Wycofanie samochodu z działalności nie będzie podlegało VAT, gdy przy jego nabyciu nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku. Gdy odliczono przynajmniej część VAT, jego wycofanie z działalności podlega opodatkowaniu stawką 23%. Natomiast jego sprzedaż podlega opodatkowaniu stawką 23% niezależnie od tego, czy przy jego nabyciu odliczono VAT, czy nie.
Podatnik może postanowić, że nie będzie wykorzystywał samochodu do działalności. Rozliczenie VAT będzie zależeć od tego, jaki wybierze sposób wycofania samochodu z działalności.
Sprzedaż samochodu
Obecnie ze zwolnienia korzysta dostawa towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT).
Aby zatem sprzedaż towaru była objęta zwolnieniem z VAT, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:
- towar musiał być wykorzystywany wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku,
- z tytułu jego nabycia (importu lub wytworzenia) nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT.
Sprzedaż wysyłkowa - rozliczenie VAT
Spełnienie tylko jednego warunku oznacza, że sprzedaż towaru będzie opodatkowana.
W omawianym przypadku nie będzie spełniony pierwszy warunek, gdyż nabyty samochód był używany na potrzeby działalności opodatkowanej. Dlatego jeśli zdecyduje się Pan na sprzedaż, to niezależnie od tego, czy odliczył Pan VAT, czy nie, trzeba naliczyć 23% VAT.
15 stycznia 2014 r. firma zajmująca się tylko działalnością zwolnioną z VAT (usługi w zakresie opieki medycznej) nabyła samochód od innego podatnika (została wystawiona faktura z VAT). Następnie 18 marca 2014 r. (po około dwóch miesiącach od zakupu) auto zostało sprzedane. Samochód był wykorzystywany tylko do zwolnionych z VAT usług medycznych. Zatem zostały spełnione warunki, aby firma w deklaracji VAT za marzec 2014 r. zastosowała zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Auto było wykorzystywane wyłącznie do świadczenia usług medycznych zwolnionych z podatku, tym samym firma nie miała prawa do odliczenia VAT z tytułu nabycia samochodu.
10 stycznia 2013 r. firma nabyła samochód od osoby fizycznej niebędącej podatnikiem VAT na podstawie rachunku. Następnie 15 maja 2014 r. auto zostało sprzedane. Samochód był wykorzystywany tylko do działalności opodatkowanej. Zatem firma, mimo że nie miała prawa do odliczenia (nabycie na podstawie rachunku), nie może zastosować zwolnienia z podatku, ponieważ auto było wykorzystywane do czynności opodatkowanych, a nie wyłącznie zwolnionych. Sprzedaż należy opodatkować stawką 23% VAT.
Firma musiałaby także opodatkować sprzedaż samochodu, jeżeli byłby wykorzystywany do działalność o charakterze mieszanym, tj. firma dokonuje czynności opodatkowanych (np. polegających na wynajmie pomieszczeń użytkowych) i zwolnionych z VAT (np. usługi opieki medycznej).
Korekta faktur - Raport INFOR - PDF
Podatki 2014 - Nowy VAT 500 pytań i odpowiedzi na trudne pytania
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Przekazanie samochodu na cele osobiste
Gdy zdecyduje się Pan na przekazanie samochodu na cele osobiste, to kwestię rozliczenia VAT należy ustalić na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem podlega VAT przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny.
Jednak warunkiem opodatkowania jest przysługujące podatnikowi, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Tym samym, jeżeli przy nabyciu samochodu nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT, jego późniejsze nieodpłatne przekazanie (darowanie) nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu VAT.
Darowizna samochodu, od którego przysługiwało częściowe prawo do odliczenia VAT, nie pozwoli na uniknięcie zapłaty VAT, ponieważ art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wyklucza opodatkowanie tylko wówczas, gdy firma w ogóle nie miała prawa do odliczenia. Natomiast ograniczone prawo powoduje, że zarówno sprzedaż, jak i darowizna podlegają opodatkowaniu VAT.
Od 1 kwietnia 2014 r. sprzedaż samochodów objętych przy ich nabyciu ograniczonym prawem do odliczenia VAT podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych. Nie ma znaczenia także czas używania auta. Dlatego gdy przysługiwało ograniczone odliczenie VAT przy nabyciu samochodu, to jego darowizna lub przekazanie na cele osobiste podlega VAT 23%.
Korekta nieodliczonego w całości VAT
W związku z uchyleniem zwolnienia z VAT ustawodawca wprowadził do ustawy o VAT art. 90b, który zakłada, że sprzedaż pojazdu, przy nabyciu którego przysługiwało ograniczone odliczenie, jest równoznaczna ze zmianą jego wykorzystywania z „mieszanego” na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej. Co za tym idzie, przy sprzedaży takiego pojazdu lub przekazaniu na cele osobiste podatnik będzie uprawniony do dokonania korekty nieodliczonego przy nabyciu pojazdu podatku naliczonego, w wysokości proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. Okres korekty wynosi 60 miesięcy, a dla pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł – 12 miesięcy.
System korekt dotyczy pojazdów nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika od 1 kwietnia 2014 r. Jednak zgodnie z przepisem przejściowym – art. 11 ustawy z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Poz. 312), zwiększeniem podatku naliczonego poprzez jego korektę objęte są także przypadki dokonania sprzedaży pojazdów samochodowych zakupionych przed 1 kwietnia 2014 r., objętych ograniczonym prawem do odliczania podatku (50% lub 60% kwoty podatku naliczonego, nie więcej jednak niż odpowiednio 5000 zł lub 6000 zł).
Kwota korekty powinna być obliczona według wzoru:
kwota nieodliczonego podatku / okres korekty x liczba miesięcy pozostałych do końca okresu korekty
19 grudnia 2012 r. firma nabyła samochód osobowy (netto: 50 000 zł, VAT: 11 500 zł), od którego odliczyła 6000 zł podatku naliczonego. Auto sprzedała 5 czerwca 2014 r. Pojazd był wykorzystywany tylko do działalności opodatkowanej. W związku z tym, że od 1 kwietnia 2014 r. nie ma przepisu pozwalającego na zwolnienie z VAT, firma powinna opodatkować sprzedaż stawką 23% VAT.
Jednocześnie firma ma prawo podwyższyć kwotę podatku naliczonego o 3850 zł, według wyliczenia: 5500 zł/60 x 42 = 3850 zł (kwota nieodliczonego podatku: 11 500 zł – 6000 zł = 5500 zł, podzielona przez okres korekty: 60 miesięcy, a następnie pomnożona przez liczbę miesięcy pozostałego okresu korekty: 60 – 18 = 42 miesiące.
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 7 ust. 2, art. 43 ust. 1 pkt 2, art. 90b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 312
Łukasz Gogol
ekspert w zakresie VAT, autor licznych publikacji