Czy dopłaty są przychodem? Czy wspólnik, który wcześniej sprzedał udziały, może niezwróconą wartość dopłat odpisać w koszty?
Dopłaty nie są przychodem. Były wspólnik spółki z o.o. w przypadku nieotrzymania zwrotu wniesionych dopłat nie może zaliczyć ich do kosztów uzyskania przychodów.
Do przychodów nie zalicza się dopłat wnoszonych do spółki. Podstawą prawną jest tu art. 12 ust. 4 pkt 11 updop. Warunkiem takiej kwalifikacji otrzymywanych przez spółkę z o.o. środków jest to, aby wniesienie dopłat nastąpiło na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych.
Przykład
W spółce z o.o. gmina posiada 100% udziałów. Spółka została powołana, aby zapewnić ciągłość, powszechność i dostępność świadczeń w zakresie lokalnego transportu zbiorowego dla mieszkańców gminy. Umowa spółki dopuszcza możliwość wnoszenia dopłat do spółki. Mogą być one przeznaczone na zwiększenie kapitału rezerwowego tworzonego w przypadku, gdy przychody ze sprzedaży biletów nie pokryją uzasadnionych kosztów pracy przewozowej. W takiej sytuacji gmina wniesie dopłaty na pokrycie strat w wysokości odpowiadającej wartości ulg i bezpłatnych przewozów. Spółka podjęła uchwałę o wniesieniu dopłat w wysokości 2 000 000 zł. Zostały wniesione w 10 ratach, każda po 200 000 zł. Dopłaty te nie stanowią przychodu dla spółki z o.o.
Dopłaty mogą być oczywiście zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym. Problemy pojawiają się w przypadku sprzedaży udziałów przed zwrotem wniesionych dopłat. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dopłat, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 11 updop, oraz ich zwrotu.
Przykład
Spółka X będąc udziałowcem w innej spółce z o.o. Y, dokonała dopłaty do jej kapitału w 2000 roku. W 2001 r. uchwałą spółki Y podjęto decyzję o zwrocie dopłat, które zostały zwrócone tylko w części. W 2001 r. firma X sprzedała swoje pozostałe udziały spółki Y innemu podmiotowi i przestała być tym samym jej wspólnikiem. Pozostała niezwrócona część dopłaty nie podlega zwrotowi spółce X, gdyż ta przestała być jej udziałowcem w momencie zbycia posiadanych udziałów. Spółka X nie ma prawa niezwróconej części dopłat uznać za koszt uzyskania przychodów, bowiem dopłaty są przypisane do udziałów, a nie do wspólnika.
• art. 12 ust. 4 pkt 11, art. 16 ust. 1 pkt 53 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 787, poz. 683
Tomasz Król
specjalista w zakresie podatków dochodowych, pracownik redakcji