Firma prowadzi działalność zwolnioną i opodatkowaną VAT. Czy VAT naliczony zawarty w fakturach za zakupione usługi obce dotyczące wyłącznie działalności zwolnionej z VAT powinien być odnoszony łącznie z ceną netto usługi w ciężar konta "Usługi obce", czy też kwota VAT powinna być wydzielana z ceny brutto tej usługi i odnoszona na konto "Podatki i opłaty"?
RADA
Podatek VAT (naliczony) – niepodlegający odliczeniu – w przypadku zakupu usług obcych dotyczących wyłącznie sprzedaży zwolnionej z VAT powinien być w zasadzie księgowany na konto 403 „Podatki i opłaty”. Pewien wyjątek w praktyce stanowi zakup usług zaliczanych do kosztów reprezentacji i reklamy limitowanej, gdzie zaewidencjonowanie kwoty VAT na koncie 403 „Podatki i opłaty” utrudniłoby prawidłowe ustalenie wielkości kosztów reprezentacji i reklamy limitowanej.
UZASADNIENIE
Niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług jest składnikiem ceny nabycia, która ma zastosowanie do wyceny aktywów – zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
W przypadku zakupu usług obcych nie mamy jednak do czynienia z nabyciem aktywów, które podlegałyby wycenie, lecz z poniesieniem kosztu, który powinien zostać zaewidencjonowany na kontach wynikowych. W przypadku sporządzania rachunku zysków i strat, w wariancie porównawczym, wykazuje się koszty rodzajowe z taką szczegółowością (w takim podziale), jak wynika to ze „wzoru” sprawozdania finansowego – określonego w załączniku nr 1 do uor. „Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla innych jednostek niż banki i zakłady ubezpieczeń”.
Ustawa o rachunkowości nie zawiera definicji poszczególnych rodzajów kosztów prostych, a ich nazwy określają charakter kosztów ewidencjonowanych na kontach w zespole 4, w dostosowaniu do potrzeb sprawozdawczych jednostki.
Ewidencjonowanie kosztów usług obcych służących sprzedaży nieopodatkowanej podatkiem VAT (tzn. bez prawa odliczenia podatku naliczonego) w wartości brutto nie spowodowałoby ustalenia błędnego wyniku finansowego ani komplikacji o charakterze podatkowym. Wynika to z faktu, że niepodlegający odliczeniu podatek VAT od zakupów, jeżeli mogłyby zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów – jest kosztem podatkowym. Jednakże takie rozwiązanie ewidencyjne powinno zostać zapisane w dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości oraz ujawnione we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego.
WAŻNE!
Ewidencjonowanie kosztów usług w wartości brutto (gdy podatek VAT nie podlega odliczeniu) powinno być zapisane w dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości.
Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku zakupu usług zaliczanych do kosztów reprezentacji i reklamy limitowanej. W takim przypadku należy ewidencjonować koszty podlegające limitowaniu (w wysokości 0,25% przychodów) łącznie z podatkiem od towarów i usług niepodlegającym odliczeniu. Zaksięgowanie podatku VAT na koncie 403 „Podatki i opłaty” utrudniłoby bowiem prawidłowe ustalenie wielkości kosztów reprezentacji i reklamy limitowanej, zaliczanej do kosztów uzyskania przychodów.
• art. 28 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
Tadeusz Waślicki
autor jest biegłym rewidentem