Spółka z o.o. X, będąca podatnikiem podatku VAT, zaciągnęła pożyczkę pieniężną u innego podatnika, również spółki z o.o. Y. W ramach spłaty tej pożyczki spółka X zobowiązała się do przeniesienia na rzecz spółki Y prawa własności do budynku będącego od kilku lat w jej posiadaniu. Czy takie przeniesienia prawa własności podlega opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r.?
Pożyczka: Jeżeli w ramach spłaty zaciągniętej pożyczki spółka dokonuje przeniesienia prawa własności nieruchomości, stanowiącej jednocześnie towar używany, na rzecz innej spółki, to na podstawie przepisów ustawy o VAT czynność taka jest zwolniona z opodatkowania tym podatkiem, pod warunkiem że pożyczkobiorcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z tą nieruchomością.
Na podstawie przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, czyli w Polsce.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Przeniesienie prawa własności do nieruchomości przez pożyczkobiorcę, czyli spółkę X, w ramach spłaty zaciągniętej pożyczki u pożyczkodawcy, czyli spółki Y, stanowi odpłatną dostawę towarów, a więc będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
Przeniesienie przez pożyczkobiorcę prawa własności nieruchomości w zamian za spłatę pożyczki na rzecz pożyczkodawcy stanowi odpłatną dostawę towarów.
W przypadku dostawy budynku lub budowli trwale związanych z gruntem albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania – zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT – nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Czytelnik w swoim pytaniu zawarł informację, że jest właścicielem nieruchomości od kilku lat, w związku z tym, jeżeli nieruchomość ta spełnia warunki do tego, aby uznać ją za towar używany, to zastosowanie znajdzie regulacja zawarta w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Zgodnie z jego treścią zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dodajmy, że budynek uznaje się za używany, jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę, minęło co najmniej 5 lat.
Podsumowując, należy stwierdzić, że jeżeli spółka X nie dokonała obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i owa nieruchomość stanowi towar używany, to spółka X nie ma obowiązku naliczać podatku VAT od transakcji przeniesienia prawa własności nieruchomości na spółkę Y.
Magdalena Jabłecka
Podstawa prawna
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535