Jesteśmy spółką z o.o. i posiadamy 100% udziałów w spółce kapitałowej na terenie Rosji. W spółce tej nie powołano rady nadzorczej ani komisji rewizyjnej. Czy koszty nadzoru nad jej działalnością (bilety lotnicze, diety wyjeżdżających do tej spółki naszych pracowników) są dla nas kosztem uzyskania przychodu? Nasz nadzór jest nadzorem właścicieli nad działalnością spółki.
Nie. Wydatki na nadzór nad działalnością spółki zależnej nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu, w przypadku gdy tymi kosztami nie obciąża się spółki zależnej.
Dla zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów spełnione muszą być następujące warunki:
• między wydatkiem a przychodem uzyskanym lub racjonalnie spodziewanym musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy,
• wydatek nie znalazł się w kategorii wydatków rodzajowo wyłączonych, które zostały określone w art. 16 ustawy.
Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, jeśli pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami. Są to więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, czyli związane z funkcjonowaniem firmy. Nie można wymienionych przez spółkę wydatków zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, gdyż nie można ich odnieść do przychodów uzyskiwanych przez spółkę. Jedynym przychodem, na jaki może liczyć spółka z tytułu udziałów w innej jednostce, jest dywidenda, której wysokość nie jest bezpośrednio ani pośrednio związana z poniesionymi kosztami nadzoru. Przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się przychodów z tytułu dywidend oraz z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych (art. 7 ust. 3 pkt 2 updop).
Zasada istnienia związku między poniesionym kosztem a oczekiwanym przychodem ma wprawdzie znaczenie dominujące, jednak zakres i forma bezpośredniego powiązania obydwu tych kategorii nie są jednoznacznie określone i z tego właśnie względu ustalenie takiego związku powinno być oparte na przesłankach racjonalnych, a nie formalnych.
• art. 15 i 16 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 78, poz. 684
Marek Żochowski
doradca podatkowy