Zmiany na plus i minus
Nowelizacja oprócz typowych zmian kosmetycznych i uściślających wprowadziła szereg nowych rozwiązań. Zmodyfikowano
przepisy o odliczaniu 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, co ma ułatwić podatnikom przekazywanie tego typu wpłat. Rozszerzono korzystanie z
odliczenia darowizn przekazanych również podmiotom zagranicznym. Z odliczenia od dochodu skorzysta również
darowizna na rzecz organizacji działającej w innym państwie Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Wprowadzono dwie nowe ulgi, czyli tzw. ulgę na krew oraz ulgę na
dzieci. Z innych ulg zrezygnowano. Znikły z przepisów: ulga odsetkowa oraz ulga na nianie, z zachowaniem praw nabytych do tych ulg.
Od 2007 roku zmieniają się przepisy dotyczące opodatkowania alimentów przyznanych na rzecz innych osób niż dzieci. Do końca 2006 roku nie uznawało się za przychody alimentów otrzymanych na rzecz dzieci. Obecnie ze zwolnienia z podatku korzystają alimenty na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek pielęgnacyjny. Ze zwolnienia skorzystają też alimenty na rzecz innych osób niż dzieci (np. alimenty dla byłego małżonka), zasądzone przez sąd, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł. Nadwyżka ponad 700 zł miesięcznie będzie podlegała opodatkowaniu.
Zbycie nieruchomości
Znacznie zmodyfikowane zostały przepisy dotyczące opodatkowania zbycia nieruchomości, w przypadku gdy zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Trzeba pamiętać, że obecnie obowiązuje wyższa stawka podatku, gdyż wynosi 19 proc., a nie jak było dotychczas - 10 proc. Jednak opodatkowaniu podlega dochód, co oznacza, że przychód ze sprzedaży można pomniejszyć o koszty uzyskania (np. cenę zakupu, prowizje od wcześniejszego zakupu). Dodatkowo należy też mieć na uwadze, że obowiązuje ulga w zapłacie podatku od sprzedaży nieruchomości. Zwolnione są z podatku przychody uzyskane ze zbycia nieruchomości (np. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu mieszkalnym na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Dodatkowo zwolnienie to ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Nie będzie już zwolnienia dla zbywanych nieruchomości nabytych w drodze spadku lub darowizny. Stare zasady będą obowiązywały do nieruchomości nabytych lub wybudowanych przed 1 stycznia 2007 r.
Rozliczanie przychodów
Od uzyskanych za granicą w 2007 roku dochodów inaczej dokonuje się rozliczania diet. Ze zwolnienia z podatku skorzysta część przychodów podatników przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30 proc. diety. Zasada ta będzie miała też zastosowanie do dochodów uzyskanych za granicą w 2006 roku, chyba że kwota odliczenia według starych zasad (czyli odliczenie równowartości trzydziestu diet) będzie większa. Wprowadzono także większe koszty uzyskania przychodów dla pracowników, tzw. kwotę wolną oraz progi podatkowe. Od 2009 roku ma obowiązywać stawka podatku według skali 18 i 32 proc.
Nowela ustawy o PIT uprościła sposób określania momentu uzyskania przychodów oraz sposób ustalania różnic kursowych, przyznając prawo wyboru podatnikom prowadzącym księgi rachunkowe ustalania takich różnic na podstawie ustawy o rachunkowości. Wprowadzono też nową definicję samochodu osobowego w sposób analogiczny, jaki istnieje w ustawie o podatku od towarów i usług.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 217, poz. 1588).
Zwolnienia z podatku
Nastąpiła likwidacja zwolnienia z podatku wszystkich dochodów spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz towarzystw budownictwa społecznego, gdy były przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. W zamian tego całkowitego zwolnienia wprowadzono zwolnienie dochodów spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi. Obecnie więc dochody z działalności gospodarczej takich jednostek (np. wynajmu parkanu pod reklamę) nie będą już zwolnione.
Wprowadzono zwolnienie od podatku dochodowego dla dochodów (przychodów) z tytułu dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnione są łącznie określone przepisami warunki.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. nr 127, poz. 1589).
