RADA
Przepis zmieniający zasady obliczania kwoty limitu uprawniającej do zwolnienia podmiotowego z VAT podatników działających w charakterze agentów, pośredników otrzymujących wynagrodzenie w formie prowizji lub w innej podobnej formie zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2009 r., nie od 1 grudnia 2008 r. Do końca grudnia 2008 r. kwotę limitu uprawniającą do zwolnienia z VAT podmiotowego dla tej grupy będzie się obliczać jako 30-krotność kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonanie usług. Od 1 stycznia 2009 r. podatnicy ci będą obliczać limit na zasadach ogólnych jak pozostali podatnicy.
UZASADNIENIE
Ustawa nowelizująca z 7 listopada 2008 r. uchyliła przepis ust. 8 art.113 ustawy o VAT. Przepis ten wprowadzał szczegółowe zasady zwolnienia podmiotowego dla podatników prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o podobnym charakterze.
W przypadku tych przedsiębiorców wynagradzanych prowizyjnie, zgodnie z art. 113 ust. 8 ustawy o VAT, przez wartość sprzedaży rozumie się 30-krotność kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzeń. Oznacza to, że w 2008 r. dla tego rodzaju podatników kontynuujących działalność kwota limitu zwolnienia stanowi wartość:
50 000 zł : 30 = 1667 zł
Przekroczenie uzyskanej kwoty prowizji w trakcie 2008 r. powoduje utratę prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego w 2009 r.
Ponieważ przepis ust. 8 art. 113 przestaje od 1 stycznia 2009 r. obowiązywać, od tego momentu zatem do podatników wynagradzanych prowizyjnie będą miały zastosowanie przepisy ogólne, a więc takie same jak dla wszystkich pozostałych podatników. W ten sposób grupa podatników działających w charakterze agentów, pośredników skorzysta na tej zmianie przepisów. Będzie miała bowiem od stycznia 2009 r. podwyższony limit zwolnienia w porównaniu z rokiem 2008 r.
Bardzo ważne jednak jest to, że aby podatnicy ci mogli korzystać ze zwolnienia w roku 2009 r., pomimo podwyższonego limitu, muszą pamiętać, że nie wolno im przekroczyć limitu obowiązującego na rok 2008, tj. 1667 zł.
Przykład
Jan Kowalski działający jako pośrednik firmy produkującej maszyny do szycia korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Do końca grudnia 2008 r. nie przekroczył kwoty limitu 1667 zł. Będzie mógł zatem nadal korzystać ze zwolnienia w roku 2009 r. W roku 2009 r. będzie już traktowany na zasadach ogólnych, tj. będzie obliczał limit do zwolnienia na zasadach ogólnych, a nie jako 30-krotność kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzeń.
Jeśli natomiast Jan Kowalski przekroczy w np. grudniu 2008 r. limit uprawniający do zwolnienia, nie będzie mógł z niego skorzystać pomimo większego limitu w roku 2009 r. Z ponownego zwolnienia będzie mógł skorzystać najwcześniej po upływie roku l, licząc od końca roku, w którym nastąpiła utrata prawa do zwolnienia. Będzie bowiem od 1 stycznia 2009 r. obliczał limit i postępował w tym zakresie według ogólnych zasad przewidzianych dla wszystkich podatników w zakresie zwolnienia podmiotowego z VAT.
Od 1 grudnia weszło w życie nowe rozporządzenie w sprawie wykonania przepisów ustawy o VAT. W § 39 rozporządzania określono przepisy przejściowe dotyczące podatników prowazących przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o podobnym charakterze, którzy korzystali ze zwolnienia na podstawie przepisów poprzedniego rozporządzenia. Przepis przejściowy do 31 grudnia 2008 r. dopuszcza zwolnienie podmiotowe dla tej grupy podatników, którzy w danym roku podatkowym korzystali ze zwolnienia podmiotowego i z tytułu wykonywanych czynności nie przekroczyli kwoty 50.000 zł. Przy czym obrót uprawniający do zwolnienia podmiotowego stanowi kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonane usługi, pomniejszona o kwotę podatku.
Od 1 stycznia 2009 r. prawo do zwolnienia na ogólnych zasadach będzie przysługiwało wszystkim podatnikom, u których podstawą opodatkowania jest prowizja na podstawi art. 113 ustawy.
• art. 113 ust. 1 i ust. 8 i 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. ustawa zmieniająca na dzień oddawania materiałów do druku nie została jeszcze opublikowana
• art. 1 pkt 59 ustawy z 7 listopada 2008 r. o zmieni ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - ustawa zmieniająca na dzień oddawania materiałów do druku nie została jeszcze opublikowana
Magdalena Miklewska
ekspert w zakresie VAT