W związku z koniecznością wymiany w zestawie komputerowym części składowych w postaci monitora i procesora zakupiono nowy monitor i procesor, które dołączono do tego zestawu. Czy poniesione wydatki mogły być zaliczone do kosztów w miesiącu zakupu - w lipcu 2002 r. i przekazania do używania? Czy też, tak jak je zaliczono do kosztów - w październiku 2002 r.? Czy wydatki te wpływały na powiększenie wartości środka trwałego, skoro nie przekraczały 3500 zł?
W sytuacji gdy spółka zaliczała te części w tym samym roku, ale nieco później niż w momencie przekazania ich do używania (w październiku zamiast w lipcu), spółka działała na swoją niekorzyść, zawyżając zaliczkę na podatek dochodowy za lipiec 2002 r.
W 2002 r. przepis art. 16g ust. 13 updop brzmiał: ...jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z ust. 1 i 3–11, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3500 zł (...) Nie było wówczas również przepisów dotyczących odłączenia i przyłączenia części składowych.
Monitor i procesor nie są środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji, w tym również na podstawie art. 16f ust. 3 updop. Nie spełniają bowiem definicji środka trwałego zawartej w art. 16a updop, bowiem same nie są zdatne do używania. Są to jedynie części komputera. Ponieważ cena jednostkowa ich nabycia nie przekraczała 3500 zł, mogły być zaliczone do kosztów uzyskania, nie powodowały bowiem ulepszenia zestawu komputerowego.
Nie miał do nich również zastosowania przepis art. 16d ust. 1 updop, zgodnie z którym podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku wymienionych w art. 16a i 16b, których wartość początkowa określona zgodnie z art. 16g nie przekracza 3500 zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania. Części nie stanowią bowiem składników majątku, o których mowa w art. 16a i 16b, tj. środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych. Wydatki z tego tytułu mogą być zaliczane do kosztów roku, którego dotyczą.
• art. 16d i 16g ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
Krzysztof Wieluński
ekonomista, konsultant podatkowy