Możliwy podpis pełnomocnika
Zmiany w Ordynacji podatkowej to przede wszystkim przekazanie uprawnień do wydawania interpretacji podatkowych w ręce ministra finansów. Zmiany te wejdą jednak dopiero od 1 lipca 2007 r. Od stycznia obowiązuje rozprawa podatkowa oraz przepisy o podpisywaniu deklaracji przez pełnomocnika podatnika.
Zmiany w Ordynacji podatkowej, które weszły od stycznia 2007 roku, związane są z nową instytucją, jaką jest rozprawa podatkowa. Organ odwoławczy przeprowadzi w toku postępowania rozprawę: z urzędu lub na wniosek strony. Strona we wniosku o przeprowadzenie rozprawy uzasadnia potrzebę przeprowadzenia rozprawy, wskazuje, jakie okoliczności sprawy powinny być wyjaśnione i jakie czynności powinny być dokonane na rozprawie. W rozprawie uczestniczy upoważniony pracownik organu pierwszej instancji, od którego decyzji wniesiono odwołanie. Na rozprawie strona może składać wyjaśnienia, zgłaszać żądania, propozycje i zarzuty oraz przedstawiać dowody na ich poparcie. Ponadto strona może wypowiadać się co do wyników postępowania dowodowego.
Zmodyfikowano też przepisy dotyczące porozumień w sprawie ustalenia cen transakcyjnych. Uściślono, że porozumienia nie zawiera się w zakresie transakcji, których realizację rozpoczęto przed dniem złożenia wniosku o zawarcie porozumienia, a które w dniu złożenia wniosku są objęte postępowaniem podatkowym, kontrolą podatkową, postępowaniem kontrolnym prowadzonym przez organ kontroli skarbowej lub postępowaniem przed sądem administracyjnym. Wydłużono czas obowiązywania decyzji wydanych w sprawie porozumień. Termin obowiązywania decyzji w sprawie porozumienia nie może być dłuższy niż 5 lat. Wcześniej były to 3 lata.
Nowe przepisy zwalniają podatnika z odpowiedzialności z tytułu zaniżenia lub nieujawnienia przez płatnika podstawy opodatkowania czynności, ze stosunku pracy (stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy), działalności wykonywanej osobiście lub z praw majątkowych do wysokości zaliczki, do której pobrania zobowiązany jest płatnik.
Niekorzystną dla podatników zmianę stanowi możliwość kontroli na tzw. legitymację, czyli bez uprzedniego upoważnienia do kontroli, w czasie nieobecności podatnika. W razie nieobecności kontrolowanego lub osoby upoważnionej przez podatnika do reprezentowania w trakcie kontroli albo przedstawiciela osoby prawnej kontrola podatkowa może być wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi kontrolowanego lub innej osobie wykonującej czynności na rzecz kontrolowanego w miejscu wszczęcia kontroli.
Pozytywną natomiast zmianą jest wprowadzenie przepisów umożliwiających podpisywanie deklaracji przez pełnomocnika podatnika, płatnika lub inkasenta. Podpisanie deklaracji przez pełnomocnika zwalnia podatnika, płatnika lub inkasenta z obowiązku podpisania deklaracji, chyba że inne przepisy przewidują inaczej.
Jedną z najważniejszych zmian jest przekazanie uprawnień do wydawania wiążących interpretacji podatkowych dla ministra finansów. Interpretacji nie będą wydawali już naczelnicy urzędów skarbowych. Minister finansów na pisemny wniosek zainteresowanego wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Stosownie do swojej właściwości interpretacje indywidualne wydaje wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa. Przepisy te wejdą w życie jednak dopiero od 1 lipca 2007 r.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 127, poz. 1590).
Zmiany limitów w VAT
Wzrosną limity, które zwalniają z rejestracji jako podatnika VAT, oraz uprawniają do wyłączenia od VAT przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów.
Podatnicy, u których wartość sprzedaży opodatkowanej przekroczyła w 2006 roku równowartość 10 000 euro, w 2007 roku będą zobowiązani do rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług oraz rozliczania tego podatku. Zgodnie z nowym rozporządzeniem limit 10 000 euro na 2007 rok odpowiada kwocie 39 700 zł. Wzrósł on o 500 zł w porównaniu z limitem na 2006 roku, który wynosił 39 200 zł.
