Tak orzekł WSA w Olsztynie. Sprawa dotyczyła stanu prawnego z 2008 r., ale – jak uważają eksperci (patrz ramka) – wyrok jest aktualny również dziś, mimo zmian wprowadzonych w 2011 r.
Spór sprowadzał się do tego, czy nauka pływania dla dzieci i młodzieży jest objęta podstawową stawką VAT (jak uznały organy podatkowe) czy zwolniona z podatku (jak twierdził podatnik).
Fiskus, uzasadniając swoje stanowisko, powołał się na opinię GUS, zgodnie z którą usługi szkoleniowe w zakresie nauki pływania należało zakwalifikować do usług indywidualnych sportowców, sędziów, trenerów, prowadzonych na własny rachunek.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Tego samego zdania był WSA w Olsztynie. Zwrócił uwagę na to, że podatnik posiadał uprawnienia instruktora nauki pływania, a więc należało go uznać za trenera. A zatem świadczone przez niego usługi szkoleniowe w zakresie nauki pływania są opodatkowane.
Stanowiska tego nie podzielił jednak Naczelny Sąd Administracyjny. Wskazał, że Polska błędnie wdrożyła art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy VAT. Zgodnie z tym przepisem państwa członkowskie zwalniają takie czynności, jak kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016
Przepis ten nie odnosi się do klasyfikacji statystycznej, a organ podatkowy nie mógł się na nią powołać – uznał NSA. Orzekł więc, że skoro organy podatkowe nie kwestionowały, że podatnik świadczył usługi edukacyjne, to nie powinny odmawiać mu prawa do zwolnienia z VAT.
Również komercyjnie
NSA powołał się też na wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE (np. w sprawach C-144/00 oraz C-319/12). Wynikało z nich, że zwolnienie przewidziane w art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy służy ułatwieniu dostępu do usług m.in. kształcenia dzieci lub młodzieży, a komercyjny charakter danej działalności nie oznacza, że nie mają one charakteru działalności użyteczności publicznej. Trybunał wyjaśnił, że zwolnienie to obejmuje również podmioty prywatne, nastawione na cel zarobkowy.
Czy organizowanie półkolonii dla dzieci korzysta ze zwolnienia z VAT
Sprawa wróciła ponownie do WSA w Olsztynie, a ten, związany wyrokiem NSA, przyznał rację podatnikowi. Potwierdził, że realizował on cele podobne do tych nałożonych na podmioty prawa publicznego. Powszechnie wiadome jest, że w programie wychowania fizycznego w szkołach znajduje się obowiązkowo nauka pływania – zauważył sąd.
Wyrok jest nieprawomocny.
Zmiana od 2011 r.
Do końca 2010 r. zwolnienie dla usług edukacyjnych wynikało z załącznika nr 4 do ustawy o VAT. Od 1 stycznia 2011 r. usługi te są zwolnione wprost na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26–29. Zarazem jednak ustawodawca określił je nieco inaczej, mimo że nie zmienił się przepis dyrektywy.
Przed zmianami zwolnione były usługi sklasyfikowane w PKWiU ex 80 oraz usługi prywatnego nauczania świadczone przez nauczycieli i odnoszące się do nauczania na poziomie podstawowym, średnim i wyższym. Po zmianach ustawodawca wskazał, że zwolnione są m.in. usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty w zakresie kształcenia i wychowania, usługi prywatnego nauczania świadczone przez nauczycieli, usługi nauczania języków obcych, a także kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zawodowego (pod warunkiem spełnienia przesłanek wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy).
Zdaniem ekspertów, zmiana ta nie wpłynęła jednak na zakres zwolnienia dla nauki pływania. ⒸⓅ
OPINIA
W zwolnieniu nic się nie zmieniło
Roman Namysłowski doradca podatkowy i partner w Crido Taxand
NSA, rozstrzygając, czy w 2008 r. usługi nauki pływania są opodatkowane, czy zwolnione z VAT, odwołał się do przepisów unijnych. Od tego czasu dyrektywa VAT nie była w zakresie zwolnień od podatku w żaden sposób modyfikowana. Zatem, przyjmując rozstrzygnięcie NSA za prawidłowe również i dzisiaj, należy uznać, że tego rodzaju usługi są zwolnione z podatku, niezależnie od nowelizacji ustawy o VAT.
Czym innym jest oczywiście pytanie, czy zmienione od 1 stycznia 2011 r. przepisy ustawy przewidują taką możliwość, tj. obejmują zwolnieniem usługi nauki pływania, czy w dalszym ciągu pozostają niezgodne z prawem UE i zobowiązują podatnika do opodatkowania według stawki podstawowej. Moim zdaniem treść art. 43 ust. 1 ustawy o VAT mogłaby być lepiej sformułowana i pełniej odzwierciedlać przepisy dyrektywy. Trudno bowiem uzasadnić zróżnicowanie zasad opodatkowania dla tych samych czynności (nauki pływania) prowadzonych w szkole i poza nią.
Łukasz Zalewski