W sytuacji zapełnienia się pamięci kasy można ją zlikwidować po dokonaniu określonych czynności serwisowych i archiwizacyjnych. W takim przypadku nie musi Pan przechowywać samych kas, jak też pamięci fiskalnej likwidowanych kas, gdy ich odczyt potwierdza zapis protokołu. Powinien Pan natomiast przechowywać protokoły tych odczytów.
Zapełnienie się pamięci fiskalnej i wycofanie kasy
Obowiązek ewidencji obrotu i kwot podatku należnego z zastosowaniem kas rejestrujących w myśl art. 111 ust. 1 ustawy o VAT mają podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.
Szczegółowe zasady prowadzenia ewidencji określa rozporządzenie o kasach, które w § 2 pkt 11 stanowi, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o: (...) 11) pamięci fiskalnej – rozumie się przez to urządzenie zawierające elektroniczny nośnik danych, umożliwiające jednokrotny, niezmienialny zapis danych pod kontrolą programu pracy kasy, które są nieusuwalne bez zniszczenia samego urządzenia, oraz wielokrotny odczyt tych danych.
W sytuacji gdy podatnik zaprzestanie dokonywania rejestracji za pomocą kasy fiskalnej ze względu na zapełnienie się pamięci fiskalnej, wymianę modułu czy wymianę kasy na inny model, konieczne jest przedsięwzięcie działań mających na celu zachowanie dokumentacji pracy tej kasy. Prawodawca określił tę procedurę m.in. w § 15 ust. 1 rozporządzenia o kasach. Z przepisu tego wynika, że podatnik powinien kolejno wykonać następujące czynności:
1) sporządzić raport fiskalny dobowy i raport fiskalny okresowy (miesięczny),
2) złożyć wniosek do naczelnika urzędu skarbowego o dokonanie odczytu pamięci fiskalnej kasy (urzędowy wzór wniosku zawiera załącznik nr 3 do rozporządzenia) w terminie 7 dni od dnia zakończenia pracy kasy w trybie fiskalnym,
3) przy pomocy serwisanta dokonać odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy przez wykonanie raportu rozliczeniowego za cały okres pracy kasy w obecności pracownika urzędu skarbowego; odczyt powinien być zakończony protokołem czynności odczytania zawartości pamięci fiskalnej kasy sporządzonym przez pracownika urzędu skarbowego,
4) złożyć wniosek o wyrejestrowanie kasy z ewidencji prowadzonej przez naczelnika urzędu skarbowego – jeśli kasa dalej nie będzie już przez podatnika używana.
Przechowywanie dokumentów fiskalnych
W § 6 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia o kasach jest wskazane, że podatnicy prowadzący ewidencję za pomocą kas rejestrujących przechowują kopie dokumentów fiskalnych przez okres wymagany w ustawie o VAT, Ordynacji podatkowej oraz zgodnie z warunkami określonymi w ustawie o rachunkowości. Prawodawca nie określa natomiast tego, czy pamięć fiskalna kasy, która zakończyła pracę, powinna być przechowywana. Z tych względów powinniśmy stosować ogólne regulacje dotyczące przechowywania dokumentacji księgowej (podatkowej) z Ordynacji podatkowej.
Artykuł 86 § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, że:
Podatnicy obowiązani do prowadzenia ksiąg podatkowych przechowują księgi i związane z ich prowadzeniem dokumenty do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Taki też obowiązek będzie spoczywał w tym przypadku na Panu. Jeśli będzie Pan posiadał zarchiwizowany w określonym czasie protokół odczytania pamięci kasy, nie będzie obowiązku posiadania i przechowywania samej kasy i jej pamięci. Można oddać je do utylizacji (zniszczenia) podmiotom, które się tym zajmują. Warto jednak przy tym posiadać potwierdzenie oddania kasy i jej pamięci do zniszczenia. Potwierdza to Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 23 sierpnia 2012 r. (sygn. ITPP1/443-662/12/KM), który wskazał, że:
(...) w oparciu o wyżej wymieniony protokół czynności odczytania zawartości pamięci Naczelnik właściwego dla podatnika Urzędu Skarbowego dokonuje wykreślenia tej kasy z rejestru urządzeń kasowych. Jednocześnie ustawodawca nie określił terminu przechowywania ani sposobu likwidacji zużytych kas, a ochroną objął tylko pamięć fiskalną kas rejestrujących.
Reasumując, nie musi Pan przechowywać pamięci fiskalnej likwidowanych kas, gdy ich odczyt potwierdza zapis protokołu. Nie istnieje także podstawa do przechowywania samych kas rejestrujących, które zostały wycofane z działalności gospodarczej.
500 pytań o VAT - odpowiedzi z interpretacjami MF
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 111 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 312
● § 2 pkt 11, § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących – Dz.U. z 2013 r., poz. 363
● art. 86 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa – j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 749; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 183
Ryszard Kubacki, doradca podatkowy, autor komentarzy książkowych i licznych publikacji z dziedziny podatków, prawa gospodarczego i karnego skarbowego, członek Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do spraw Doradztwa Podatkowego III i IV kadencji