Chodzi o dwa orzeczenia NSA istotne - zdaniem ekspertów - dla podatników zmagających się z trwającymi w nieskończoność kontrolami podatkowymi i postępowaniami w sprawie zwrotu podatku VAT.
24 listopada br. sąd ten uchylił postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie odrzucające skargę podatnika na przewlekłe prowadzenie kontroli podatkowej. Kontrola ta dotyczyła zasadności zwrotu podatku VAT, a urząd kilkakrotnie wyznaczał nowy termin zakończenia kontroli.
Sąd pierwszej instancji uznał, że podatnikowi w takiej sytuacji nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Stwierdził, że jeżeli protokół, którym kończy się kontrola, nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego, nie ma możliwości zaskarżenia przewlekłości kontroli. Podobne postanowienia wydało już kilka innych sądów administracyjnych.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
W swoich listopadowych orzeczeniach NSA ocenił sprawę inaczej. Uznał, że przedmiotem skargi nie jest wydanie protokołu kończącego kontrolę, lecz przewlekłość sama w sobie. Dlatego uchylił postanowienia WSA w Lublinie odrzucające skargi podatnika.
Drugie orzeczenie NSA wskazywane przez ekspertów, to uchwała siedmiu sędziów tego sądu z 24 października br., w której NSA dopuścił możliwość zaskarżenie do sądu administracyjnego postanowienia organu podatkowego w sprawie przedłużenia terminu zwrotu podatku VAT. Również w tym przypadku uchwała została poprzedzona niekorzystnymi dla podatników orzeczeniami wojewódzkich sądów administracyjnych.
"Z uwagi na formę orzeczenia - uchwałę siedmiu sędziów - w sprawie zaskarżalności postanowień o przedłużeniu terminu na zwrot VAT, należy się spodziewać, iż poszczególne składy NSA będą podejmować analogiczne rozstrzygnięcia. Nieco inaczej sprawa się ma ze skargami na przewlekłość postępowania, gdyż postanowienie w tej sprawie zostało wydane przez "zwykły" skład NSA. Należy zatem obserwować, czy w kolejnych orzeczeniach inne składy NSA podzielą interpretację przepisów pozytywną dla podatników" – zwraca uwagę Prusiński.
Polecamy: Biuletyn VAT
Według niego bazując na ostatnim orzecznictwie NSA podatnicy będą mogli skarżyć do sądu administracyjnego zarówno kolejne postanowienia przedłużające termin zwrotu VAT, jak również ogólnie przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawie zwrotu VAT.
Prusiński zastrzegł, że nie jest jednak w pełni jasne, jaki wpływ na podejście sądów administracyjnych w sprawie zaskarżalności postanowienia przedłużającego termin zwrotu VAT będzie miała duża nowelizacja ustawy o VAT, która wchodzi w życie 1 stycznia 2017 r. Zmienia ona bowiem brzmienie przepisów odnoszących się do procedury zwrotu VAT. Jego zdaniem interpretacja NSA w dalszym ciągu powinna pozostać aktualna. (PAP)
mmu/ pb/