Spółka ubiega się o środki pomocowe z Unii Europejskiej. Aby profesjonalnie przygotować odpowiedni wniosek i skompletować wymagane dokumenty, korzysta z usług firmy zajmującej się przygotowywaniem tego typu dokumentacji. Czy wynagrodzenie na rzecz tej firmy możemy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów? Czy dla takiej kwalifikacji ma znaczenie, czy uzyskamy środki z Unii?
Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, np. koszty związane z funkcjonowaniem firmy. W odniesieniu do kosztów, które bezpośrednio wpływają na osiągane przychody, można jej powiązać z konkretnym przychodem i, co do zasady, podlegają one zaliczeniu w dacie osiągnięcia tego przychodu. W przypadku natomiast kosztów, których nie można bezpośrednio powiązać z osiąganymi przychodami, gdyż są np. związane z całokształtem działalności podatnika, podlegają one zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów z chwilą ich faktycznego poniesienia.
Wydatki z tytułu korzystania z usług firmy doradczej nie mogą być powiązane z konkretnym przychodem uzyskanym przez spółkę, w tym również z ewentualnymi środkami unijnymi. Niewątpliwie wiążą się one z prowadzoną przez spółkę działalnością. Z tych też względów wydatki z tego tytułu mogą podlegać zaliczeniu do kosztów podatkowych.
Przy ocenie stanu faktycznego przedstawionego przez spółkę należy mieć również na uwadze inne postanowienia ustawy podatkowej. Jak wynika z art. 17 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.p., wolne od podatku są dochody uzyskane przez podatników m.in. od organizacji międzynarodowych przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi organizacjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe. Zwolnienie to ma zastosowanie również w przypadku, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielenia środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc.
Przepis ten wprowadza więc zwolnienie od podatku dochodów pochodzących ze środków pomocowych. Jednocześnie art. 7 u.p.d.o.p. określa, iż przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się przychodów ze źródeł przychodów, jeżeli dochody z tych źródeł są wolne od podatku, jak również nie uwzględnia się kosztów uzyskania tych przychodów.
W sytuacji przedstawionej przez spółkę rozwiązanie wynikające z powyższego art. 7 u.p.d.o.p. nie powinno mieć jednak zastosowania. Jakkolwiek dochód z tytułu ewentualnego otrzymania środków unijnych podlega zwolnieniu od podatku, to jednak koszty na wynagrodzenie firmy doradczej nie powinny być uznane za koszty uzyskania tych przychodów. Jak to podniesiono powyżej, wydatki te nie powinny być odnoszone do konkretnego przychodu spółki – środków z Unii Europejskiej – ale do jej ogólnej działalności.
Ponadto należy zauważyć, że wydatki (koszty) bezpośrednio sfinansowane z dochodów, o których mowa m.in. w art. 17 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.p., a więc ze środków unijnych, nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. A zatem w sytuacji, gdyby spółka sfinansowała z otrzymanych środków pomocowych wynagrodzenie firmy doradczej, to wydatki te nie mogłyby zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.
Reasumując, spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na wynagrodzenie firmy doradczej, i to bez względu, czy starania o środki unijne zakończą się pozytywnie, czy też nie. Wydatki na rzecz firmy doradczej powinny bowiem podlegać zaliczeniu do kosztów funkcjonowania spółki, a tym samym podlegać zaliczeniu do kosztów podatkowych w dacie ich faktycznego poniesienia. Na uwadze oczywiście należy mieć ograniczenia wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 58 u.p.d.o.p., o którym była mowa powyżej.
Jarosław Skrzyński
Podstawa prawna:
art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).