Tak, spółka jest zobowiązana stosować prewspółczynnik. Obliczając prewspółczynnik na 2016 r. metodą opartą na danych finansowych, spółka nie powinna natomiast uwzględniać wartości sprzedanych w 2015 r. środków trwałych.
Obowiązek dokonywania odliczeń częściowych dotyczy przypadków, gdy podatnicy nabywają towary i usługi wykorzystywane zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza. Zasady tych odliczeń regulują nowe, dodane od 1 stycznia 2016 r. do ustawy o VAT przepisy art. 86 ust. 2a–2h ustawy o VAT. Odliczenia dokonywane są z uwzględnieniem nowego rodzaju proporcji, nazywanej często prewspółczynnikiem lub preproporcją.
Do stosowania prewspółczynnika obowiązane są przede wszystkim jednostki sektora finansów publicznych oraz jednostki sektora organizacji pozarządowych. Do stosowania prewspółczynnika zobowiązani mogą być także inni podatnicy, np. działające w formie spółek akcyjnych i otrzymujące wpłaty pochodzące z opłat abonamentowych radia (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21 października 2015 r., sygn. IPPP1/4512-797/15-2/BS, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 27 października 2015 r., sygn. IPTPP2/4512-476/15-2/IR) oraz telewizje (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 września 2015 r., sygn. IPPP1/4512-585/15-2/AW).
W drugiej ze wskazanych interpretacji organ podatkowy w następujący sposób argumentował konieczność stosowania preproporcji:
Wskazany charakter opłaty abonamentowej prowadzi do przyjęcia, że jest to opłata, która ma charakter nieekwiwalentny. Jest pobierana w celu realizacji konstytucyjnych zadań państwa przez radio, a nie w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej przez radio.
Zatem w świetle ww. norm prawa podatkowego należy wskazać, że Spółka wykonując czynności nałożone na nią ustawą o radiofonii i telewizji – realizując misję – nie prowadzi działalności gospodarczej, a tym samym nie działa w charakterze podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
(...) W omawianej sprawie w stosunku do pewnej grupy wydatków Wnioskodawca nie jest w stanie przyporządkować ich do poszczególnych obszarów wykonywanych czynności. Przy czym nabywane towary i usługi mają związek z wykonywaną działalnością gospodarczą – zwolnioną od podatku VAT, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT ze stawką 23% oraz działalnością gospodarczą polegającą na odpłatnym świadczeniu usług niepodlegającą opodatkowaniu VAT z tego względu, iż miejsce świadczenia tych usług znajduje się poza terytorium kraju – jak również z innymi czynnościami niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy tj. z czynnościami związanymi z realizacją misji publicznej. Zatem należy uznać, że art. 86 ust. 2a ustawy znajdzie zastosowanie w przedmiotowej sprawie w stanie prawnym od 1 stycznia 2016 r.
Jednocześnie należy podkreślić, że nie obowiązuje jeden sposób określania preproporcji. Podatnicy obowiązani do stosowania nowych przepisów muszą przyjąć taki sposób określenia proporcji, który najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez nich działalności oraz dokonywanych przez nich nabyć (art. 86 ust. 2a ustawy o VAT). Dla niektórych podatników MF wybrał metodę w rozporządzeniu. Nie dotyczy to omawianego przypadku. Wybrana metoda najbardziej odpowiada specyfice prowadzonej działalności:
1) zapewnia odliczanie podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane, oraz
2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wydatków dotyczących towarów lub usług wykorzystywanych do celów osobistych, które podlegają opodatkowaniu jako nieodpłatne dostawy towarów lub nieodpłatne świadczenie usług, oraz wydatków dotyczących nabycia towarów lub usług wykorzystywanych do nieodpłatnego użycia pojazdów samochodowych do celów innych niż działalność gospodarcza) – gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm
Podatnicy, którzy będą obowiązani do stosowania nowych przepisów, będą musieli wybrać odpowiedni dla nich sposób określenia prewspółczynnika. Większość podatników wykorzysta zapewne jedną z metod zaproponowanych przez ustawodawcę w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT (zob. tabela).
Przykładowy katalog metod określania prewspółczynnika
|
Rodzaj metody |
Sposób określenia prewspółczynnika |
|
1 |
2 |
|
metoda oparta na liczbie osób wykonujących poszczególne rodzaje prac |
jako udział średniorocznej liczby osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością |
|
metoda oparta na liczbie godzin roboczych przeznaczonych na poszczególne rodzaje prac |
jako udział średniorocznej liczby godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością |
|
metoda oparta na danych finansowych |
jako udział rocznego obrotu z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza |
|
metoda oparta na powierzchni wykorzystywanej do poszczególnych rodzajów działalności |
jako udział średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością |
Jak widać, metoda oparta na danych finansowych jest tylko jedną z możliwych metod określania prewspółczynnika. Jak wynika z pytania tę właśnie metodę określenia prewspółczynnika spółka, o której mowa, uznała za najwłaściwszą dla siebie.
Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)
Autorzy: prof. dr hab. Irena Olchowicz, dr Agnieszka Tłaczała, dr Wanda Wojas, Ewa Sobińska, Katarzyna Kędziora, Justyna Beata Zakrzewska, dr Gyöngyvér Takáts
Mając to na uwadze należy zaznaczyć, że w przypadku wyboru tej metody odpowiednio stosuje się m.in. art. 90 ust. 5 ustawy o VAT (art. 86 ust. 2g ustawy o VAT). Oznacza to, że przy obliczaniu prewspółczynnika tą metodą nie uwzględnia się obrotu uzyskanego z używanych przez podatnika na potrzeby prowadzonej działalności dostaw towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika.
Zatem obliczając prewspółczynnik na 2016 r. metodą opartą na danych finansowych, spółka nie powinna uwzględniać wartości sprzedanych w 2015 r. środków trwałych (w 2015 r., gdyż prewspółczynnik na dany rok oblicza się na podstawie danych za rok poprzedni – zob. art. 86 ust. 2d ustawy o VAT). Wynika to z art. 86 ust. 2g w zw. z art. 90 ust. 5 ustawy o VAT.
Podstawa prawna:
• art. 86 ust. 2a–2h oraz art. 90 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1649
Tomasz Krywan, doradca podatkowy