Spółka otrzymała od nabywcy 1000 zł zaliczki na poczet dostawy farby akrylowej. Zaliczka została przez sprzedającego udokumnetowana fakturą. Zanim doszło do dostawy towarów, kupujący wycofał zamówienie i złożył nowe (na zakup gipsu). Strony ustaliłu, że wpłaona uprzednio zaliczka nie zostanie zwrócona, ale sprzedawca zalizy ją na poczet sprzedaży gipsu.
Otrzymanie przez sprzedawcę zaliczki na poczet dostaw towarów powoduje konieczność wystawienia faktury zaliczkowej (art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług [zwanej dalej ustawą o VAT]). Faktura taka powinna zostać wystawiona nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano zaliczkę (art. 106i ust. 2 ustawy o VAT).
Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów lub też otrzymania zaliczki). Jeżeli po wystawieniu faktury VAT wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. I tak, zgodnie z art. 106j ust. 1 pk 4 W przypadku gdy po wystawieniu faktury: dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, podatnik wystawia fakturę korygującą.
Zatem w przypadku gdy sprzedawca zwraca fizycznie nabywcy zaliczkę nie ma wątpliwości jak należy w takiej sytuacji postąpić. Oczywistym jest, iż niniejsze zdarzenie powinno zostać potwierdzone za pomocą faktury korygującej. Wątpliwości natomiast budzą sytuacje, gdy nie następuje fizyczny zwrot zaliczki. W opinii Autora fakturę korygującą fakturę zaliczkową należy wystawić w każdym przypadku, gdy zawarta umowa nie doszła do skutku. Należy podkreślić, iż przepis regulujący kwestię wystawienia faktury korygującej w przypadku zwrotu zaliczki nie wprowadza wymogu jej fizycznego zwrotu. Tym samym fakturę korygującą fakturę zaliczkową należy wystawić w każdym przypadku, gdy wolą stron sprzedaż nie doszła do skutku. W takich bowiem w przypadkach zaliczka przestaje pełnić funkcję wynagrodzenia na poczet określonego wcześniej świadczenia. Tym samym, otrzymana zaliczka traci byt prawny i staje staje się należna kontrahentowi.
Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)
Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)
Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, iż w przypadku gdy:
- kontrahent zrezygnuje z danego zamówienia i złoży dyspozycję o przeznaczenie uiszczonej wcześniej zaliczki na poczet innego zamówienia,
- bądź przeznaczenie uiszczonej wcześniej zbyt wysokiej zaliczki na poczet ewentualnych niedopłat bądź kolejnych zaliczek
właściwym postępowaniem będzie sporządzenie faktury korygującej wystawioną wcześniej fakturę zaliczkową (bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż nie dojdzie tutaj do fizycznego zwrotu zaliczki). Ponadto, w przypadku gdy wpłacona uprzednio kwota zostanie przeznaczona na poczet innego zamówienia sprzedawca zobowiązany będzie do wystawienia kolejnej faktury zaliczkowej zgodnie z nowym zamówieniem.
Przy czym należy wskazać, iż fakturę korygującą dostawca, stosownie do brzmienia art. 29 ust. 4a ustawy o VAT, będzie mogła rozliczyć pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca otrzyma korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawni Podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyska.
Monitor Księgowego – prenumerata
Podsumowując w przypadku gdy kontrahent zmieni zamówienie i złoży dyspozycję o zaliczenie niewykorzystanej zaliczki na poczet nowego zamówienia (tj. nowej zaliczki) bądź zaliczenie jej na poczet niedopłat pomimo braku fizycznego zwrotu zaliczki, dostawca powinien sporządzić fakturę korygują (do zera bądź na pozostałą różnicę) wystawioną wcześniej fakturę zaliczkową. Ponadto w sytuacji gdy kontrahent zadysponuje ww. zaliczkę na poczet nowego zamówienia, sprzedawca zobowiązany będzie do wystawienia kolejnej faktury zaliczkowej.