Firma nasza otrzymała od hurtowni premię pieniężną za terminowe płatności. Premia będzie wypłacana w postaci dodatkowych upustów przy kolejnych zamówieniach. Czy premia ta powinna być udokumentowana przez dostawcę fakturą korygującą obniżającą cenę towarów? Czy nasza firma powinna wykazać tę premię jako przychód?
RADA
W przypadku opisanym w pytaniu, czyli kiedy premia będzie realizowana nie jako wypłata pieniężna, ale upust (rabat) związany z dostawą towarów, to powinna być udokumentowana fakturą korygującą przez dostawcę. W związku z tym nie będzie ona stanowiła przychodu, ale obniży koszt zakupu towarów. W uzasadnieniu wskażemy także rozwiązanie dotyczące sytuacji, w której premia nie jest związana z konkretną dostawą.
UZASADNIENIE
Prawidłowe zakwalifikowanie otrzymanej od kontrahenta premii pieniężnej uzależnione jest od postanowień konkretnej umowy, z wyraźnym określeniem skutków dla dostawcy i nabywcy. Należy jednak pamiętać, że o charakterze danego świadczenia nie decyduje ustalona przez strony nazwa umowy, lecz jej rzeczywista realizacja. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie zostały wypłacone, czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie. Rozwiązanie tych sytuacji – poniżej.
Premia związana z konkretną dostawą
W przypadku gdy wypłaconą kontrahentowi premię pieniężną można przyporządkować konkretnej transakcji, to premia ta stanowi formę rabatu obniżającego kwotę należną z tytułu sprzedaży towarów, ponieważ pośrednio obniżeniu ulega cena towaru. Także przy wypłacie premii pieniężnej za wcześniejsze uregulowanie należności z tytułu sprzedaży towarów następuje obniżenie ceny towaru. W takim przypadku wypłacone premie pieniężne stanowić będą formę obniżenia ceny (rabat). Wówczas zastosowanie znajduje przepis art. 29 ust. 4 ustawy o VAT oraz § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2005 r. Nr 95, poz. 798 ze zm.). Dostawca towaru zobowiązany jest wówczas wystawić fakturę korygującą sprzedaż.
PRZYKŁAD
Dostawca wystawił fakturę VAT za sprzedany towar 5 listopada, z terminem płatności 5 grudnia. Na fakturze zamieścił informację, iż realizacja terminowej płatności spowoduje obniżkę ceny towaru o 5% wartości brutto. Odbiorca towaru dokonał zapłaty 4 grudnia, zyskując w ten sposób prawo do obniżki ceny zakupionego towaru. Zapłata uwzględniała już rabat i wynosiła 95% wartości brutto faktury. Dostawca wystawi fakturę korygującą, obniżając sprzedany towar o 5% wartości brutto.
Premia nie jest związana z konkretną dostawą
W sytuacji gdy premia pieniężna nie jest świadczeniem powiązanym z konkretną transakcją, lecz przyznawana jest kontrahentowi za spełnienie określonych warunków (zachowań bądź tolerowania czynności lub sytuacji), wówczas premia ta może być na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług uznana za odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy. Na jego podstawie przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W szczególności, jeśli premia pieniężna nie jest związana z konkretną transakcją, lecz ze wszystkimi lub co najmniej kilkoma transakcjami, a jej przyznanie uzależnione jest od osiągnięcia określonego pułapu obrotów w określonym czasie, to należy traktować ją jako wynagrodzenie za usługę i dokumentować fakturą VAT.
Minister Finansów w oficjalnej interpretacji przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z 30 grudnia 2004 r., nr PP3-812- -1222/2004/AP/4026, stwierdził, że: (…) premie pieniężne wypłacane z tytułu dokonywania przez nabywcę np. nabyć określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie lub też dokonywania terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie i w określony sposób i premie te nie są związane z żadną konkretną dostawą. W takich przypadkach należy uznać, że wypłacona premia pieniężna związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.
• art. 8 ust. 1, art. 29 ust. 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
• § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 95, poz. 798; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 102, poz. 860
Anna Wyrzykowska
doradca podatkowy z wieloletnią praktyką