Korzystanie z faktur ustrukturyzowanych oraz Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) jest obecnie dobrowolne. Niemniej wielkimi krokami zbliża się obowiązek korzystania z tych instytucji. W tym kontekście warto się zastanowić, czy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych w Krajowym Systemie e-Faktur będzie dotyczył sytuacji, gdy polski podmiot posługuje się zagraniczną rejestracją do celów VAT i wykonuje transakcję w obcym państwie, która jest tamtejszą transakcją krajową.
Polska firma handlowa działająca także w innym państwie UE a VAT
Powyższe opiszemy na przykładzie.
Spółka XYZ jest polską spółką handlową, ale działa również na terytorium Czech. Spółka posiada czeski numer identyfikacji podatkowej, dokonuje zakupu i sprzedaży towarów na terytorium Czech. Zatem dokonuje krajowe (czeskie) dostawy towarów.
W powyższym układzie Spółka XYZ nie podlega polskim przepisom dotyczącym wystawiania faktur dla czeskich transakcji, które zawarte są w polskiej ustawie o podatku od towarów i usług (dalej jako „ustawa o VAT”). Zasady wystawiania faktur regulują bowiem czeskie przepisy podatkowe. Tym samym, Spółka XYZ nie jest zobowiązana do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur.
W myśl przepisów ustawy o VAT, przepisy dotyczące fakturowania stosuje się do sprzedaży (art. 106a pkt 1, z pewnymi wyjątkami). A przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22). Spółka XYZ nie dokonuje jednak transakcji na terytorium naszego kraju (Polski). A skoro towary są przemieszczane wyłącznie w obrębie terytorium Czech, to nie dochodzi do eksportu towarów ani wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
Ponadto, w myśl art. 106a pkt 2 ustawy o VAT, przepisy o fakturowaniu stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
- państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
- państwa trzeciego.
Powyższa reguła nie ma zastosowania, bowiem Spółka XYZ nie dokonuje sprzedaży na terytorium Czech z terytorium Polski. Dokonuje sprzedaży z terytorium Czech.
Ponadto, Spółka XYZ nie dokonuje dostawy towarów i świadczenia usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a i 7 ustawy o VAT ani sprzedaży na odległość towarów importowanych, rozliczanej w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, więc nie mają zastosowania przepisy art. 106a pkt 3 i 4, które nakazują stosowanie polskich przepisów o fakturowaniu.
Zatem polskie przepisy dotyczące obowiązku wystawiania faktur nie mają zastosowania do analizowanej sytuacji.
Fakturowanie wg prawa państwa członkowskiego, gdzie ma miejsce dostawa towaru lub świadczenie usług
Warto zwrócić uwagę, że przepis art. 219a ust. 1 unijnej dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (tzw. dyrektywy VAT) przewiduje, że fakturowanie podlega przepisom mającym zastosowanie w państwie członkowskim uznawanym za państwo dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z przepisami tytułu V. W analizowanym przypadku państwem dostawy będą Czechy, więc tak jak wykazano powyżej – fakturowanie odbywa się według przepisów czeskich.
Transakcje zagraniczne a faktury ustrukturyzowane w KSeF. Kiedy trzeba wystawiać?
Podsumowując powyższe, w przedstawionej sytuacji Spółka XYZ nie będzie miała obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Będzie je wystawiała na zasadach określanych czeskimi przepisami podatkowymi. Warto jednak zaznaczyć, że prace legislacyjne nad obowiązkowym KSeF są w toku. Jednakże w ocenie autora obowiązkowy KSeF nie obejmie analizowanego przypadku.
Paweł Terpiłowski, Radca prawny / Kierownik Zespołu Podatków Pośrednich, TAXEO Komorniczak i Wspólnicy sp.k.