Jak odliczać VAT naliczony przy sprzedaży mieszanej

Ewa Sokołowska - Strug
rozwiń więcej
Karolina Gierszewska
Doradca podatkowy
rozwiń więcej
Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
rozwiń więcej
Podatnicy mają często wątpliwości jak rozliczać VAT w sytuacji, gdy wykonują zarówno czynności opodatkowane VAT, jak i zwolnione z tego podatku.

Spółka dokonała zakupu maszyny rolniczej. W ramach prowadzonej działalności Spółka wykonuje zarówno czynności zwolnione z VAT (dzierżawa nieruchomości rolnych na cele rolnicze), jak i czynności opodatkowane tym podatkiem. Nabyta maszyna rolnicza będzie jednakże wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT (z założenia będzie wykorzystywana do prac polowych na niedzierżawionych nieruchomościach Spółki [do działalności rolniczej]). Może się również zdarzyć, iż stanie się przedmiotem najmu.

W związku z powyższym Spółka powzięła wątpliwość, czy dokonując zakupu ww. maszyny rolniczej:

- uprawniony jest do pełnego odliczenia podatku naliczonego (mimo, że dokonuje z zasady zarówno sprzedaży opodatkowanej jak i zwolnionej od podatku) oraz
- czy ma obowiązek dokonywania korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ww. ustawy (korekty w pięcioletnim okresie liczonym od dnia oddania środka trwałego do używania).

Autopromocja

Spółka jest uprawniona do pełnego odliczenia VAT naliczonego z tytułu nabycia ww. maszyny rolniczej. W sytuacji, gdy ww. maszyna będzie przez Spółkę wykorzystywana jedynie do czynności opodatkowanych nie zaistnieje konieczność dokonywania ewentualnej korekty odliczonego podatku naliczonego.


Prawo do odliczenia podatku naliczonego

Zgodnie z art. 86 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi podatku VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…).

W myśl art. 86 ust. 2 ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Polecamy: serwis Koszty

Stosownie do brzmienia art. 90 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (ust. 1).

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (ust. 2).

Zacytowane przepisy wskazują, iż w sytuacji, gdy podatnik nabywa towary, które są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, wówczas przysługuje mu pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jaki wynika z faktur VAT dokumentujących poniesione wydatki.

Przywołane pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje nawet wówczas, gdy z zasady podmiot dokonuje czynności opodatkowanych jak i zwolnionych z podatku VAT.

Polecamy: serwis Podatki osobiste

Ze stanu faktycznego sprawy wynika, iż Spółka zamierza wykorzystywać zakupioną maszynę jedynie do prac polowych, na własnych nieruchomościach rolnych (na których rosną sprzedawane następnie przez Spółkę płody rolne). Maszyna może również być przedmiotem najmu. Co do zasady, wskazane czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednocześnie Spółka wskazuje, iż maszyna nie będzie służyła czynnościom zwolnionym od przedmiotowego podatku.

W takiej sytuacji, zdaniem ECDDP, Spółce przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej nabycie ww. maszyny.

Stosownie bowiem do brzmienia art. 86 ust. 10 i 11 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny (ust. 10). Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w ww. terminie, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (ust. 11).

Konieczność częściowego odliczenia podatku naliczonego zaistniałyby dopiero w sytuacji, gdyby Spółka wykorzystywała nabytą maszynę zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT jak i czynności zwolnionych od tegoż podatku.

Podatnik byłby wówczas zobowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego - wynikającego z faktury dokumentującej zakup maszyny - związanego z czynnościami opodatkowanymi (sprzedaż, najem) jak i z czynnościami korzystającymi ze zwolnienia od podatku.

Gdyby nie było możliwe wyodrębnienie całości lub części ww. kwot, wówczas Spółka mogłaby pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty VAT naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (tzw. wskaźnikiem struktury).

Korekta „pięcioletnia”

Jednocześnie w sytuacji, gdy ww. maszyna będzie przez Podatnika wykorzystywana jedynie do czynności opodatkowanych nie zaistnieje konieczność dokonywania ewentualnej korekty odliczonego podatku naliczonego.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 1 ustawy o VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-9, z uwzględnieniem proporcji określonej w art. 90 ust. 2-6 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11, dla zakończenia roku podatkowego.

Z powyższego przepisu wynika, iż korekty uprzednio odliczonego podatku naliczonego dokonują ci podatnicy, którzy odliczyli podatek tzw. wskaźnikiem struktury. Ww. korekty dokonuje się (art. 90 ust. 2 ustawy o VAT):
- jednorazowo (dotyczy towarów i usług, które nie stanowią środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych bądź stanowią środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, ale których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł),
- w ciągu 5 kolejnych lat (dotyczy towarów i usług, które stanowią środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł) bądź,
- w ciągu 10 kolejnych lat (dotyczy nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów).

Powyższy przepis nie znajduje jednakże zastosowania w analizowanym stanie faktycznym, albowiem jak wskazała Spółka nabycie maszyny rolniczej ma związek wyłącznie z działalnością opodatkowaną. Tym samym – jak wskazano powyżej – Podatnikowi będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu przedmiotowego nabycia.