Ta sama kwota dotyczy uprawnienia do wyłączenia od podatku od towarów i usług wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Oznacza to, że jeżeli całkowita wartość wewnątrz-wspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczy w trakcie roku podatkowego kwoty 39 700 zł, to nie będzie się uważało, że stanowi to wewnątrzwspólnotowe nabycie. Dotyczy to towarów nabywanych przez:
- rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej,
- podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług,
- podatników zwolnionych od podatku ze względu na osiągane obroty,
- osoby prawne, które nie są podatnikami.
Z kolei w przypadku sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju dostawę towarów uznaje się za dokonaną poza terytorium kraju, jeżeli całkowita wartość towarów, wysyłanych lub transportowanych z tego samego państwa członkowskiego na terytorium kraju, pomniejszona o kwotę VAT, jest mniejsza lub równa w roku podatkowym od kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej równowartości 35 000 euro.
Ministerstwo wydało w tej sprawie rozporządzenie, które w roku 2007 określa ten limit na 139 000 zł. W porównaniu z 2006 rokiem (137 000 zł) kwota, która uprawnia do uznania sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju za dostawę towarów dokonaną poza terytorium kraju, wzrosła o 2000 zł.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie ministra finansów z dnia 21 listopada 2006 r. w sprawie określenia kwoty uprawniającej do zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 220, poz. 1604).
- Rozporządzenie ministra finansów z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie kwoty uprawniającej do wyłączenia od podatku od towarów i usług wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (Dz.U. nr 243, poz.1759).
- Rozporządzenie ministra finansów z dnia 5 grudnia 2006 r. w sprawie kwoty uprawniającej do uzyskania sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju za dostawę towarów dokonaną poza terytorium kraju (Dz.U. nr 230, poz.1677).
Zwolnienie tylko na pół roku
Minister finansów przedłużył obowiązujące dotychczas zwolnienia z obowiązku stosowania kas fiskalnych. Rozporządzenie będzie jednak ważne tylko pół roku.
Nowe rozporządzenie ministra finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących przedłużyło dotychczasowe zwolnienia z ewidencjonowania sprzedaży z użyciem kas fiskalnych zawarte w rozporządzeniu z 28 marca 2006 r. Minister nie wprowadził zmian do przepisów w tym zakresie. Kas fiskalnych nie będą musiały instalować nowe grupy podatników. Zwolnienia funkcjonujące na mocy rozporządzenia do końca ubiegłego roku będą obowiązywać jednak tylko do końca czerwca 2007 r.
Zwolnieni z obowiązku stosowania kas fiskalnych do 30 czerwca 2007 r. będą podatnicy rozpoczynający sprzedaż po 1 stycznia, gdy przewidywany przez nich udział obrotów ze sprzedaży towarów i usług wymienionych w pozycjach 1-39 załącznika do rozporządzenia przekroczy 70 proc. ich obrotów. Po tym czasie będą musieli zainstalować kasę, gdy przed końcem czerwca 2007 r. resort nie wyda nowego rozporządzenia przedłużającego zwolnienia. W przypadku gdy obroty ze sprzedaży określonej w załączniku będą równe 70 proc. lub mniejsze, obowiązek zainstalowania kasy fiskalnej nastąpi dopiero 1 września 2007 r.
Nie zmienią się zwolnienia dla niektórych podatników rozliczających się kartą podatkową. Ponadto zostaną utrzymane obowiązujące ograniczenia obrotów, po przekroczeniu których przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej będą musieli zaprowadzić przy pomocy kasy ewidencję obrotów i VAT. Chodzi o limit 20 tys. złotych w przypadku firm, które rozpoczną sprzedaż po 1 stycznia 2007 r. i limit 40 tys. zł dla firm, które działalność kontynuują, ale nie podlegają jeszcze obowiązkowi stosowania kas z powodu przekroczenia limitu w poprzednich latach.
Utrzymany zostaje także katalog zwolnień dla wielu usług, w tym związanych z ochroną zdrowia, prawniczych, rachunkowo-księgowych, ochroniarskich i detektywistycznych, naukowo-badawczych czy w zakresie edukacji.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie ministra finansów dnia 22 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. nr 243, poz. 1768).
