Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Przedmiotem działalności jest świadczenie usług hotelowych. Żona zawiesiła swoją działalność. Posiadamy też rozdzielność majątkową. Jednak przed rozdzieleniem majątku i w czasie, gdy również żona prowadziła działalność gospodarczą, kupiliśmy budynek hotelowy. Czy wydatki na remont lub ulepszenie ponoszone przez moją firmę można w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, czy należy je dzielić w zależności od posiadanego udziału w budynku?
Z listu wynika, że małżonkowie nabyli budynek hotelowy w czasie trwania małżeństwa i stanowił on ustawową wspólność majątkową. Następnie między małżonkami została zawarta umowa wyłączenia ustawowej współwłasności majątkowej. Z pytania nie wynika jednak, czy między małżonkami nastąpił podział majątku dorobkowego, w skład którego wchodził budynek hotelowy.
Należy wyjaśnić, że majątkowa wspólność ustawowa małżonków należy do tzw. wspólności łącznej (wspólność do niepodzielnej ręki). W czasie trwania wspólności ustawowej małżonków nie można więc określić proporcji, w jakiej pozostają udziały jednego małżonka we własności poszczególnych składników dorobkowych. Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonków nieruchomość nią objęta (w tym przypadku budynek hotelowy) stała się współwłasnością małżonków w częściach ułamkowych, tj. po 1/2 części, jeśli nie doszło do podziału majątku dorobkowego i przyznania tego składnika majątku jednemu z małżonków.
Stosownie do art. 22 ust. 1 updof kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Aby został spełniony warunek pozwalający na zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na ulepszenie ponoszonych przez firmę męża, budynek ten powinien zostać zaliczony przez podatnika do środków trwałych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Zgodnie z art. 22a ust. 1 pkt 1 updof za środki trwałe podlegające amortyzacji uznaje się stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania m.in. budynki o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Z przepisu wynika, że o zaliczeniu danego składnika majątku do środków trwałych podatnika decydujące znaczenie ma forma jego własności. Odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane od własnych środków trwałych lub stanowiących współwłasność podatnika.
W przypadku gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.
Ze stanu faktycznego wynika, że żona zawiesiła swoją działalność gospodarczą, a więc nie wykorzystuje budynku hotelowego stanowiącego współwłasność małżonków.
W świetle powołanych przepisów firma małżonka, w przypadku zaliczenia budynku hotelowego do środków trwałych w prowadzonej działalności gospodarczej, ma prawo odpisać wydatki na remont w koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości, pod warunkiem że efektem wykonanych prac remontowych nie jest zwiększenie wartości technicznej, użytkowej, a w konsekwencji wartości początkowej środka trwałego stanowiącej podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych.
Natomiast wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie środka trwałego, które zgodnie z odrębnymi przepisami powiększają wartość tego środka stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych, nie są uznawane za koszt uzyskania przychodu.
Maria Tatarska
odpowiadamy na pytania: www.infor.pl/pytaniasfk
Podstawy prawne
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538