Nie sposób było podzielić zarzutu błędnej wykładni art. 108 ust. 1 Uptu, której skarżąca dopatrywała się w uznaniu przez Sąd pierwszej instancji, że podatek wynikający z faktury, do której zastosowanie ma ten przepis, nie może być rozliczony w deklaracji podatkowej. W ocenie skarżącej, powołany przepis nie zawiera żadnego odrębnego, pozadeklaracyjnego sposobu rozliczania podatku od towarów i usług. Ponadto skarżąca wskazała, że nałożony na nią obowiązek uiszczenia podatku, który rozliczyła w deklaracji podatkowej, stanowi dodatkową i niedopuszczalną sankcję, która nie znajduje oparcia w treści art. 108 ust. 1 Uptu.
Odpierając powyższy zarzut należy w pierwszej kolejności stwierdzić, że z art. 108 ust. 1 Uptu wynika, że gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże podatek od towarów i usług i wprowadzi ją do obrotu prawnego, to jest obowiązany do jego zapłaty. Przyjmuje się, że art. 108 ust. 1 Uptu dotyczy między innymi faktur wystawionych przez osoby, które wystawiły fakturę z podatkiem dla udokumentowania czynności niedokonanych (fikcyjnych), co powoduje, że w tym zakresie osoby te nie mają przymiotu podatnika w rozumieniu art. 15 Uptu, bowiem ten rodzaj aktywności (wystawianie fikcyjnych faktur VAT) nie jest objęty treścią art. 5 tej ustawy (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 sierpnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1537/11; z dnia 16 czerwca 2010 r., sygn. akt I FSK 1030/09; z dnia 11 grudnia 2009 r., sygn. akt I FSK 1149/08; publ. www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Polecamy: Komplet : IFK + MK + Infororganizer
Kasy fiskalne 2015 / 2016 – zwolnienia
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
W rezultacie, jeżeli mamy do czynienia z tzw. pustą fakturą, która nie dokumentuje rzeczywistej transakcji, to na tle obecnie obowiązującego stanu prawnego, taka faktura nie powinna być ujęta w ogólnym rozliczeniu podatku należnego, a więc w deklaracji złożonej dla potrzeb podatku od towarów i usług. W przypadku faktur niepotwierdzających ani dostawy towarów bądź usług, ani otrzymania należności, charakter kwoty wykazanej w fakturze jako podatek należny w istocie niebędącej podatkiem należnym w rozumieniu Uptu, jest okolicznością niepozwalającą na objęcie tej kwoty systemem rozliczeń dokonywanym przez podatnika w deklaracji VAT-7 w ramach podstawowego mechanizmu opodatkowania podatkiem od towarów i usług: naliczenie podatku należnego – odliczenie podatku naliczonego (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 stycznia 2009 r., sygn. akt I FSK 1658/07, publ. http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Innymi słowy, art. 108 ust. 1 Uptu kreuje obowiązek zapłaty kwoty „podatku” wykazanego w fakturze w oderwaniu od regulacji dotyczących obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego.
Chodzi więc o obowiązek zapłaty, stanowiący powinność skonkretyzowaną już w obrębie tego przepisu bez powiązania w szczególności z instytucjami takimi jak obliczanie i wpłacanie podatku za okresy miesięczne oraz kształtowanie zobowiązania podatkowego według określonych relacji między podatkiem należnym i podatkiem naliczonym. Z tego też względu należy stwierdzić, że zapłata podatku wynikającego z deklaracji VAT-7, w której ujęto „podatek” z tzw. pustej faktury pozostaje bez wpływu na obowiązek jego zapłaty na podstawie art. 108 ust. 1 Uptu.
oprac. Joanna Dmowska
prawnik, autorka licznych publikacji