5 czerwca br. podpisaliśmy umowę leasingową na samochód, który obecnie spełnia wymogi wzoru Lisaka dotyczące ładowności. Czy po 22 sierpnia, kiedy zaczną obowiązywać zmienione przepisy ustawy o VAT, również będziemy mogli odliczać podatek od rat leasingowych w pełnej wysokości?
1 czerwca br. weszła w życie nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług. Jednak przepisy dotyczące zasad rozliczania podatku naliczonego z tytułu nabycia samochodów zaczną obowiązywać od 22 sierpnia br., czyli po upływie 90 dni od dnia ogłoszenia nowelizacji do ustawy. Przepisy dotyczące odliczania podatku VAT od rat leasingowych wynikających z umów leasingowych samochodów również będą obowiązywały od 22 sierpnia.
Z licznych pytań, które napływają od podatników wynika, że mają oni problem z określeniem, czy umowy leasingowe zawierane przez nich w tzw. okresie przejściowym, czyli od 1 czerwca do 22 sierpnia br., będą dawały prawo do pełnego odliczania VAT wynikającego z rat leasingowych czy też tylko częściowego – do wysokości 60% podatku.
Otóż analizując przepisy ustawy o VAT należy stwierdzić, że ustawodawca nie wprowadził żadnych przejściowych przepisów w tym zakresie. Można powiedzieć, że powstała pewnego rodzaju luka.
Jak wspominaliśmy, znowelizowany art. 86 ustawy o VAT zacznie obowiązywać od 22 sierpnia br. Zgodnie z jego brzmieniem prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury nabycia samochodu mają tylko ci podatnicy, którzy nabyli samochód o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony. Natomiast w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca – nie więcej jednak niż 6000 zł.
Od 22 sierpnia br. podatnicy, którzy nabędą samochód o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony, będą mogli odliczyć 100% podatku z faktury.
Takie same zasady obowiązują podatników użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze. Jeśli masa całkowita nie przekracza 3,5 tony, kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie może jednak przekroczyć 6000 zł.
W przypadku Czytelnika sytuacja jest o tyle skomplikowana, że w momencie kiedy podpisywał on umowę leasingu samochodu, tj. 5 czerwca, obowiązywały stare przepisy ustawy. Samochód, który jest przedmiotem leasingu, spełniał wymogi ładowności określone wzorem Lisaka, który przestanie obowiązywać od 22 sierpnia. Czytelnik ma zatem prawo do odliczania w pełnej wysokości kwot podatku naliczonego od rat leasingowych, ale tylko do 21 sierpnia, ponieważ od 22 sierpnia będzie mógł odliczyć już tylko 60% naliczonego podatku, a łączna wartość odliczenia w całym okresie trwania umowy nie może przekroczyć kwoty 6000 zł.
Podatnicy, którzy zawarli umowę leasingu samochodu w okresie przejściowym, muszą pamiętać o granicznej dacie 21 sierpnia, ponieważ tylko do tej daty przysługuje im pełne odliczenie podatku.
Na gruncie naszych rozważań powstaje kolejny problem. Mianowicie, w jaki sposób podatnicy powinni rozliczyć podatek wynikający z faktury dokumentującej ratę leasingową za sierpień. Jak już bowiem wiemy, zasady opodatkowania umów leasingowych zawartych w okresie od 1 czerwca do 22 sierpnia, ulegną zmianie 22 sierpnia 2005 r. Data ta zbiega się z okresem rozliczeniowym w podatku VAT, który podatnicy rozliczają w okresach miesięcznych. W jaki sposób podatnik powinien zatem rozliczyć wydatki dokonywane w sierpniu? Najwłaściwsze byłoby następujące postępowanie podatnika: fakturę dokumentującą ratę leasingową za sierpień należy podzielić wartościowo i od wartości odpowiadającej proporcjonalnie 21/31 odliczyć podatek w całości, a od pozostałej kwoty tylko 60% podatku.
Przykład
Faktura za sierpień dokumentująca ratę leasingową opiewała na 5000 zł podatku VAT. Rozliczenie tej faktury powinno przebiegać następująco:
(5000 × 21/31) × 1 + (5000 × 10/31) × 0,6 = 3387,1 + 967,7 = podatek VAT 4354 zł
Prawdopodobnie podatnicy będą uciekać się do różnych sposobów rozliczenia. Nie wiadomo jednak, jak będą do tego podchodziły organy podatkowe. Oczywiście najbezpieczniej jest po prostu w rozliczeniu za sierpień dokonać odliczenia 60% podatku wynikającego z faktury dokumentującej ratę leasingową za sierpień.
Ewa Michalak
Podstawa prawna
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 90, poz. 756