Czy za budynki administracyjne, warsztaty, infrastrukturę, domy myśliwskie oraz grunt, na którym są zlokalizowane - nadleśnictwo powinno płacić podatek od nieruchomości? Są to obiekty udostępniane jako miejsca noclegowe dla turystów.
Ustawa o podatkach lokalnych przewiduje zwolnienie z podatku od nieruchomości gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej (art. 2 ust. 2 ustawy). Od podatku będą także zwolnione budynki gospodarcze nadleśnictwa lub ich części służące działalności leśnej. Zwolnienie to nie będzie dotyczyło budynków administracyjnych i domków myśliwskich wykorzystywanych na potrzeby turystyki.
Przez gospodarkę leśną rozumie się działalność w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększenia zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania – z wyjątkiem skupu – drewna, żywicy, choinek, itp., a także sprzedaż tych produktów w stanie nieprzerobionym (art. 6 pkt 1 ustawy o lasach).
Las natomiast, w rozumieniu ustawy o lasach (art. 3), stanowi nie tylko grunt o zwartej powierzchni, co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym – lub przejściowo jej pozbawiony, przeznaczony do produkcji leśnej lub stanowiący rezerwat przyrody albo wchodzący w skład parku narodowego lub wpisany do rejestru zabytków. Pojęcie to obejmuje także grunt związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane na potrzeby gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne. Tego rodzaju nieruchomości, odpowiednio oznaczone w ewidencji gruntów, zwolnione będą z podatku od nieruchomości, pod warunkiem niewykorzystywania ich na działalność gospodarczą.
W przypadku Czytelnika mamy również do czynienia z wieloma obiektami, w których prowadzone są zarówno gospodarka leśna, jak i usługi turystyczne.
Działalność prowadzona przez nadleśnictwo w domkach myśliwskich wykracza poza działalność leśną, a więc mieści się w zakresie działalności gospodarczej. Tym samym nie obejmuje jej zwolnienie przewidziane w ustawie o podatkach lokalnych. Budynki te powinny zatem zostać opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Opodatkowanie gruntu związanego z domkiem myśliwskim będzie miało miejsce niezależnie od zaklasyfikowania gruntu jako leśny.
Odrębnie od pensjonatów (domków myśliwskich) należy rozpatrywać budynki gospodarcze należące do nadleśnictwa. Nadleśnictwo prowadzi w nich tzw. działalność leśną w rozumieniu ustawy o podatkach lokalnych. Ustawa o podatkach lokalnych zawiera zwolnienie od podatku od nieruchomości: budynków gospodarczych lub ich części służących działalności leśnej lub rybackiej (art. 7 ust. 1 pkt 4 lit a). Ten rodzaj budynków będzie podlegał zwolnieniu z podatku od nieruchomości, choć zapewne opodatkowany będzie podatkiem leśnym. Oddzielny przypadek może stanowić incydentalne wykorzystanie tych budynków na potrzeby działalności gospodarczej.
Ograniczenie działalności leśnej w związku z wykorzystywaniem budynków przez turystów nie oznacza jednak całkowitego ich wyłączenia z działalności leśnej, a tym samym nie uchyla zwolnienia od podatku od nieruchomości.
Inaczej natomiast będą traktowane budynki administracyjne (przez które rozumiem budynki biurowe). Tego rodzaju budynki powinny być uznane za budynki użytkowe, niestanowiące budynków gospodarczych. Tym samym nie korzystają one ze zwolnienia od podatku od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (patrz pismo MF z 25 października 2001 r., sygn. LK--1693/LP/01/IP).
Obowiązek podatkowy dotyczący przedmiotów opodatkowania wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe – ciąży odpowiednio na jednostkach organizacyjnych Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych, faktycznie władających nieruchomościami (art. 3 ust. 2 ustawy o podatkach lokalnych). A zatem obowiązek ten spoczywa na nadleśnictwie.
• art. 2, 3 i 7 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 123, poz. 1291
• art. 3 ustawy z 28 września 1991 r. o lasach – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 56, poz. 679; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 141, poz. 1492
Sławomir Biliński
prawnik