Niemiecki podmiot wystawia za świadczone usługi zbiorczą fakturę, obejmującą wynagrodzenie należne za usługi świadczone w okresach kwartalnych, na które składa się: liczba przeprowadzonych przez pracowników usługodawcy dni pomnożona przez ustaloną dzienną stawkę ryczałtu. W związku z tym mamy pytania: Jak wyznaczyć moment powstania obowiązku podatkowego? Kiedy spółka „A” będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług doradczych?
W myśl z art. 27 ust. 3 ustawy o VAT w przypadku usług, o których mowa w ust. 4, świadczonych na rzecz:
1) osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego lub
2) podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę
- miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności - stały adres lub miejsce zamieszkania.
W ust. 4 pkt 3 tego artykułu wymienione zostały usługi: doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 72.1), prawnicze, rachunkowo-księgowe, badania rynków i opinii publicznej, doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU 74.1), architektoniczne i inżynierskie (PKWiU 74.2) - z pewnymi wyjątkami, w zakresie badań i analiz technicznych (PKWiU 74.3), przetwarzania danych i dostarczania informacji oraz tłumaczeń.
Oznacza to, że dla ww. usług, świadczonych przez podatników (usługodawców) mających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju (Polski) na rzecz podatników (usługobiorców) mających siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce - miejscem ich świadczenia jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności - stały adres lub miejsce zamieszkania.
Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy o VAT przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4, tj. usługobiorca usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.
Nabywając usługi doradcze wykonywane przez oddelegowanych przez usługodawcę z kraju członkowskiego UE (z Niemiec) pracowników, spółka „A” dokonuje więc importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT. Jest ona zatem zobowiązana opodatkować tę usługę podatkiem od towarów i usług według przepisów i stawek obowiązujących w Polsce.
Moment powstania obowiązku podatkowego w imporcie usług uregulowany został w art. 19 ustawy o VAT, gdzie zgodnie z ust. 19 tego artykułu ust. 1, 4, 5, 11, 13 pkt 1 lit. b i c, pkt 2, 4 i 7-9 oraz art. 14-16 stosuje się odpowiednio do importu usług.
W myśl zatem generalnej zasady zawartej w art. 19 ust. 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, z chwilą wykonania usługi. W przypadku jednak gdy dostawa towaru lub wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w siódmym dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy). Przepisy te mają odpowiednio zastosowanie także w przypadku importu usług.
Określony w przepisach moment powstania obowiązku podatkowego wskazuje na termin rozliczenia przez podatników w deklaracji podatku z tytułu wykonanej czynności.
Spółka „A” powinna zatem rozliczyć podatek z tytułu importu przedmiotowej usługi w deklaracji za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy, tj. w miesiącu wystawienia przez usługodawcę faktury za przedmiotową usługę.
W przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne. Za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie (art. 106 ust. 7 ustawy). Zatem w przypadku importu usług nabywca jest zobowiązany do wystawienia faktury wewnętrznej. Za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę wewnętrzną do faktur dokumentujących te czynności dokonane w tym okresie.
Kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego od importu usług (art. 86 ust. 2 pkt 4). W przypadku importu usług prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy (art. 86 ust. 10 pkt 2). Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w tym terminie, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy (art. 86 ust. 11).
W sytuacji gdy podatnik nie dokona obniżenia w wyżej wskazanych terminach art. 86 ust. 10 i 11 ustawy, może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13).
Jarosław Wilk
Podstawa prawna:
art. 2 pkt 9, art. 19 ust. 1, art. 27 ust. 3 i 4 pkt 3, art. 86 ust. 2 pkt 4, ust. 10 pkt 2, ust. 11 i 13 oraz art. 106 ust. 7 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).