Podatnik nie będzie też zobowiązany do dokonywania korekty kwoty odliczonego VAT po zakończeniu roku podatkowego (pod warunkiem, że nie zmieni się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego od nabytego towaru).

Zmiana przeznaczenia

W miejscu tym należy jednakże wskazać, iż zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, przepisy ust. 1-6 (czyli przepisy o korekcie uprzednio odliczonego podatku naliczonego), stosuje się odpowiednio w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę VAT naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Zatem ewentualna konieczność dokonania korekty odliczonego uprzednio (czyli obecnie) podatku naliczonego wystąpi w sytuacji, gdy Spółka po pewnym czasie używania maszyny wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT zmieni przeznaczenie tegoż towaru i będzie wykorzystywać maszynę również do czynności zwolnionych od podatku (częściowo lub całkowicie). Wówczas korekty winno się dokonać na warunkach określonych w art. 91 ust. 7a-7c ustawy o VAT.

Księgowość
Od kiedy obowiązkowy KSeF? Projekt ustawy przyjęty przez rząd
30 kwi 2024

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który ma na celu przesunięcie obligatoryjnego KSeF na 1 lutego 2026 r. Jak informuje Ministerstwo Finansów, dalsze uproszczenia KSeF, w tym zapowiadane przez resort finansów etapowe wejście w życie KSeF będzie przedmiotem odrębnych prac legislacyjnych.

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. I może mieć poważne konsekwencje na gruncie VAT
30 kwi 2024

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. W przypadku rabatu pośredniego kluczowe znaczenie ma okoliczność, że między podatnikiem przekazującym środki pieniężne a podmiotem będącym beneficjentem rabatu pośredniego nie miała miejsca żadna transakcja, którą można byłoby skorygować.

Automatyczna akceptacja PIT. Wgląd w deklaracje i korekta nie będą możliwe przez kilka dni
30 kwi 2024

Automatyczna akceptacja zeznań podatkowych PIT w usłudze Twój e-PIT nastąpi po 30 kwietnia i potrwa przez pierwsze dni maja. Podczas trwania tego procesu usługa nie będzie dostępna, a więc przez kilka dni nie będzie można sprawdzić złożonej już deklaracji PIT, ani złożyć korekty zeznania rocznego. Na czym dokładnie polega ten proces?

Windykacja na własną rękę – jakie są plusy i minusy po stronie przedsiębiorcy?
30 kwi 2024

Proces windykacji można przeprowadzić na kilka sposobów. Czy jednak warto prowadzić windykację w przedsiębiorstwie na własną rękę? Jakie są plusy i minusy takiego działania?

Odroczenie KSeF. Decyzja słuszna, choć budzi wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców
30 kwi 2024

Decyzja o przesunięciu KSeF jest słuszna, natomiast tak długie odroczenie może budzić wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców - zauważa ekspert podatkowy Adam Mariański. Zdaniem prawnika wielu przedsiębiorców jest już gotowych do wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur.

To już ostatni dzwonek. Dzisiaj upływa termin na rozliczenie PIT
30 kwi 2024

We wtorek, 30 kwietnia, mija termin na rozliczenie PIT za rok 2023. Możliwe jest złożenie zeznania drogą elektroniczną lub papierową, które można dostarczyć do Urzędu Skarbowego lub wysłać pocztą.

Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Najczęściej przynajmniej 8 tys. zł brutto. Ale nie wszyscy tyle dostają. Od czego zależy pensja kierowcy?
29 kwi 2024

Ile zarabiają zawodowi kierowcy w Polsce? W 2023 roku w branży TSL nastąpiły istotne zmiany w ustalaniu wynagrodzeń dla kierowców. Wzrost płacy wraz z nowymi przepisami dotyczącymi delegowania pracowników, wpłynęły na rozliczanie płac, szczególnie kierowców działających za granicą. Te zmiany bezpośrednio wpłynęły na budżety firm transportowych, zmuszając je do uwzględnienia większych kosztów wynagrodzeń kierowców. Jednocześnie stanowią korzystną zmianę dla kierowców, poprawiając ich elastyczność finansową i warunki pracy.

BPO: kto i jak może skorzystać na outsourcingu procesów biznesowych. Co najmniej 20% oszczędności dla większych firm
29 kwi 2024

Usługi centrów BPO (Business Process Outsourcing) są efektywnym narzędziem dla firm. Umożliwiają redukcję kosztów i szybszy rozwój. Dlatego są popularne wśród międzynarodowych firm. Ich skala była jednak za duża dla polskich średnich i dużych firm – od niedawna powstają jednak rozwiązania dopasowane do ich potrzeb.

Obowiązkowy KSeF od lutego 2026 r. Co będzie zawierała ustawa zmieniająca?
29 kwi 2024

Obowiązkowy KSeF dla firm wejdzie w życie od 2026 roku. Ukazał się projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje zmiany w Krajowym Systemie e-Faktur. Nową datę wejścia w życie obligatoryjnego KSeF określa się na dzień 1 lutego 2026 r.

ZUS: Niepełnosprawni przedsiębiorcy mogą w 2024 r. obniżyć roczną składkę zdrowotną. Jak to zrobić? Jakie warunki?
29 kwi 2024

ZUS informuje, że od rozliczenia rocznego za rok 2023, osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne na poniższych zasadach.

pokaż więcej
Proszę czekać...