Przepisy sankcyjne
W celu zapobieżenia wykorzystywaniu nowego zwolnienia przez nieuczciwych podatników do ustawy wprowadzono przepisy sankcyjne. Dodatkowa stawka podatku wyniesie 20 proc., jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego:
- podatnik powoła się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony;
- biorący pożyczkę (małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha) powoła się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Fiskus będzie mógł zastosować sankcję bez względu na to, w jakiej fazie będzie prowadzone postępowanie. Nowy przepis będzie dotyczył zarówno czynności sprawdzających, postępowania podatkowego oraz kontroli podatkowej, jak i postępowania kontrolnego.
Kwoty wolne
W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych pozostanie zwolnienie dla pożyczek otrzymanych na podstawie umowy zawartej między osobami z I grupy podatkowej (najbliższa rodzina oraz zięć, synowa i teściowie) do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu (9637 zł). W przypadku pozostałych osób wolne od podatku są od 1 stycznia 2007 r. pożyczki otrzymane w okresie kolejnych trzech lat - do 5000 zł od jednego podmiotu i do 25 000 zł od kilku podmiotów. Pożyczek takich nie trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego ani dokumentować ich otrzymania.
Od 1 stycznia nie obowiązuje już zasada solidarnej odpowiedzialności stron czynności cywilnoprawnej za zapłatę podatku. Obowiązek składania deklaracji i zapłaty podatku będzie ciążył wyłącznie na tej stronie czynności, która w ustawie została wskazana jako podatnik. Obowiązek podatkowy będzie spoczywał na:
- kupującym - przy umowie sprzedaży,
- obdarowanym - przy umowie darowizny,
- nabywcy własności nieruchomości - przy umowie dożywocia,
- składającym oświadczenie woli o ustanowieniu hipoteki - przy jej ustanawianiu,
- wspólnikach - przy umowie spółki cywilnej,
- spółce - przy innych spółkach niż cywilna,
- użytkowniku lub nabywającym prawo służebności - przy ustanowieniu odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności,
- biorącym pożyczkę lub przechowawcy - przy umowie pożyczki i depozytu nieprawidłowego,
- na nabywcy rzeczy lub prawa majątkowego ponad udział w spadku lub we współwłasności - przy umowie o dział spadku lub zniesienie współwłasności,
- stronach czynności - przy umowie zamiany.
Skorzysta najbliższa rodzina
Najbardziej korzystną zmianą dla podatników w spadkach i darowiznach będzie zwolnienie podatkowe obowiązujące pomiędzy członkami najbliższej rodziny. Każde zwolnienie od podatku wymaga jednak spełnienia określonych wymogów.
Zmianą, na którą najbardziej czekali podatnicy, dotyczy opodatkowania spadków i darowizn w ramach najbliższej rodziny. Nowe zwolnienie dotyczy nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Od tego roku kwoty przekazywane lub dziedziczone w ramach tej grupy najbliższych osób są zwolnione z podatku. Zwolnienie to przysługuje podatnikom, jednak pod warunkiem, że dopełnią oni określonych obowiązków względem organów podatkowych.
Termin zgłoszenia
Nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę będzie podlegało zwolnieniu, jeżeli podmioty te zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Obowiązek ten musi być dopełniony w określonym terminie. W myśl obowiązujących od początku roku przepisów należy tego dokonać w ciągu miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Podatnik powinien więc zgłosić otrzymane rzeczy i prawa majątkowe w ciągu miesiąca od:
- wykonania zapisu, dalszego zapisu lub polecenia - w razie nabycia w drodze zapisu, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego,
- zaspokojenia roszczenia lub jego części - w razie nabycia tytułem zachowku,
- śmierci wkładcy - w razie nabycia praw do wkładów oszczędnościowych na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci,
- śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego - w razie nabycia jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci,
- złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego - przy nabyciu w drodze darowizny albo od chwili spełnienia przyrzeczonego świadczenia - w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy. Jeśli jednak ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek ten będzie istniał od chwili złożenia takich oświadczeń,
- wykonania polecenia - przy nabyciu z polecenia darczyńcy,
- uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie - przy nabyciu w drodze zasiedzenia,
- zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności - przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
- ustanowienia nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania - przy nabyciu tych praw.
