Najważniejsze z zakładanych zmian w podatku VAT regulowane są w:
● ustawie z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej - Dz.U. Nr 238, poz. 1578,
● ustawie z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 226, poz. 1476.
Powyższe ustawy wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2011 r.
Pierwsza z w/w ustaw zawiera zmiany w ustawie o VAT dotyczące podwyższonych stawek podatku. Zgodnie z ich treścią w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r.:
● podstawowa stawka podatku VAT wynosić będzie 23 %,
● dotychczasowa 7 % stawka wynosić będzie 8 %,
● stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art.115 ust. 2, wynosić będzie 7 %,
● stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosić będzie 4 %.
Wprowadzenie nowych stawek podatku VAT może wywołać w praktyce wątpliwości co do wysokości opodatkowania niektórych czynności występujących na przełomie 2010/2011r. Warto więc zauważyć, że wśród regulacji zawartych w w/w ustawie znalazły się również zapisy wprowadzające reguły przejściowe:
1. W przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem, która została wykonana przed dniem zmiany stawki podatku, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek podatku obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania.
Polecamy: VAT 2011
Polecamy: Podatki 2011
Jan Kowalski, czynny podatnik podatku VAT, prowadzący hurtownię materiałów budowlanych, w dniu 30 grudnia 2010 r. dokonuje sprzedaży towaru na rzecz Spółki X. Przedmiotową sprzedaż dokumentuje fakturą VAT wystawioną w dniu 3 stycznia 2011 r. Z datą wystawienia faktury powstał obowiązek podatkowy.
Zgodnie z wyrażoną powyżej regułą, pomimo że w dacie wystawienia faktury obowiązywała stawka 23 % podatku VAT na sprzedany towar, to czynność powinna być opodatkowana stawką 22 % z uwagi na moment jej wykonania.
2. Czynności, dla których w związku z ich wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się, za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności.
Spółka X, będąca czynnym podatnikiem podatku VAT, dokonuje wynajmu lokali użytkowych podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą. Zgodnie z umowami najmu zawartymi z poszczególnymi podmiotami do końca 2012 r. termin płatności czynszu przypada na ostatni dzień każdego miesiąca.
Zgodnie z powyższą regułą za grudzień 2010 r. zastosowanie będzie miała 22 % stawka podatku VAT, natomiast za styczeń i kolejne okresy 2011 i 2012 r. stawka podwyższona.
3. W przypadku gdy okres, do którego odnosi się rozliczenie lub płatność, obejmuje dzień zmiany stawki podatku, czynność uznaje się za wykonaną:
1) w dniu poprzedzającym dzień zmiany stawki podatku – w zakresie jej części wykonywanej do dnia poprzedzającego dzień zmiany stawki podatku;
2) z upływem tego okresu – w zakresie jej części wykonywanej od dnia zmiany stawki podatku.
Firma świadcząca usługi w zakresie ochrony mienia i ludzi przyjęła zlecenie ochrony imprezy masowej organizowanej od godziny 20.00 dnia 31 grudnia 2010 r. do godziny 3.00 dnia 01 stycznia 2011 r.
Zgodnie z opisaną powyżej regułą zastosowanie będą miały dwie stawki podatku VAT - jedna obejmująca część usługi wykonanej jeszcze w roku 2010 (22 % VAT) i druga obejmująca pozostałą część usługi (23 % VAT).
4. W przypadku, gdy nie jest możliwe określenie faktycznego wykonania części czynności w okresie, o którym mowa w w pkt 3, dla określenia tej części, uznaje się, że czynność wykonywana jest w tym okresie proporcjonalnie.
Firma windykacyjna w wyniku przyjętego zlecenia podjęła w grudniu 2010 r. czynności zmierzające do odzyskania wierzytelności na rzecz jej klienta. Czynności te kontynuowane były w styczniu 2011 r. W ramach zlecenia kierowano pisma do dłużnika, ustalano składniki jego majątku, podjęto negocjacje.
W takim przypadku proporcjonalnie należy określić część usługi wykonanej w roku 2010 w stosunku do jej części wykonanej w roku następnym.
5. W przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o VAT, dla których wystawiono, zgodnie z zasadami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 106 ust. 8 pkt 1, fakturę, a po wystawieniu tej faktury uległa zmianie stawka podatku w odniesieniu do okresów rozliczeniowych objętych wystawioną fakturą, może być stosowana stawka podatku obowiązująca przed dniem zmiany stawki podatku, pod warunkiem że w pierwszej fakturze wystawianej po dniu zmiany stawki podatku, nie później jednak niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zmiany stawki podatku, uwzględniona zostanie korekta rozliczenia objętego fakturą wystawioną przed dniem zmiany stawki podatku.
Należy wspomnieć, iż w/w art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o VAT określa moment powstania obowiązku podatkowego dla rozliczeń m.in. z tytułu dostaw energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego, świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych.
Zakład energetyczny z tytułu świadczonej usługi dostaw energii elektrycznej w roku 2010 wystawia faktury „na przyszłość” obejmujące okres do lutego 2011 r. Wystawiając pierwszą fakturę w roku 2011 powinien dokonać korekty rozliczenia podatku, uwzględniając nowo obowiązującą stawkę podatku, pamiętając przy tym, że nie powinno to nastąpić później niż do dnia 30 czerwca 2011 r.
6. Zmiana stawki podatku w odniesieniu do czynności, która zostanie wykonana w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, w związku z którą otrzymano całość lub część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, i której otrzymanie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, nie powoduje zmiany wysokości opodatkowania całości lub części należności, otrzymanej przed dniem zmiany stawki podatku.
Jan Kowalski w ramach prowadzonej działalności w grudniu 2010 r. przyjmuje zlecenie wyszukania samochodu określonej marki i rocznika. W dacie przyjęcia zlecenia zostaje wystawiona faktura oraz następuje jej płatność. Usługa zrealizowana zostaje w lutym 2011 r. W zaistniałej sytuacji, zgodnie z przedstawiona wyżej regułą, nie zachodzi potrzeba wystawienia faktury korygującej w zakresie stawki podatku VAT, pomimo iż wykonanie usługi nastąpiło w okresie obowiązywania 23 % podatku VAT.
7. Powyższych reguł nie stosuje się w przypadku importu towarów lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dla których to czynności wysokość opodatkowania podatkiem określa się według stawek podatku obowiązujących w dniu powstania obowiązku podatkowego.
Zaprezentowane przykłady świadczą o tym, że można mnożyć sytuacje, do których zastosowanie będą miały przedstawione reguły. Dopiero linia orzecznicza wskaże jak prawidłowo powinny być one zinterpretowane.