RADA
Jeżeli umowy zawarte z Allegro i firmą kurierską są wykonywane stale i do czasu zakończenia tych umów nie jest możliwe wyodrębnienie konkretnego momentu ich wykonania, to usługi te mają charakter ciągły. Moment powstania obowiązku podatkowego w tym przypadku nie jest ustalany ani na podstawie terminu płatności, ani też na podstawie terminu wystawienia faktury. Dla tego rodzaju usług prawodawca określił fikcję wykonania usługi w ostatnim dniu każdego okresu rozliczeniowego, nie rzadziej niż z upływem każdego roku. W tych terminach, tzn. w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego albo w ostatnim dniu roku, powstaje obowiązek podatkowy u sprzedawcy. Natomiast nabywca ma prawo odliczyć VAT naliczony z faktury wystawionej przez sprzedawcę w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy u sprzedawcy, nie wcześniej niż w okresie rozliczeniowym, w którym otrzyma fakturę.
UZASADNIENIE
Obowiązek podatkowy, co do zasady, powstaje w momencie wydania towarów lub wykonania usługi (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). Moment wykonania usługi (i powstania obowiązku podatkowego w VAT) to:
• moment faktycznego wykonania usługi, albo
• moment wykonania części usługi – jeżeli dla tej części określono zapłatę, albo
• ostatni dzień każdego okresu rozliczeniowego, nie rzadziej niż z upływem każdego roku – w przypadku usług ciągłych, dla których w związku z ich świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń.
Odmowa przyjęcia faktury korygującej a odliczenie VAT
Należy pamiętać, że podstawowym sposobem określenia momentu powstania obowiązku podatkowego jest moment faktycznego wykonania usługi. Jeżeli jednak usługa ma charakter ciągły (tzn. jest wykonywana stale i nie jest możliwe ustalenie konkretnego momentu wykonania usługi do czasu zakończenia trwania umowy), obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych. Typowym przykładem umowy o charakterze ciągłym jest umowa najmu. Jeżeli umowy zawarte z Allegro i firmą kurierską są wykonywane stale i do czasu zakończenia tych umów nie jest możliwe wyodrębnienie konkretnego momentu wykonania tych usług, to wykonywane na podstawie tych umów usługi mają charakter ciągły.
W odniesieniu do usług ciągłych uznanie ich za wykonane dopiero z chwilą zakończenia umów byłoby niekorzystne dla fiskusa w przypadku umów obowiązujących w dłuższych okresach z uwagi na późną chwilę rozpoznania VAT należnego. Z tego powodu w przypadku tego rodzaju umów ustawodawca jedynie dla celów VAT przyjął, że usługa zostanie uznana za wykonaną wcześniej. Znalazło to odzwierciedlenie w art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, zgodnie z którym:
Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na newsletter!
Polecamy: Podatki 2014 - Nowy VAT 500 pytań i odpowiedzi na trudne pytania
W przytoczonym przepisie ustawodawca posługuje się pojęciem „uznania” usługi za wykonaną. Oznacza to, że dla celów opodatkowania VAT wprowadza w ten sposób fikcję wykonania usługi, choć w rzeczywistości nie nastąpił jeszcze moment jej wykonania. Usługa nadal trwa, ale ustawodawca uznaje, że jest wykonana (i powinna być opodatkowana) w przyjętych przez strony okresach rozliczeniowych, nie rzadziej niż z upływem każdego roku.
Odnosząc się zatem do przedstawionego stanu faktycznego i zakładając, że umowy z Allegro i firmą kurierską dotyczą świadczenia usług ciągłych, obowiązek podatkowy od tych usług powstanie ostatniego dnia każdego okresu rozliczeniowego. Ani upływ terminu płatności, ani wystawienie faktury nie wpływa na konieczność rozpoznania VAT należnego.
PRZYKŁAD
W przypadku rozliczeń za maj, płatnych w czerwcu, obowiązek podatkowy powstanie w maju – a konkretnie w ostatnim dniu tego miesiąca. VAT należny z tego tytułu sprzedawca powinien wykazać w deklaracji za maj.
Terminy zwrotu różnicy w podatku VAT
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Odliczenie VAT naliczonego
Moment powstania obowiązku podatkowego ma wpływ na moment powstania prawa do odliczenia VAT naliczonego. Prawo do odliczenia VAT naliczonego powstaje bowiem w okresie rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy o VAT). Prawo do odliczenia podatnik może jednak zrealizować nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym otrzyma fakturę (art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT).
PRZYKŁAD
Nabywca usługi rozliczanej w miesięcznych okresach rozliczeniowych otrzymał w czerwcu fakturę za usługę wykonaną w maju. Obowiązek podatkowy od tej usługi (u sprzedawcy) powstał w maju (usługa została uznana za wykonaną w ostatnim dniu maja). Nabywca otrzymał jednak fakturę za tę usługę w czerwcu. W konsekwencji nabywca ma prawo odliczyć VAT naliczony z takiej faktury dopiero w rozliczeniu (deklaracji) za czerwiec.
PODSTAWA PRAWNA:
• art. 19a ust. 1 i 3, art. 86 ust. 10 i 10b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 312
Jakub Rychlik
prawnik, doradca podatkowy, autor licznych publikacji podatkowych
Źródło: Monitor Księgowego