Jeśli nabycie nastąpiło pod warunkiem zawieszającym obowiązek zgłoszenia tego nabycia, trzeba je będzie wykonać w ciągu miesiąca od ziszczenia się warunku. Jeśli nabywca nie złoży stosownej deklaracji, to spadek lub darowizna będą opodatkowane na zasadach przewidzianych dla I grupy podatkowej, czyli wg zasad obowiązujących do 31 grudnia 2006 r. Może się jednak zdarzyć, że nabywca nie dotrzyma wskazanego miesięcznego terminu, ponieważ nie będzie wiedział o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych. W takiej sytuacji przepisy przewidują, że jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie miesięcznego terminu do ich zgłoszenia, zwolnienie stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie miesiąca od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu. Samo późniejsze zgłoszenie nie będzie jednak wystarczające. Podatnik musi także równocześnie ze zgłoszeniem uprawdopodobnić fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.
Obowiązek zgłoszenia nabycia został wyłączony tylko w dwóch przypadkach. Otóż nie trzeba będzie zawiadamiać urzędu, gdy:
- wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat - poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie - nie przekracza 9637 zł,
- nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego - w tym przypadku zawiadomienia takiego dokona notariusz jako płatnik podatku.
DANE W ZGŁOSZENIU
Jeśli przedmiotem nabycia tytułem darowizny będą środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekroczy kwotę 9637 zł, w zgłoszeniu trzeba będzie podać również dane dotyczące sposobu przekazania środków pieniężnych.
UTRATA ZWOLNIENIA
Podatnik utraci prawo do całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn nabycia własności lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy wtedy, gdy nie zgłosi zwolnionej z podatku darowizny w urzędzie skarbowym.
Ważne dokumenty
Złożenie zawiadomienia to nie jedyny warunek umożliwiający korzystanie ze zwolnienia. Na podatników nałożony został również obowiązek dokumentacyjny. Przepisy wymagają właściwego udokumentowania otrzymania środków pieniężnych, jeśli są one przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy. Obowiązek ten istnieje, jeśli wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Jako wystarczający sposób udokumentowania otrzymania tego rodzaju środków pieniężnych ustawodawca wskazał dowód przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekaz pocztowy.
Od 1 stycznia 2007 r. nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy podlega opodatkowaniu według stawki 20 proc., jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny, a należny podatek od tego nabycia nie został wcześniej zapłacony.
Darowizna mieszkania
Znowelizowana ustawa zachowała również ulgę na przekazywane np. w formie darowizny mieszkania. Korzystne dla podatników zwolnienie obowiązuje jednak w innym niż dotychczas kształcie. W przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m 2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału. Dotyczy to sytuacji, jeśli nabycie własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie następuje:
- w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
- w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
- w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza.
Warunki konieczne
Tak jak w poprzednim stanie prawnym podatnik, który zechce skorzystać z tego zwolnienia i nie zapłacić podatku, będzie musiał spełnić wiele ustawowych wymogów, którymi obwarowane jest prawo do zwolnienia. I tak podatnik nie może być właścicielem innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nim przeniesie własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, skarbu państwa lub gminy w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego. Podatnik nie może też dysponować spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub być właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym. W razie dysponowania tymi prawami powinien przekazać je zstępnym lub przekazać do dyspozycji spółdzielni w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego. Aby skorzystać ze zwolnienia, nie można też być najemcami lokalu lub budynku albo - będąc takim najemcą - należy rozwiązać umowę najmu w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego. Zmienione przepisy wprowadziły też nowy wymóg dotyczący zameldowania na pobyt stały przez określony czas dla osób, którym zostanie podarowane mieszkanie. Aby skorzystać ze zwolnienia, podatnik musi też zamieszkiwać będąc zameldowanym na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonać jego zbycia przez okres 5 lat:
- od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego - jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
- od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. nr 222, poz. 1629).
- Rozporządzenie ministra finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. nr 243, poz. 1762).
Więcej za benzynę i papierosy
Z początkiem roku wzrasta stawka akcyzy na benzynę oraz papierosy. Oznacza to, że w cenie kupowanego paliwa oraz paczki papierosów będzie znajdował się wyższy podatek akcyzowy, co zapewne wpłynie na wzrost tych produktów.
