Pozwala nam na umowa jaką zawarliśmy z właścicielem mieszkania. Mamy jednak pewne wątpliwości. Nie mamy wpisane do KRS, że przedmiotem działalności może być również najem mieszkań. Czy aktualny wpis Spółki w KRS odnoszący się do przedmiotu działalności Spółki umożliwia uczestnictwo w podnajmie mieszkania i czy wystawione przez nas faktury będą mogły zostać uwzględnione w naszych księgach podatkowych. Jaką stawkę VAT powinniśmy zastosować wystawiając fakturę za ww. podnajem?
Opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przepisy ustawy o VAT mówią, iż czynności te podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy). Wobec powyższego każda czynności, w której świadczeniu Spółka występuje w roli podatnika podatku VAT będzie czynnością opodatkowaną na gruncie powołanych przepisów ustawy o VAT.
W tym przypadku nie ma znaczenia to, czy przedmiotem działalności Spółki są świadczenia w zakresie wynajmowania powierzchni i lokali mieszkalnych/użytkowych. Nie ma znaczenia jaki rodzaj działalności został wpisany do KRS czy też w ewidencji działalności gospodarczej.
Mając na względzie powyższe należy uznać, iż Spółka nabędzie a następnie odsprzeda określone usługi na rzecz wskazanej powyżej firmy. Zatem w tym zakresie staje się po pierwsze beneficjentem tych usług, a następnie świadczącym usługi.
W stanie prawnym obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r. ustawa o VAT nie określała pojęcia refaktury. Zasadniczą istotą refakturowania było natomiast udokumentowanie fakturą VAT odsprzedaży usługi zwykle bez doliczenia jakiejkolwiek marży czy prowizji. Celem refakturowania było przeniesienie wyłożonych kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który faktycznie z danych usług korzystał, pomimo że podmiot refakturujący fizycznie danej usługi nie świadczył.
Było to zasadniczo zgodne z zapisem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE, który wskazuje, iż „w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi“.
Natomiast od dnia 1 grudnia 2008 r. w analizowanej sprawie ustawodawca przyjął regulację art. 30 ust. 3 ustawy o VAT, w której uznał, iż w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.
W analizowanej sytuacji Spółka dokonując odsprzedaży usług najmu, będzie występowała w roli świadczeniodawcy przedmiotowej usługi. Tym samym powinna dla tego typu świadczenia zastosować prawidłową stawkę opodatkowania w podatku VAT. Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT podstawową stawką opodatkowania jest stawka 22%. Jednakże powołując się na przepis art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT należy uznać, iż ustawodawca określił szereg wyjątków od powyższej zasady, bowiem zgodnie z powołanym przepisem zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy.
Analiza powołanego załącznika prowadzi do wniosku, iż usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkaniowych na cele inne niż mieszkaniowe korzysta ze zwolnienia przedmiotowego w podatku od towarów i usług (załącznik nr 4 do ustawy o VAT, poz. 4, ex 70.20.11 PKWiU).
Powyższe potwierdził również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 15 lutego 2008 r. (sygn. ILPP1/443-420/07-2/MK), gdzie czytamy: „Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla usługi podnajmu lokalu mieszkalnego, jeżeli świadczona usługa podnajmu jest sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 70.20.11. Tak bowiem sklasyfikowana usługa korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z pozycją 4 załącznika nr 4 do tejże samej ustawy”.
Tym samym przedmiotowa usługa wynajmu lokalu w celach mieszkaniowych uprawniać będzie Spółkę do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania w podatku VAT. W tym przypadku pragniemy wskazać, iż możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania powinna de facto wynikać z przeznaczenia wynajmowanego lokalu. W sytuacji, gdy Podatnik wynajmuje lokal wyłącznie w celach mieszkalnych uprawniony jest do zastosowania zwolnienia od podatku. W przeciwnej sytuacji usługa winna być opodatkowana podstawową 22% stawką podatku.
Obowiązek podatkowy z tytułu ww. usługi podnajmu powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze. Na fakturze należy podać podstawę zastosowania zwolnienia od podatku. Może być to zamiennie symbol PKWiU usługi najmu (tut. ex 70.20.11), przepis ustawy o VAT lub aktu wykonawczego do tej ustawy na podstawie, którego Podatnik dokonuje zwolnienia, lub ewentualnie przepis dyrektywy, który zwalnia od podatku to świadczenie.
Obrót z tytułu przedmiotowej sprzedaży podatnik powinien wykazać w poz. 20 deklaracji VAT-7 – dostawa towarów oraz świadczenie usług, na terytorium kraju, zwolnione od podatku.
Paweł Barnik, Karolina Gierszewska – eksperci ECDDP
Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej
ul. Zielony Most 8
31-351 Kraków
tel. +48 12 622 86 00
fax. +48 12 622 86 66
www.ecddp.pl