Czy podatek, który jest potrącany i przekazywany na konto urzędu skarbowego od zaległych wynagrodzeń, zasądzonych prawomocnymi wyrokami wraz z ustawowymi odsetkami, należy naliczać tylko od należności głównych, czy także od odsetek ustawowych od tych należności?
W przedstawionej w liście sytuacji zaliczki na podatek dochodowy płatnik powinien pobierać tylko od należności głównych. Dzieje się tak, ponieważ wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 updof, tj. m.in. ze stosunku pracy (zob. art. 21 ust. 1 pkt 95 updof). Jeżeli płatnik w złożonej deklaracji wykazał oraz wpłacił podatek w wysokości większej od należnej, przysługuje mu prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty (zob. art. 75 § 2 pkt 2 lit. b Ordynacji podatkowej).
Płatnik równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty jest obowiązany złożyć skorygowane zeznanie/deklarację (zob. art. 75 § 3 Ordynacji podatkowej).
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (zob. art. 9 ust. 1 updof). Przychodami są m.in. pieniądze otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym (zob. art. 11 ust. 1 updof). Wśród rodzajów źródeł przychodów jest wymieniony m.in. stosunek pracy (zob. art. 10 ust. 1 pkt 1 updof).
Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (zob. art. 12 ust. 1 updof).
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu (zob. art. 8 Ordynacji podatkowej).
Od 1 stycznia 2005 r. przepisy nakładają na komorników sądowych egzekwujących zaległe wynagrodzenia obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. I tak w przypadku gdy za płatnika, o którym mowa w art. 31 updof, wypłaty świadczeń określonych w art. 12 updof dokonuje komornik sądowy lub podmiot niebędący następcą prawnym płatnika, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, jest on obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy obliczonej według stawki 19% (zob. art. 42e ust. 1 updof).
Przy obliczaniu tej zaliczki – zgodnie z art. 42e ust. 2 updof – uwzględnia się:
• koszty uzyskania przychodu w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 updof,
• składki na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b updof, potrącone w danym miesiącu, zgodnie z odrębnymi przepisami.
Tak obliczoną zaliczkę zmniejsza się o kwotę, o której mowa w art. 32 ust. 3 updof oraz o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, pobranej w danym miesiącu zgodnie z odrębnymi przepisami, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2 updof (zob. art. 42e ust. 3 updof).
Komornik sądowy przekazuje kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika, przesyłając równocześnie deklarację PIT-4. W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym komornik sądowy obowiązany jest przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, informację PIT-11.
Jeżeli zaś obowiązek poboru zaliczki ustał w ciągu roku podatkowego, komornika w tym zakresie obowiązuje termin do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrana została ostatnia zaliczka (zob. art. 42e ust. 4 w związku z art. 38 ust. 1 i art. 39 ust. 1 i 2 updof).