VAT
Zdaniem Autorów, zarówno kupno jak i aport praw majątkowych (udziałów) - jako transakcje nie wykonywane w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa - nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Spółka A w tym zakresie nie staje się podatnikiem z art. 15 ustawy o VAT (chyba, że zamiarem Podatnika jest podjęcie działalności polegającej na kupowaniu praw majątkowych i kolejno ich odsprzedaży, tj. prowadzeniu szeroko pojmowanej działalności maklerskiej).
PCC
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy PCC, podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Niewątpliwie udziały jako prawa o charakterze właścicielskim stanowią tego typu prawo majątkowe.
W sytuacji, gdy Spółka A dokona zakupu udziałów zdarzenie to należy traktować jako wypełniające zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem PCC chyba, że transakcja ta ze strony sprzedającego udziały podlega lub jest zwolniona w podatku VAT (wtedy będzie traktowana jako czynności wyłączona z opodatkowania na gruncie analizowanej ustawy).
Jeśli nie, to w tym zakresie stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy PCC obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Zgodnie z art. 4 pkt 1 tej ustawy, obowiązek podatkowy ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy PCC, podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Stawka podatku wynosi 1%, co wynika z brzmienia art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy PCC.
W konsekwencji Spółka A zobowiązana będzie do zapłaty podatku PCC w związku z zakupem udziałów w Spółce B.
Uwzględniając okoliczność, że Spółka A kolejno wniesie zakupione udziały do Spółki C w zamian za jej prawa majątkowe, należy zastanowić się czy przedmiotowa czynność będzie podlegała opodatkowaniu na gruncie PCC.
Otóż zdaniem Autorów, w tym przypadku dochodzi do tzw. zamiany praw majątkowych.
Z uwagi na okoliczność, iż przepisy powołanych ustaw podatkowych nie definiują przedmiotowego pojęcia, należy odnieść się do definicji umowy zamiany wynikającej z przepisów prawa cywilnego. I tak w myśl art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.
Stosownie zaś do treści art. 604 tej ustawy, do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Zatem w przypadku dokonania umowy sprzedaży możemy mówić, iż obie strony tej umowy stają się sprzedawcą jak i nabywcą określonej rzecz.
Tym samym, skoro przedmiotowe wniesienie (aport) udziałów Spółki A w zamian za udziały Spółki C wypełnia znamiona umowy zamiany praw majątkowych, na gruncie powołanej ustawy spełniony jest warunek wynikający z brzmienia art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy PCC.
W tym przypadku zgodnie art. 3 ust. ust. 1 pkt 1 ustawy PCC obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Obowiązek podatkowy przy umowie zamiany będzie ciążyć zaś na stronach czynności (art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC). Zatem w tym przypadku zarówno na Spółce A jak i spółce C.
Z kolei, podstawą opodatkowania przy umowie zamiany będzie wartość rynkowa prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o PCC).
Przy czym należy pamiętać, iż zgodnie z ust. 3 powołanej ustawy, wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Polecamy: serwis VAT
Polecamy: serwis Koszty
Jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.
W związku z powyższym, strony czynności będą zobowiązane solidarnie do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 1% wartości akcji, na które przypada większy podatek (art. 7 ust. 1 pkt. 2 lit. b) ustawy o PCC). Przy czym ustalenie wartości rynkowej udziałów każdej spółki może powodować istotne trudności, a z całą pewnością może być procesem zarówno kapitało- i pracochłonnym. Niewątpliwie jednak i w tym przypadku Spółka A będzie zobowiązana do uregulowania podatku PCC.