W wyniku wypadku spowodowanego przez innego kierowcę uległ zniszczeniu samochód ciężarowy stanowiący moją własność i wykorzystywany w prowadzonej przeze mnie działalności gospodarczej. Uszkodzenia samochodu były na tyle duże, że zostanie on zlikwidowany. Wartość początkowa samochodu wynosiła 27 000 zł, a dotychczasowe odpisy amortyzacyjne 18 000 zł. Samochód nie miał opłaconego ubezpieczenia dobrowolnego AC. Czy w takim przypadku kwotę 9000 zł mogę zaliczyć w koszty? Czy odszkodowania wypłacone mi przez zakład ubezpieczeń i kierowcę-sprawcę wypadku będą stanowiły dla mnie przychód?
Zgodnie z art. 22h ust. 1 ustawy o p.d.o.f. odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór.
Jednocześnie, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy o p.d.o.f., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych. Tak więc z zasady niezamortyzowaną część wartości środka trwałego można zaksięgować w ciężar kosztów prowadzonej działalności gospodarczej.
Na przeszkodzie zaliczeniu kwoty 9000 zł do kosztów uzyskania przychodów stoi jednak brak dobrowolnego ubezpieczenia. Podstawowym warunkiem zaliczenia strat powstałych w wyniku likwidacji samochodu jest bowiem – zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy o p.d.o.f. – objęcie samochodu dobrowolnym ubezpieczeniem autocasco. Przywołany przepis stwierdza wyraźnie, że do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.
Odszkodowania wypłacone autorowi listu przez zakład ubezpieczeń oraz sprawcę wypadku będą stanowić dla niego przychód rozliczany na zasadzie kasowej (art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o p.d.o.f.).
Katarzyna Kociełł
Podstawa prawna:
art. 23 ust. 1 pkt 48, art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).