Przypadki te mają generalnie charakter uproszczeń w zakresie rozliczania podatku naliczonego i w związku z tym odliczenie nie przysługuje podatnikom:
1) świadczącym usługi taksówek osobowych, którzy wybiorą ryczałtowe opodatkowanie tych usług
2) świadczącym usługi turystyki, u których podstawą opodatkowania jest marża, rozumiana jako różnica między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi, a ceną nabycia przez podatnika towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty,
3) dokonującym dostaw towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odprzedaży, dla których podstawą opodatkowania podatkiem jest marża, oznaczająca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.
Warto podkreślić, że Podatnik zwolniony od VAT, jeśli wytwarza złoto inwestycyjne lub przetwarza złoto w złoto inwestycyjne, ma prawo do odliczenia od kwoty podatku należnego kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów lub usług, związanych z wytworzeniem lub przetworzeniem tego złota.
Ograniczanie prawa do obniżania podatku należnego o podatek naliczony w sposób znaczący kreuje wysokość zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług, a zatem jako istotny element prawnej konstrukcji obowiązku podatkowego powinien być uregulowany ustawą. Za uzasadniony zatem trzeba uznać pogląd, iż ograniczanie prawa do odliczenia podatku naliczonego uregulowane w akcie prawnym rangi rozporządzenia wykonawczego narusza zarówno konstytucyjne prawa podatnika, jak i unijne zasady konstrukcji podatku (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 27 listopada 2006 r. III SA/Gl 456/2006).
Podstawa prawna: art. 86 ust 1 ustawy o VAT (Dz.U z 2004 Nr 54 poz 535 ze zm.)