyła numeru identyfikacji podatkowej. Zatem odpowiedź na drugie pytanie czytelniczki brzmi: nie, nie może zaniechać wystawienia noty korygującej bez ryzyka utraty prawa do odliczenia podatku naliczonego.
(ŁZ)