W czerwcu 2004 r. otrzymałem jako agent fakturę VAT za niedobory towarów z naliczonym 22% VAT. Czynność ta nie powinna być opodatkowana VAT. Jednak odliczyliśmy podatek z tej faktury. Czekamy na korektę faktury. Czy mieliśmy prawo odliczyć VAT i kiedy ewentualnie możemy go skorygować?
RADA
Ponieważ niedobory nie podlegają opodatkowaniu VAT, nie mieli Państwo prawa do odliczenia VAT wynikającego z tej faktury. Aby obniżyć kwotę zawyżonego podatku naliczonego wykazanego w deklaracji za czerwiec 2004 r., nie musicie czekać na fakturę korygującą. Należy dokonać korekty jak najszybciej.
UZASADNIENIE
W przypadku stwierdzenia przez Państwa kontrahenta niedoborów w towarze nie powinien on wystawiać faktury z naliczonym VAT. Stwierdzone w towarze niedobory nie podlegają opodatkowaniu VAT, gdyż nie stanowią żadnej z czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. W momencie otrzymania faktury dokumentującej stwierdzone niedobory nie mieli Państwo prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z tej faktury. W tym czasie obowiązywał bowiem przepis § 14 rozporządzenia wykonawczego, w którym określono przypadki, jakie faktury i faktury korygujące nie dają prawa do obniżenia podatku naliczonego. Wśród nich wskazano m.in. sytuacje, kiedy otrzymana faktura dokumentowała transakcję niepodlegającą opodatkowaniu.
W tym miejscu warto zauważyć, że gdyby otrzymali Państwo taką fakturę w czerwcu br., istniałaby możliwość odliczenia VAT z takiej faktury bez potrzeby dokonywania korekty. Od 1 czerwca br. przepisy określające, jakie faktury, faktury korygujące i duplikaty faktur nie dają prawa do odliczenia wynikającego z nich VAT, zostały przeniesione do ustawy o VAT. Zmianie na lepsze dla podatników uległo również brzmienie przepisu dotyczącego zakazu odliczania VAT z faktur dokumentujących transakcje, które nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Do tej pory wystarczającą przesłanką uniemożliwiającą prawo do odliczenia był sam fakt, że dana czynność nie podlegała VAT. Obecnie można odliczyć VAT z takiej faktury, pod warunkiem że kwota wykazana na fakturze została uregulowana przez nabywcę.
Biorąc pod uwagę obecne brzmienie tego przepisu, należy przyjąć, że sam fakt otrzymania faktury dokumentującej czynność niepodlegającą VAT nie jest wystarczający, aby definitywnie przekreślić prawo do odliczenia. Podatnik, który taką fakturę otrzymał, musiałby jeszcze nie uregulować wynikającej z niej należności. Jeżeli zaś kwota wykazana na fakturze została uregulowana, podatnik ma prawo do odliczenia zapłaconego VAT, mimo że czynność nie podlega opodatkowaniu.
ZAPAMIĘTAJ
Od 1 czerwca br. nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku faktury do- kumentujące transakcje, które nie podlegają opodatkowaniu VAT, są zwolnione z tego podatku – a kwota wykazana na fakturze nie została uregulowana.
Jeżeli w czerwcu 2004 r. odliczyli Państwo VAT z faktury dokumentującej stwierdzone niedobory, to zgodnie z obowiązującymi wtedy przepisami nie mieli Państwo takiego prawa, przez co zawyżyliście w deklaracji kwotę podatku naliczonego. W tej sytuacji, mimo że czekają Państwo na korektę faktury, na podstawie której dokonaliście odliczenia, aby obniżyć kwotę zawyżonego podatku – nie musicie jej posiadać. Wprawdzie przepisy stanowią, że nabywca dokonuje obniżenia podatku naliczonego w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzymał fakturę korygującą, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby dokonać takiej korekty przed otrzymaniem faktury korygującej. W takim przypadku jest wskazane jak najszybsze dokonanie korekty deklaracji, przed ewentualną kontrolą urzędu skarbowego.
• § 14 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów – Dz.U. Nr 97, poz. 970; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 95, poz. 797, uchylony z dniem 1 czerwca 2005 r.
• art. 88 ust. 3a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
Magdalena Piwowarska
specjalista w zakresie VAT