Od 1 stycznia nastąpił wzrost podatku akcyzowego zawartego w cenie 1 litra benzyny. Do końca grudnia 2006 roku od 1000 l benzyny producenci płacili 1315 zł podatku akcyzowego, czyli 1,32 zł na litr. Z początkiem stycznia stawka wzrosła do kwoty 1565 zł za 1000 litrów, co oznacza, że nastąpił wzrost na litrze o 25 groszy. Później, bo od 15 stycznia wzrośnie też akcyza na wyroby tytoniowe, określana dla papierosów w stawce kwoto-procentowej. Na razie stawka akcyzy dla wyrobów tytoniowych sprzedawanych w kraju, dostarczanych wewnątrzwspólnotowo, nabywanych wewnątrzwspólnotowo oraz importowanych wynosi:
- dla papierosów - 75,12 zł za każde 1000 sztuk i 31,30 proc. maksymalnej ceny detalicznej,
- dla cygar i cygaretek - 134,00 zł za każde 1000 sztuk,
- dla tytoniu do palenia:
a) ciętego tytoniu do ręcznego sporządzania papierosów - 52,00 zł za każdy 1 kilogram i 21,67 proc. maksymalnej ceny detalicznej,
b) innego tytoniu do palenia - 59 proc. maksymalnej ceny detalicznej.
Od 15 stycznia stawka akcyzy na wyroby tytoniowe wyniesie:
- dla papierosów - 80,87 zł za każde 1000 sztuk i 33,70 proc. maksymalnej ceny detalicznej,
- dla cygar i cygaretek - 149,00 zł za każde 1000 sztuk,
- dla tytoniu do palenia:
a) ciętego tytoniu do ręcznego sporządzania papierosów - 56,80 zł za każdy 1 kilogram i 23,67 proc. maksymalnej ceny detalicznej,
b) innego tytoniu do palenia - do wysokości 59 proc. maksymalnej ceny detalicznej.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie ministra finansów z dnia 21 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego (Dz.U. nr 246, poz. 1805).
Drogi wewnętrzne z podatkiem
W 2007 roku wzrastają maksymalne stawki podatku od nieruchomości oraz od środków transportowych. Opodatkowane będą podatkiem od nieruchomości drogi wewnętrzne, ale z początkiem 2008 roku zniknie podatek transportowy od ciężarówek o masie 3,5 tony.
Z początkiem roku wzrosły określone w ustawie maksymalne stawki podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych. Nie oznacza to automatycznej podwyżki obowiązujących w gminach stawek, gdyż ustawa określa tylko maksymalną ich wysokość, a rady gmin, w drodze uchwały, określają obowiązującą wysokość stawek podatku.
Od 1 stycznia 2007 r. nastąpi zmiana w opodatkowaniu dróg podatkiem od nieruchomości, gdyż będą mu podlegać także drogi wewnętrzne. Do tej pory opodatkowanie dróg wewnętrznych było problematyczne, gdyż większość praktyków uważała, że nie podlegają one podatkowi, natomiast resort finansów twierdził, że drogi wewnętrzne są także opodatkowane.
Nowelizacja doprecyzowuje liczne przepisy dotyczące podatku od nieruchomości. Uściślono m.in., że podstawę opodatkowania w przypadku budowli (lub ich części), od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, stanowi ich wartość rynkowa określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego.
Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wprowadza modyfikacje zasad płatności w podatku od środków transportowych. Zrezygnowano z obowiązku uiszczania równych rat na rzecz rat proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego. Zmiana ta powinna ułatwić podatnikom prawidłowe uiszczanie podatku. Jednak najważniejsze zmiany wejdą w życie dopiero od 1 stycznia 2008 r. Chodzi tu o postulowane przez przedsiębiorców wyłączenie z podatku od środków transportowych 3,5-tonowych ciężarówek. Do tego czasu opodatkowaniu będą podlegały samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej od 3,5 tony i poniżej 12 ton. Od 2008 roku podatkiem zostaną objęte samochody ciężarowe powyżej 3,5 tony.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 249, poz. 1828).
Przewodnik przygotowali:
Agnieszka Pokojska, Edyta Wereszczyńska, Marcin Musiał, Bogdan Świąder
Gazeta Prawna Nr 5/2007 [Dodatek: Tygodnik Podatkowy] z dnia 2007-01-08